Raphael Warjri
Lighting: ka dei ba tbeh jingshai da ka dingshai lane da ka ba pynphalang da ki sla phyrnai katkum ba dawa ka jiapaw ha ka durim ne sawangka. Kumta lah ban jer da ka Tbehdingshai (lighting) bad ka Laphalang (reflector) ka ba mut ka sla ba pynphalang na ka jingshai ba thaba ka sngi lane ba pynthaba da ka dingshai. Ha ka ba iadei bad ka bor jong ka dingshai ka ba pynmih ha la ki rong lah ban jer Rongdingshai (temperature) ka ba ju thew da ka jingkheiñ ba katkum ka bor jingshai ka ba don la ka rong katkum ba thaba, ba lah ban sngewthuh thikna kum ka bor jong ka ba tyngshaiñ ka sngi. Ka sngi ka ba mih dang phyrngab bad ka ba la jan sep shwa ban prem dum ka long rong saw byrtem, katba ka dang ieng ka kylla rong lam jngum bad ka lieh shaid ynda la shiteng sngi. Kumta ia kata ka ba thew da ka jingkheiñ lah ban jer Thewdingshai (Kelvin) khnang ban iahap bad ka Rongdingshai. Ha kata ka diengkot ba thew ia ka jingthaba bad ka rong ba mih na ka dingshai lane na ka sngi la ju nam ruh kum ka shaisyaidrong (warm colour light) bad shaitngenrong (cool colour light) bad lada shim thik da ka jingkheiñ 5600K lane 5600Kelvin ka dei kum ba shai lieh lam jngum ka sngi por shiteng sngi ba ju nam ruh shaisngi (daylight) bad ynda la kham kah lyoh ka kham jlah rong jngum shuh shuh ka ba la shim jingkheiñ hapdeng 5700K – 6000K ba ju nam ruh suiñ kahlyoh (cloudy sky). Ka jingshai ka ba shiteng sngi khlem kah lyoh ba thaba pyrshah ka sngi lah ban nam Shaishahsngi (direct sunlight) ka ba buh jingkheiñ hapdeng 4800K – 5000K. Ka jingshai ka ba rong stem lamsaw la thew jingkheiñ hapdeng 3000K – 4000K. Ynda ka jingshai ka la sawlaiñ lamstem kumba long ka rong soh la thew jingkheiñ hapdeng 2000K – 3000K bad la ju tip ruh ha ka ktien phareng Tungsten Light. ka jingshai ka ba kham duna shuh shuh bad long rong sawlep lan ban jer shaibthing (candle light) ka ba la thew jingkheiñ hapdeng 1000K – 1900K. kumta ki ktien halor ka jingshai na ka dingshai lane na ka sngi ryngkat bad ki atiar pynthaba la jer kumne harum:
Lighting : Tbehdingshai
Light Temperature: Rongdingshai
Kelvin : Thewdingshai, ka ba mut ba thew ka jingkheiñ jong ka rong ba thaba na ka dingshai ne na ka sngi.
Warm Colour Light : Shaisyaidrong
Cool Colour Light : Shaitngenrong
Daylight : Shaisngi
Direct Sunlight: Shaishahsngi, ka ba mut shai pyrshah ïa ka sngi.
Reflector : Laphalang, ka ba mut ka atiar sla ba pynshah khnang ia ka ba thaba na ka dingshai ne na ka sngi ka ban phalang ha ka jaka ba donkam ha ka jiapaw ne dhara ha ka durim ne ka sawangka.
Ha ka ba iadei bad ka jingkheiñ naduh 1000K ter ter katkum ba dei ka biang ban pynneh beit da ka jingkheiñ ka ba la tip ha ka ktien phareng Kelvin kumba la kdew. Jar la katta ki kyntien ba la thawhi bad kiwei kiwei ki bynta kin long katkum ba bishai da ka iktiar ka ba biang ban rai halor kawei pa kawei na ki jingtyrwa ktien thymmai.
Negative: ka dei ka mar ba kyndiah jingshai ha ka ba ka jingshai ka ba rung ha kane ka mar ka long ban shna ia ka durneh (still image) jong kano kano ka bynta ba la pynshah khnang ban khring jingshai katba dawa. Kane ka mar ka long khongpong na kaei ka ba dei ban mih ha ka ba shisha, ka ba mut ba ka ba dum rong dei ka ba shai, kumjuh ruh ha la ka bor jingshai ba la thew ka ba blad rong dei ka ba jlah, bad ka ba jlah rong dei ka ba blad. Kumta ka mut ba ka bynta ba pyrshi (transparent) khlem rong ka dei khongpong ka ba dum ïong synñia bad ka ba rben dum rong (opague) dei ka ba shai lieh phalang. Kumta lah ban jer Rongkhongpong (Negative). Ha kawei pat ka liang lah ban kdew ba ka dei ba len pyrshah markhongpong ia ka ba dei ban long shisha, kumta lah ruh ban jer Ronglenpyrshah (Negative) bad kane ka kham iajan bad ka sladur ba don rong (film) khamtam ka ba don pura rong (colourful). Ha kane ka bynta ka rong jngum ka kylla rong stem, ka rong saw ka kylla rong jyrngam, ka rong lieh ka kylla rong ïong bad kumta ter ter. Na kata ka daw lehse ka ktien Ronglenpyrshah kan kham biang ban ia ka ktien Rongkhongpong, bad ka shong ha ki paidbah ban jied da ka ba kham iahap.
Negative : Ronglenpyrshah, Rongkhongpong
Colourful : Purarong
Opague: Rbendumrong
Transparent : Pyrshi
Colour Film : Sladurong
Monochrome Film : Slashirong, Slaïonglieh (Black & White)
White Balance : Pansara Lieh, ka ba mut ba baroh ki rong ha ka mariang ki thew biang dor halor ka sladur ka ba lieh ban ioh ia ki laiphew rong ba shisha. Kane ka rukom ka dei ba leh ha kata ka dur da ka ba pynshah ia ka kortandur (film/ video camera) lyngba ka ïitkemdur (lens) ha ka slakot rong lieh shaid shaid khlem thoh dak ne thohbria ha kata ka puddur (frame) ka ba khlem kynthup sharud shakiar na kata ka slakot rong lieh. Kanae ka long na ka bynta ban pynlong ia ka tyllong jong ka kortandur ban pynbiang ki rong ba shisha ha ka mariang da ka ba pansara ha ka slakot balieh.
Colour Balance : Pansara Rong, ka syriem kum ka Pansara Lieh (White Balance) tangba ka dei ha ka martrei (software) jong ka korputar ha ka ba taithoh ia ki durneh bad durim durkhih.
Saturation : Rongjlahblad, ka ba mut ka ba thew ia ka ba jlah palat liam ne ba ih rong shaduh ka ba blad palat liam ne ba sep rong. Lehse ia kawei pat ba bynta ba ih bad sep rong lah ban jer Rongsepih (Hue) ka mut ka ba thew ia ki rong ki ba ih bad sep ha la ka jingkheiñ.
