Na Ka Angnud Sha Ka Bynnud, Sha Ka Atnud

Ha kane ka rukom ki 45 ngut kin shu tyllep ia ki 14 ngut ha manla ka khep ba seilung ki kam bamsap bampong ban tyndep ia ki khun ki hajar ka jylla.

Raphael Warjri

Ka jingangnud jong ki paidbah jong ka Ri Khasi ka la bijai ei wat lada haduh ka khyllipmat ba khatduh dang iai pyrshang ban ap khmihlynti ia ka sorkar ban lamkhmat da ka seng riewlum. Ka lah ban long ba lehse ka seng UDP ka la kheiñduh ban len lade na ka bynta ban tehsong ia la ki para seng riewlum da kaba kynthup lang ia ka VPP, HSPDP bad PDF ryngkat ka jingkyrshan jong ka seng TMC bad Congress. Hynrei kyndit kynsan la rynsied arngut ki khun sing HSPDP sha kper NPP bad kiei kiei baroh ki la pulom. La kumno kumno u khliehduh ka HSPDP u la pyrshang ban khring ia la ki dkhot sha la sem, phewse shwa ba kiei kiei kin urlong katkum ba la tharai ba dei ba ka mynsiem riewlum ka thrang hok ban synshar ia la ki khun ki hajar, la shem pynban ba ka sur sawa jong ka bom UDP ka la kynjah jar mar syn taplup ka kot NPP bad ki mombati PDF ruh ki tbeh lang ban ia pule kot kumba la ju ia pule lang baroh shikatta ha ka kylla-aïom synshar ba la dep san snem mynshwa. Kumta ka paw shai kdar ba ka jingkheiñ jong ka seng UDP ka long kumba shu khalai nusib ba lehse ka kupar kan kup ban ioh thaw sorkar bad ha ba sngewthuh ba jynjar ban bat lakam iaki byllai ki kynhun khamtam ia ki dkhot ehrang, kumta jar jar ka bom jong ka seng UDP ka la kynthnih lang shata sha ba makia ki khun sing, bad tuiñ-ly-tuiñ ka umbthing na ki mombati ka la tuid lang shajuh.

U prah VPP mynta u la khreh ban khalah naphang lin ia baroh kita ki seng riewlum ban kynjang ka nam sha kliar ki ba la kylla seng riewlum ban kynshew ha la u saipan lajong ha kane ka kabu bah ha ki san snem ban wan. Ka bhah umngap ba la mang ban tei ia ka imlang sahlang ha jylla na kano kano ka tyllong kan sa long ka tuid hin-ly-hin sha thup saipan jong ki yiarmangkalai baroh sawphewsan ngut na ka liang synshar haduh ban da shrah syndon ka lyngkha Ri Khasi. Na ka liang pyrshah ruh la artatien ba ka VPP, TMC bad Congress kin lah ban ryntih lang kawei ka sur na ka bynta ban teh lakam ia ka liang synshar. Ki reng banep jong u Bah Ardent Basaiawmoit bad Dr Mukul Sangma kin iakhing ban pynksan la ka nia haduh ba u Dr Celestine Lyngdoh ne Bah Ronnie V Lyngdoh kin shu khmih pynshang la ki khmat kat sha ba jam palat liam ka sur kyang na kajuh ka liang pyrshah. Ha kane ka rukom ki 45 ngut kin shu tyllep ia ki 14 ngut ha manla ka khep ba seilung ki kam bamsap bampong ban tyndep ia ki khun ki hajar ka jylla.

Ka shangkhawiah la pynap shrip lypa hi dalade ialade da kita ki seng riewlum rakot klun-tyngka kiba kheiñduh la ka longrynñieng, lada ki seng riewlum kum ka seng VPP ki lah ban khring da shisha ia ki paidbah salonsar ka Ri Khasi ha ka daw ban tei la ka hok shiryta ka ba khlem ka spah bamsap shikhyllipmat. Ka jingshisha ruh ka paw shynna ba ka rympei seng riewlum kam lah ban tehsong na ka bynta ban aireng lang shitylli ia ka bor ba lynsher ka tyngka na ki seng heh na dewbah India kynthup ia ka NPP. Ki syrdoh saiñpyrthei ba la suhsat ha jylli UDP ki la pur ban phnieng lang sha HSPDP bad PDF bad la dep syngit na pdot ka KHNAM, ba ka VPP kan jynjar ban law ban loit, kumta kan dang iai rasong ka NPP lada ki paidbah Ri Khasi ki dang myllen lyng-ngai ha ka bairneng ba shisien san snem lane dang iai pynksan jubor ia la ki seng bad kyrtong ki ba ym lah ban ieng rasong na ka bynta ka daw jong ka jaitbynriew. Ki nongbud ba kyrshan ia ki seng UDP, HSPDP, PDF bad ki kyrtong ba kongsan ha la ki kyntoit kin dang iai kyrmen ban kynshoit pynksan ka mynsiem riewlum, katba ki nongbud jong ki seng NPP, TMC, Congress bad BJP kin dang iai ngop ha ki rneng bad ki kular ba shah pynshohbieit shilynter.

Ka ju long ka rukom ba ki sengheh na dewbah India kin khroh bad khring ia ki nongialam bad paidbah jong ki jylla ha kylleng ka Ri India khamtam ki jylla barit na ka thaiñ shatei lammihngi. Ha ki phew snem ba la leit ka seng Congress ka la jop pyrthei ban pynbieit ia ki kynrem lyndan bad ki paidbah ha jylla Meghalaya naduh ba la ioh la ka jylla Rilum bapura, bad mynta ka dei sa ka pali jong ka BJP ban khroh bad khring ia ki nongialam bad paidbah jong ki jylla ha kylleng ka Ri India, haduh ba ki seng riewlum kin da swai syndon, nalor ba ia pharia para seng riewlum. Ha kane ka jingpyrshang ban pynieng la ka rasong ha ka daw ki seng riewlum, la shahrem kata ka daw namar ba ki paidbah hi ki la saphret. Ki paidbah ki la saphret ruh na ka daw ba ym lah ban tehsong ia ki seng saiñpyrthei riewlum shitylli. Nalor kata ka raibi ka hiar ruh ha ki sengbhalang ki ba la iai pharia para sengbhalang ban shu ia kdewkti markylliang kawei ia kawei bad ialeh markynti ban pynksan tang ia ka lajong. Na kata ka daw ki paidbah ki sakma ha ba kim lah ban shahshkor tang kawei ka sur ka ba rasong shitylli ha ka dawbah jong ka jaitbynriew shityllup ka Ri Khasi. Kumta ka mih ka atnud ki paidbah salonsar ha ka imlang sahlang, atnud ki sengbhalang ha la ki lyng-wiar, bynnud ki seng saiñpyrthei ha la ka kynhun, bad dukha ka jylli synshar khadar ka ba dei ban shakri ia ki paidbah bad korbar ia ka jylla.