100 tylli ki tiar siat pynïoh ka sorkar Manipur ïa ki bor pahara ka tnat Khlaw

Na ka liang u Myntri u la kyntu ïa ki nongtrei ka tnat Khlaw jong ka jylla ba kin pyndonkam janai ïa kitei ki tiar siat ha ki kam pahara jong ki.

Imphal, Lber:

Ka Sorkar jong ka jylla Manipur ha kane ka taiew kaba mynta ka la pynïoh ïa bun tylli ki tiat na ka bynta ki bor pahara ka tnat Khlaw khnang ba kin lah ban kyntiew bad pynjanai shuh shuh ïa ki kam pahara jong ki ha ki khlaw bapher bapher jong ka jylla.

Kat kum ka jingïoh lum jingtip la ïathuh ba ka sorkar jylla ka la pynïoh ïa haduh 100 tylli ki tiar siat ha kaba ïa ki 49 tylli ki tiar siat la aiti ha ki bor pahara ka tnat Khlaw kiba pyndep ïa ki jingshah ai jinghikai. Haba ai jingkren ha ka jingïalang kaba la pynlong ha ka nongbah Imphal, na ka liang u Myntri ka Tnat Khlaw jong ka jylla Manipur, u Th Biswajit u la pyntip ba ïa ki tiar siat kiba sah yn sa aiti ha ki bor pahara ka tnat Khlaw ynda ki la dep ban pyndep ïa ki jingshah ai jinghikai kilan met.

Haba ai jingkren ha katei ka jingïalang, na ka liang u Myntri u la ïathuh ba hapdeng u snem 2019-2023 haduh 14,699.04 hectares ki khlaw sorkar (reserved forest) ki la shah pynjulor na ka jingpluh ding bad haduh 95% ki dei ki jingjia pluh ding ba la wiang ding da ki runar.

Na ka liang u Myntri u la kyntu ïa ki nongtrei ka tnat Khlaw jong ka jylla ba kin pyndonkam janai ïa kitei ki tiar siat ha ki kam pahara jong ki. Kumjuh u la kyntu ruh ïa ki nongshong shnong ka jylla ba kin kiar na ki kam wiang ding beaiñ ïa ki khlaw ki btap khnang ba yn lah ban pynneh pynsah ïa ka spah jong ka mariang.

Ki ‘forest division’ kiba la ïoh ïa ki tiar siat ha katei ka sngi ki kynthup ïa ka Central Forest division, Parks & Sanctuary, Kangpokpi, Churachandpur, Thoubal, Bishnupur, bad Chandel forest division.

Katei ka siejam jong ka sorkar ban pynïoh ïa ki tiar siat ka dei na ka rai kaba la pynmih ha ka jingïalang kaba dang shen kaba la pynlong da u Myntri Rangbah ka jylla – N Biren Singh. Na ka liang ka sorkar jylla la ïathuh ba ka don ïa ka thong kaba hakhmat eh ban pynneh pynsah ïa ka mariang sawdong sawkun ha ka jylla bad ka don ruh ïa ka thong ban kyntiew ïa ka jingdon jong ki khlaw ki btap ha ka jylla.

Kat kum ka jingïathuh jong u Myntri Rangbah ka jylla, u la pyntip ruh ba na ka liang ka sorkar jylla ka la shim ïa ki sienjam kiba kyrpang ban pynneh pynsah bad ïada ïa ka spah mariang jong ka jylla Manipur, kynthup ïa ki mrad khlaw, ki sim ki doh, ki jingthung jingtep; bad kumjuh ruh ban pynkhie im ïa ki jaka lang um kiba don ha kylleng ki bynta jong ka jylla Manipur.