D.H. Kharkongor
Nga lah dep ong ba ngin sa hap ban kheit ia kaba ngi la kum bet shongshit. Ngim lah ban ia khmih lynti ban ioh ban ot bad ban lum da u kba wei ba uba bun napdeng jong ngi u dang iai bet pynban da u krai. La pynshisha ba ia uba bun balang hi te kam long kaba eh ban iaipynthame. La pynshisha ba u dang iai shah pynbiej ha kata ka jingpynbiej kaba man la ka San Snem, ba u iai ngop ruh jlang shi jlang ha kita ki jingpynbiej jong ki nongpynbiej kiba mih man la ka San Snem.
La pynshisha ba ka long lehnohei ban pynshai ia kiba shu iaisngap sngewtynnad ia kat kaba ki iohsngew. Leh nohei wei ba kim pat lah pat ban shemphang ia kita kiei kiei wat lada ki la da shah shkor bha dnong. Long leh nohei wei ba dang duna than eh ka jingtip bad ka jingshemphang. Kaba katno tam ynda haba dang iai ban tyngeh sa ka jingkyrduh kaba kat ban dang iai shong rem pynban ki shijur ki kjat sniang, kiba halor jong u shylliah. Ki bapli ki shah pynshong dor pynban tang kumba 5000/- (San hajar) tyngka, na ka bynta San Snem. Kiba shong dor tang 1000/- (Shi hajar) tyngka Shi Snem bad namar kata ki shongdor tang kumba 27.40 tyngka shisngi. Halor kane ka nongrim ba sanud ban ong ba ban ia ki dang shong rem pynban kito ki shijur ki kjatsniang, kiba la buh kyrpang halor jong u shylliah. Ki bapli kiba la kum ia kmentohhoh ia ka 5000/- tyngka khem da tip lymne shemphang ba ki lah kum die duh noh bad die tad dor syndon hi ruh ruh wat ia kat ka lawei ba phyrnai ka jong ki khun ki kti ki jong ki, ha ki Mahajon San Snem.
Hato kane ka ka Sorkar MDA II ne ka MDA 2.0, kumba long ka Sorkar MDA 1.0, kam la pynshisha biang sa shisien ba ka NPP bad ka BJP ki dei hi ki ar ki liang ki jong ka juh hi ka pisa nar? Ia mynta ka BJP, kaba dei ka ‘political wing’ jong ka RSS, ka dang nud ban pynpaw shynnah ia la ka dur ka dar bad ia la ka rong ka rupkaba shisha ka jong ka thik tang ha ki ‘Assembly Constituencies’ kiba iakhleh jaitbynriew bad kaba don ruh bun u paid riewngeit Hindu. Katba ha ki ‘Assembly Constituencies’ ki bym pat da ia khleh jaitbynriew than eh bad kaba uba bun balang um dei u riewngeit Hindu ka BJP kam banse ban pynpaw noh shwa ialade kum ka NPP. Lah ban ong ba ka NPP ka dei tang ka ‘political mask’ lane tang ka dur bulajong ka BJP. Ka BJP ia mynta kam banse ban deng noh shwa da ka bula NPP wei ba ka tip shai kdar ba ia mynta kan nym pat ioh ban synshar hi dalade ha kane ka jylla ka jong ngi. Kan nym pat ioh wei ba uba bun balang um dei u riewngiet Hindu hynrei u riewngeit Khristan ne ki ‘Christians’. Ia mynta kan nyn pat nud ban pynpawshai ia la ka rong ka rup kaba shisha ka jong ka lane ia la ka jinglong kaba shisha ka jong ka lane ia la ka jingthmu kaba shalynded ka jong ka.
Ka la paw shai ba ia mynta ka BJP kan nym pat long ban sei madan da ki kyrtong kiba dei ki riewngeit Hindu iba shitrhem wat ha ki ‘Assembly Constituencies’ kiba iakhleh jaitbynriew bad ba don bun u riewngiet Hindu. Wat ha kiba kum kita ki ‘Assembly Constituencies’ pynban kam banse ban dang sei madan shwa da ki kyrtong kiba deiki riewngeit ‘Khristan’ ne ki ‘Christians’.
Ka la nang paw shai ba ka NPP ka dei hi ka BJP lym kumta ka BJP kan nym nud ban kam da kaba shlur ba wat ha kane ka jylla ka jong ngi, kaba uba bun balang um dei u riewngiet Hindu hynrei u riewngiet Khristan, yn nym don kano kano kawei pat ka seng sain pyrthei ka ban lah ban thaw Sorkar khlem ma ka.Kum ban shu ong noh ba wat kine ki Seng Sain pyrthei trai jylla ne wat kine ki ‘Regional Parties’ ki jong kane ka jylla ka jong ngi hi ruh kin nym lah ban thaw Sorkar khlem ka BJP. Kane ka Sorkar MDA 2.0 kaba mynta ka kynti ka la pynshisha ia katei ka jingshisha. Wat u Himanta B Sarma, uba dei u nongialam ba ha khliehduh jong ka BJP jong kane ka thain Shatei Lammihngi jong ka Ri India, uba ha ka juh ka por u dei ruh u Myntri Rangbahduh jong ka jylla Asom (Assam), u lah da kren shai, da kaba sngewshkem sngewthikna, ba wat ha kane ka kynti kaba mynta hi ruh, ka BJP kansa thaw Sorkar biang hangne ha ka jylla Meghalaya ka jong ngi.
Ngim dei ban klet ba u Himanta B Sarma u dei ruh uta u ‘convener’ jong ka North East Democratic Alliance (NEDA) kaba dei ka kynhun synrop jong ki Seng Sain pyrthei jong kane ka thain Shatei Lammihngi, ia kiba la lamkhmat da ka BJP. Ngim dei ban klet ba ka jingthmu bad ka jingangnud jong ka NEDA ka dei tang kumno ban lah ban khang lad ia ka sengsain pythei INC lane ia ka Congress ba kanioh ban thaw Sorkar la ha kano kano na kine ki jylla Shatei Lammihngi. Ngim dei ban klet ba ka jingangud jong ka BJP ka long ban rat diengkong bad ban pynduhjait hi noh shi syndon ia ka INC ne ka Congress na kane ka Ri India ka jong ngi. Ngim dei ruh ban klet baka UDP ka dei kawei na ki dkhot jong katei ka NEDA ba la lamkhmat da ka BJP bad ia kaba la khlieh hi ruh da u Himanta B Sarma jong ka kylla Asom (Assam) kum uta u ‘convener’ u jong ka. Ngim dei namar kata ban dang ia sngewphylla ba balei ba ka UDP ka nang pynkhlain bad nangpynshkem shuh shuh pynban kumne ia kane ka Sorkar MDA 2.0 kaba mynta.
Hynrei ha kaba kut ngim dei ruh ban dang ia sngewphylla ba balei ba ka bapli ka UDP kam shym la jop wat tang kawei ruh nangtai na Ri Lum Garo kumba ngim dei ban dang ia sngewphylla ba balei ba ka NPP pat de ka jop kham bun nangtai na Ri Lum Garo. Nga la dep saham lypa ba shatai sha Ri Lum Garo ka jingiakhun, ha kiba bun ki Assembly Constituencies kansa long beit thik tang hapdeng ka NPP & ka AITMC, kum na nga la dep ban saham lypa ba u Myntri Rangbahduh jong ka jylla ka jong ngi pat ruh un sa dei biang nangta na kaba ka NPP kansa jop kham bun. Nga la dep ban saham lypa ruh de ba ha kaba kut ki ban poi shong liang pyrshah kin dei ka INC, ka AITMC lem bad ka VPP, kumba nga la dep ban saham lypa ba da lei lei ruh em ngin nym lah ban thaw Sorkar lymne ban pynkhyllem Sorkar khlem ki A’chik. Wat kumne mynta ruh kine ki lai kin nym lah ban kam ba ki dei ka liangpyrshah ne ka ‘opposition’ wei ba kawei na ki ruh kam lah ban kam ba ka dei ka Leader of the Opposition (LO). Haba kumne hato ngim shym la ia shukor pynban dalade ialade ?
