Ka jingduh ïa kiba bun ki kmie hadien ba ïoh khyllung ka long bym don ka jingpynjlan: Dr. Ampareen

Ka la ong ruh ba ka long kaba donkam ban ai mynsiem ïa ki kmie ha kylleng ka Jylla ba kin pun khun ha ka por kaba biang...

Shillong, Lber 14:

Ka Myntri ka tnad ka koit ka khiah, ka Dr. M. Ampareen Lyngdoh ka la ong ba ka jingbym pynjlan ha ka jingïoh khun ka long kawei na ki daw kaba ïalam sha ka jingduh noh ïa ki longkmie ha ka Jylla.  

“Ngi sngewthuh ba ha ka Jylla jong ngi khamtam, ka jingduh noh jong kiba bun ki kmie hadien ba ki ïoh khyllung ka long ba kam don kata ka jingpynjlan. Ki ïoh khun khah-khah, iwei hadien iwei bad ki don bun jait ki jingpang kiba ban ïa kine ki longkmie,” la ong ka Myntri haba kren sha ki lad pathai khubor ha ka Sngi Ba-ar.

Ka la ong ruh ba ka long kaba donkam ban ai mynsiem ïa ki kmie ha kylleng ka Jylla ba kin pun khun ha ka por kaba biang naba kane ruh ka long ka dawbah jong ka jingduh noh ïa ki longkmie ha ka por ba ki kha khun.

“Kine ki mat kim dei kiba thymmai ha ka Jylla, lehse kim pat don ki teknoliji kiba ngin khmih bniah ïa ki. Nangne shakhmat ngin pyrshang ban khmih bniah ïa ki, ban teh ban phikir noh, ban peit ba ngi shim ïa ka sienjam kaba donkam ha ka por kaba biang khnang ba kan ym poi ka jingsngewsih ne ka jingduh ei ïa ki mynsiem ba kordor,” la ong ka Dr. Lyngdoh.

Haba kylli, ka la ong ba kam don ïa ka jingtip kaba tikna halor ki kynthei kiba shongkha khynnah bad kiba la duh noh la ka jingim na ka jingïoh khun kloi palat.

Haba pynsngew ba ka tnad ka koit ka khiah ka la dei ban kynthup noh ïa ki bor shnong haba ïadei bad katei ka bynta, ka Myntri ka la ong ba ka tnad kan sa thaw ïa ki ‘Village Level Committee’ (VLC) ha ka jingpynïaid jong ki Seng Kynthei, Rangbah Shnong ryngkat ki ASHA, ki nonghikai ban pynsaphriang ïa ka khubor, kata ban pyrshah ïa ka jingshongkha khynnah.

Haba kren shaphang ka aiñ POCSO, ka Dr. Lyngdoh ka la ong ba kane ka aiñ ha kawei ka liang ka pyntieng pynban ïa kito ki kynthei kiba shongkha khynnah ban pyntip halor ka jingarmet jong ki bad ka long ka jingtynjuh kaba khraw.

Haba ban jur ba ka kamram jong ka tnad ka long ban pyntikna ïa ka jingïada ïa ki longkmie, ka la ong ba ka ‘Mother App’ kaba la pynmih da ka tnad ka pyntip lypa sha ki nongshong shnong ha kano-kano ka shnong – katno ngut ki kmie ki ban kha khun ha kata ka shnong, katno ngut ki longkmie kiba ka jingarmet kaba don jingma, katno ngut kiba donkam kham kloi ban leit sha ki jaka sumar bad katno ngut ki kmie ne ki khyllung ba don ha kpoh ka kmie kiba don jingma na ki jingpang.