Shillong, Lber 27:
U MLA ka Voice of the People Party (VPP) na Nongkrem u Bah Ardent M Basaïawmoit, u la sei da ka ‘map’ jong ka jylla Meghalaya hapoh ka ïingdorbar ban kdew bad pyni ba ki jaka bapher bapher ba la kam trai da ka Assam ki hap hapoh u pud u sam jong ka South Garo Hills bad Ri Bhoi distrik katkum ka jingpyntip da ka sorkar jylla jong u snem 1976 bad 1992.
Haba ïashim bynta ha ka jingïatai ba lyngkot ne ka ‘short duration discussion’ halor ka jinglum khajna ïa u synsar da ka Karbi Anglong Autonomous Council (KAAC) na ki nongrep ka thaiñ ka Block II, ka mat kaba la wanrah da u MLA ka Mawhati, u Bah Charles Marngar. U Bah Ardent u la ong ba katkum ka ‘map’ ba la pyllait da ka sorkar jylla, u pud u sam kaba pynïasoh ïa ka jylla hapdeng ka Assam bad ka Meghalaya ka paw ba katkum ka jingbatai jong ka dkhot barit ba 11 na ka dkhot ba 20 jong ka Khyrnit ba 6 jong ka Riti Synshar ka Ri India.
Katkum ka jingïathuh u Bah Ardent, ka jingpynrung ïa u pud u sam jong ka South Garo Hills ka long katkum ka jingpyntip jong ka sorkar jylla ha ka 3 tarik Nohprah, 1976 bad la pynrung ïa u pud u sam jong ka Ri Bhoi katkum ka jingpyntip ka sorkar jylla ha ka 4 tarik Jylliew, 1992.
“Kane ka ‘map’ ka pyni ba baroh ki jaka ba la kam da ka Assam ka paw shai ba ka don hapoh jong ka jylla Meghalaya. Lada ka sorkar Meghalaya kam don ïa kane ka ‘map’ ba la pyllait da ka sorkar jylla, nga kloi ban aiti ïa kane ka ‘map’ sha ki,” la ong une u MLA ka Nongkrem.
Haba jubab halor ki jingkynthoh u MLA ka VPP, u Myntri Rangbah ka jylla u Conrad K Sangma u la ong ba ki mat ba la wanrah da u MLA na Nongkrem ka pyntikna ïa ka nongrim jong ka sorkar jylla halor ka jingkam trai ïa ki jaka ba hap ha u pud u sam ba don hapdeng ka jingïakajia pud.
“U la kren ban kyrshan ïa ka sorkar bad nga ai khublei ïa u halor kata. Ka sorkar Meghalaya ka la ju pyntikna ban kdew sha ki ‘map’ kiba la ai ha ki por mynshwa ha ki jingkam kiba ngi la kam. Lada kito ki jaka kim don ha ka, kata ka mut ngi la aiti ïa kito ki jaka sha ka Assam. Kumta, kito ki jaka ki paw kum ki jaka kiba ngi la kam ha ki map jong ngi bad kata ka dei kaei kaba ngi la leh. Ngim shym la aiti noh ïa kito ki jaka,” la ong u Myntri Rangbah.
U la bynrap shuh shuh ba kane ka mat halor ka jingïakajia ïa ki jaka ka ju jia khah khah namar baroh ar tylli ki jylla kata ka Assam bad ka Meghalaya ki kam ïa kito ki jaka. “Ha ka jingshisha ka jingdon jong kine ki jaka ha ka map jong ngi ka pyni ba ngi long skhem ha ka nongrim jong ngi, hynrei ngi hap ban wad ki lad ki lynti ban pynbeit ïa kane ka jingeh namar baroh ar tylli ki jylla ki kam ba ka dei ka jong ki,” la ong u Conrad.
Hashwa kane, u MLA ka VPP u la kam ba ka jingmon jong ka sorkar Meghalaya ban ïakren bad ka Assam ka dei ka daw balei ba ki nongshong shnong ha khappud ki ïakynduh shibun ki jingeh. “Katba ka sorkar Meghalaya ka dang ïakren bad ka Assam, katta ka Assam ka dang long shlur ban wan kyntur pud bad ban lehbeiñ,” la ong u Bah Ardent.
Katkum ka jingsngew u Bah Ardent, ka sorkar ka la dei ban pynkylla ïa ka rukom treikam jong ka, “namar ka i kumba ka don ka jingngeit ha ka jingmut jong ka sorkar Assam ba ki nongïalam ka Meghalaya kim tip wat ïa la u jong u pud u sam.”
Haba jubab halor kane, u Myntri Rangbah u la ong, “Ngi lah ban rai ban ym ïakren bad lada ngi rai kumta, nga tharai ngin ym lah ban pynbeit ïa kane ka mat, ka jingïakajia kan ïai bteng, kin don bun ki jingjia bad ki jingeh bad ngin ïai bteng kumta ha ki 50 lane 100 snem ban wan da kaba ngim ïakren ban pynbeit. Hynrei kata kam dei kaba ngi sngew dei ban leh. Ha kane ka juk kaba mynta, kum ki nongïalam kiba don ha ki kyrdan ba don ka jingkitkhlieh, ngi dei ban wad ki lad ki lynti ban pynbeit ïa ki jingeh. Ka long ka rai kaba eh bad ngin ïai ïakynduh shibun ki jingïaleh.”
Ha shwa kane, u MLA ka Mawhati u Bah Charles Marngar haba wanrah ïa ka mat ïatai kaba lyngkot halor ka khubor kaba mih, “Kynnoh ba khrong bai synsar ka tnad khlaw jong ka KAAC na ki Nongrep ha Border Block II”, u la pynpaw ka jingsngew kyndit ban ïoh pule ïa kane ka khubor ba ka KAAC ka khrong khajna na ki nongrep synsar bad ha kaba u la kyntu ïa ka Sorkar ba kan tuklar halor kane ka kam.
U Bah Charles u la ong ba kine ki nongrep ki ju shaniah na kane ka kam rep synsar ban pyndap ïa ka ïing ka sem, kumta lada shah khrong kumne, hangno kin lah, da kaba pyntip ba ka jingkhrong ka long T.8 shi kilo bad ka poi kumba T.15 hajar ka khajna na kawei ka kali Mahindra Pick-Up, bad kane kan ktah shi katdei eh ïa ki nongrep.
“Kumno ki nongrep kin bsa bad pyndap ïa ka ïing ka sem bad kyrshan ïa la ki khun, lada ki shah khrong ka khajna kaba heh haduh katne,” la buh jingkylli une u MLA ka Mawhati bad ong ba kane ka jingleh ka KAAC kam dei tang ka jingpyndonkam bakla, hynrei ban kam ruh ka jinglong trai ïa ka khyndew ka shyiap. Kumta ka sorkar ka dei ban shimkhia bad tuklar halor kane ka kam bad ka Sorkar Assam.
