Raphael Warjri
Ka long kaba donkam ban sot na ki ktien shnong na kylleng ki thaiñ bad kyntoit shnong khnang ban pynriewspah ia ka ktien Khasi bad ban kdup shitylli ia baroh ki ktien ha kawei ka ktien pdeng. Nalor kita ki ktien ba la don lypa na ki kylleng ki kyntoit shnong ki don ruh ki ktien ba lah ban shna thymmai da kaba synrop lang ar ne lai kyntien ban shna kawei ka ktien kaba kit jingmut, ka ba thiang snah bad kaba lyngkot katlah katiai khnang ban bit ban biang ka thoh ka tar. Kine harum la jer kum kat kum ba la pyrshang ban pynwandur ha kaba dang dei ban tuklar da ka iktiar ba pura halor ka ktien:
Diplomat : ka mut simpah simsong- simpah simsong ka dei ka ktien pharshi ka ba phalang ïa ka jinglong jong u briew u ba pnah ktien bad uba lah ban kyrsoi ïa ka snap pynbha ha ka jingïadei parabynriew.
Director : ka mut lamkynto- lam ka dei ba tur nakhmat; kynto ka dei ïa kaba ne uba hukum kam ïa kiwei kiba kham hapoh ka kyrdan. Kumta uba tur ha khmat ban hukum kam ïa kiwei ka kit jingmut ïa ka ktien director.
Discipline : ka mut pyrkhing jinglong, syndong akor, adkar- pyrkhing ka dei ba teh kyndon bad jinglong ka dei ka snap shimet jong u briew ha ka ïaid ka ïeng ha la rympei ne ha ka imlang sahlang; syndong ka dei ba kiar na kaba ngat ha kano kano ka bym bit bad akor ka dei ka snap jong ka longbriew manbriew ban tipbriew tipblei, adkar ka dei ban kiar na kiei kiei ki bym bit bad ban leh tyngkan ïa kano kano ka ba ym lah ban kiar.
Discuss : ka mut syllok, mir jingmut, thirnïa, ïathir ïathaiñ- syllok ka dei ba pyni nia mar kylliang lada tang hapdeng arngut ne ha ka kynhun; mir jingmut ka dei ba ïa pyninia ha ka kynhun ne ka lympung; thirnia ka dei ba wad nia kham bniah ban shem ka nia ba biang; ïathir ïathaiñ ka dei ba kham jlan ka ïa pyninia ha lympung ne dorbar.
Efficient : ka mut tbit- tbit ka dei ba pnah ban trei kumba thmu bad shah la ka kam ba don sap.
Effigy : ka mut theng theng- theng theng u dei u kynja tiar ba shna ne thaw tang ban dep uba pynsyryiem bad ki briew ne ki mar ki mata.
Economy : ka mut seispah, ka ïoh ka kot- sei ka dei ba pynmih shabar bad spah dei ka jingdon jingem; ka ïoh ka kot ka dei ka ba kamai pisa ban im ban bsa ïalade, ïa ka longïing bad ïa ka imlang sahlang.
Ego : ka mut hanga-manga, hangamei, malade- hanga-manga ka dei ba kam trai halade ïa kaei kaei baroh ka ba don bad ka ba leh; hangamei ka dei ba meng ba kyreit tang ïalade; malade ka dei ka ba sarong shitrhem thik tang halade.
Engineer : ka mut karikor- karikor ka dei ïa u briew uba tbit ban trei da ka bor jong ka kor.
Enterprise : ka mut kheng- kheng ka dei ba bei tyngka ban seng khaïi.
Entertainment : ka mut byrngia- byrngia ka dei ba myllen tang da da ka rong ka taw ban rkhie kmen khlem kano kano ka snap ban pyrkhat jylliew ne diaw.
Entire : ka mut shityllup- shityllup ka dei ba kdup naphang ha kawei ka thup.
Entrepreneur : ka mut u nongkheng kheiñduh- nongkheng kheiñduh dei u nongseng khaïi uba da thew shwa ban kheiñduh ha ka ba bei tyngka ban seng khaïi.
Envelop: ka mut ka soplup- sop dei ka jingsong ba la spaiñ bad lup dei ka ba tap ban ym paw shabar.
Environment : ka mut meimariang, mariang- mei dei ka ba khot ieit ïa ka kmie bad mariang dei ka sawkun ki jingthung jingtep, ka khyndew ka shyiap, u mawlong mawteh.
Examine : ka mut thohsani- thoh ka dei ba thaw ba shna eiei da kaba pruid dak bad sani ka dei ba bniah thik pa thik haduh ban da janai paka.
Exercise : ka mut kilan- kilan ka mut ba pynkhih la ka met ka phad ban pynim ki dohksah bad ïaid ryntih ka snam ka ksuit ha ka met.
Exhibition : ka mut pyninam- pyni ka dei ba buh haba shynna paidbah bad nam ka dei ka burom baphuh baphieng.
Exposition : ka mut pynirong- pyni ka dei ba buh haba shynna paidbah bad rong ka dei ka lat ka tamasa byrngia.
Expunge : ka mut pyndam, khiar- pyndam ka dei ba ñiad pynjah noh ïa ka ba paw bad khiar ka dei ba pruid lyngba ïa ka ba paw ban pynjah noh.
Exchequer, Treasury : ka mut tyngkari, pisajylla- tyngka ka dei ka mar ba don dor ka ba lah ban ïapeiñ bad ka tiar ka tar bad ri ka dei ka Bri ka bsah ka Ri ka Raij; pisa ka dei ka mar ba don dor ka ba lah ban ïapeiñ bad ka tiar ka tar bad jylla ka dei ka jaka hapoh u pud sawdong ba kynthup ïa ki hima, ki raij bad ki shnong.
Excommunication : ka mut ryngkang par, jylla kharit- ryngkang ka dei ba kynthih na kawei ka jaka sha kawei pat ka jaka bad par ka dei ba ïaid bad kti bad kjat ban phet rieh; jylla ka dei ka jaka sawdong pud ki hima, ki raij bad ki shnong bad kharit dei ki dohkha ba duna jingheh ban ïa kiwei kiwei ki ba jyllei ha um. Kumta baroh ar tylli ki ktien ki dei ki ‘tiensiat ‘tienpharshi ki ba kit jingmut ba shah beh shnong na ka imlang sahlang. Ka ryngkang par ka long kumba pynïasyryiem bad ki mrad barit ki ba shah kthong ha ki mrad heh ha khlaw; bad ka jylla kharit ka long kumba shah kyntait sharud ki dohkha rit ha ki dohkha heh ha wah ne ha pung.
Exile : ka mut ryngkang par, jylla kharit; hynrei ka dei ka ba phet hi da la ka mon ym ka ba shah beh ne shah kthong hano hano.
