Ka jingïakhun pyrshah ïa ka dheng kali ka dei ban long kaba kongsan haduh katta-katta khamtam ha kane ka nongbah Shillong namar kat nang mih ki sngi, ka la nang sniew. Ban shu ïa khynñiat ïa kane ka kam tang sha ka sorkar kan ym long satia kaba bha bad kan ym wanrah ruh ïa kano-kano ka risol. Ka la dei ka por ban ïa pyrkhat lang baroh. Kawei ka long ka jingdonkam jong ki skul ban shim da ki bos na ka bynta ki khynnah. Dang shen u Myntri Rangbah Conrad K Sangma u la ïathuh ha Ïingdorbar Thawaiñ ba kumba 60 na ka 100 lane 60% ki khynnah kiba leit skul ha Shillong ki pyndonkam da ki kali shimet, bad ki don tang 15 tylli ki skul kiba la wan shakhmat ban pynpaw ïa ka jinglong kloi ban pyndonkam noh da ki bos. Balei kiwei ruh kim ïa leh kumjuh? Balei kim treh ban pdiang? Balei ka sorkar ka shu sngap? Ki surok kim dei jong ki skul, hynrei jong ki paidbah salonsar. Kiba siew khajna kim dei tang kiba don ïa ki kali ban leit on bad shaw skul. Haba mih ka dheng kali, baroh ïa syllang lut bad ïa khñium.
Ki don ruh ki ïing ki sem kiba ïatreilang bad ki para marjan bad para shnong ban buh tang da kawei ka kali ban leit on bad shaw skul. Kane ka long kaba biang ban leh bad ngi ai jingïaroh ïa kito ki kmie ki kpa kiba don ïa kane ka jingkitkhlieh. Ka kamram jong ki skul kam dei eh tang ban ai jinghikai ïa ki khynnah. Ki skul ki don ruh ïa ka jingkitkhlieh na ka bynta ka jylla. Lada kim treh ban ïatreilang, ka sorkar kam dei ban shu sngap. Ka jingbuh ïa ki bos na ka bynta ki khynnah skul ka long ban pynkylluid ïa ka sor Shillong. Ka jingkhapngiah ki surok ha ka por ba leit on bad shaw skul ka la long shaba palat bad ngim dei ban tei pop tang ïa ka sorkar. Ki skul bad ki kmie ki kpa jong ki khynnah ki dei ban ngat lang ha ka jingshah kynnoh. Ban shu ap sah ïa ki surok ba kin ïar, kan ym poi shano-shano namar ym don jaka shuh ban pynheh ïa ki surok ha Shillong. Kiba don ïa ki jaka ruh kim ai shuh sha ka sorkar ba kan lah ban pynïar ïa ki surok. Namarkata, hap ban ïa pyrkhat da kiwei pat ki lad. Kawei na kita ki lad ka long ban pynïaid da ki bos ban leit on bad shaw skul.
Ngi tip ba ki bun bha ki briew kiba don la ki jong ki kali ban leit on bad shaw skul ha kano-kano ka por. Ki don ruh ki khynnah kiba ïaid da ka kjat ban poi sha ki shlem pule jong ki. Ki don kiba shong da ki bos lane kiwei pat ki kali kamai. Lada kiwei ki lah ban shong bos, kan eh aïu ïa kiwei pat? Lada ha ki snem kiba mynshwa, la pyndonkam da ki bos MTC, balei ym lah ban leh mynta? Ha kane ka pyrthei stad, ki don ki kor ki bor ban pyndait ha ki bos ban pyntikna ïa ka jinglong shngaiñ jong ki khynnah. Ha ki bos lah ban buh lang da ki nongpeit kynthei bad shynrang khnang ba kan ym mih kano-kano ka jingjia kaba sngewsih. Ki skul ki lah ban buh nongtrei ki ban synran lang ïa kine ki bos haba leit on bad leit shaw ïa ki khynnah. Kan eh aïu ban buh haba ki kmie ki kpa jong ki khynnah ki la siew da ka pisa sha ki skul? Sorkar, wat aili ïa ki skul kiba leh tam bad ki bym kohnguh ban ïatreilang na ka bynta ka bha ka miat jong baroh.
Shabar jong ka Meghalaya, ki don bun bah ki skul ki bym ailad ïa ki kmie ki kpa ban wan on bad shaw da ki kali shimet. Ki ban jur beit ba ki khynnah kin hap ban shong da ki bos ba la pynkhreh. Ha kajuh ka rukom, ka sorkar ka dei ban leit shaw bad leit on ïa ki nongtrei jong ka da ki bos. Balei ban ailad ïa ki nongtrei sorkar ban ïa rah kali katba ki mon? Kane ka dheng kali ha Shillong ka la dei ka kam bah kam san kaba baroh-baroh kin hap ban ïatreilang ban pynkylluid ïa ka shnong ka thaw. Ngi tip ba ka jingbun ki kali ka sdang naduh ki por ba ki jaka kynshew pisa lane ki ‘Bank’ ki la sdang ban ai ram ïa ki briew ba kin thied kali. Na ka bynta ki nongtrei sorkar lei kam dei kaba eh ban ïoh ram namar ka jingsiew ïa ki ka wan beit man la u bnai bad ki ‘Bank’ ruh ki suk ban shu ot beit man la u bnai ïa ka pisa kaba dei ban wan sha ki. Ngim lah ban khang ïano-ïano ban shim ne ai ram, hynrei ka sorkar ka lah ban pyntreikam da kiwei pat ki lad ban pyntikna ba ka dheng kali kan duna.
Ka por ka dawa ban ïatreilang ban ïakhun ïa kane ka dheng kali kaba la itriem wat tang ban peit. Ki skul, ha ka jaka ban pyntieng koh tympan ïa ki khynnah bad ïa ki kmie ki kpa, ki dei ban pynshlur ba kin ailad ïa ki khun ba kin leit bad wan da ki bos. Ka sorkar ka dei ruh ban ïamir jingmut kham bniah bad ki skul lem bad ki kmie ki kpa khnang ba ka jingthmu kan long kaba seisoh. Ngim lah ban shu ïa kyrngah sah man la ka por, bad ngin hap ban peit ïa ka jinglong jingman. Ka por kam shah shuh ïa ngi ba ngin shu leh katba ngi mon. Lada baroh ki ai ïa ka jingïatreilang, ka jingsuk kan long na ka bynta ki nongshong shnong salonsar. Namarkata, ngi sngewdei ban kyntu ïa kito ki skul kiba dang kyrngah ban pyndonkam da ki bos ba kin pyrkhat biang sa shisien bad ban ailad ïa ki bos ba kin ïaid.