U Budlum Ka ïoh Ka Kot

Don ki jaka ha Ri India kiba im tang na kine ki kam mar - kti ha ki katto katne ki shnong ha Kashmir bad Uttar Pradesh.

U Nongsaiñ Hima, 1987

U Budlum jong kano kano ka ri ne  jaitbynriew ka long ka jingskhem jong ka Ioh ka Kot, ka Khaii ka Pteng ha kaba ki briew ki pyndonkam ia ki kabu bad ka spah jong ka jaka ba ki shong.

Kaba kongsan tam ha ka liang ban kyntiew bad pynroi pynsan ia ka ioh ka kot, ka long ka jinglongsmat ki briew bad ka jinglong husiar ban prat ia ki lad ki lynti ban kyntiew ia kane ka phang shaphrang. Ha kine ki lum jong ngi ha kaba ka spah ka mariang ka don kyrhai, la ha ki khlaw ki btap ne ki mar poh khyndew, ne ha ka jinglong sboh ka khyndew, ka ap ia kito kiba shlur ban pyndonkam ia kane ka spah, ia ka ha ka kyrdan kaba heh ne barit.

Ka rep ka riang lehse ka long kawei na ki lad kiba dang lah shuh shuh ban pynroi khamtam ha kine ki por mynta kiba la wanrah ia ka rukom rep thymmai, kaba lah ban pynmih shibun shah ki jingthung jingtepne ki lum ka dang lah ban rep shuh shuh ia ki jingthung bad ki soh ki pai. Ha kane ka liang ka plie ruh ia ka lad ban sdang shuh ia ka jingtrei shna umsoh ki soh tin bad ruh kan long kaba lah ban long ba na kine ki soh yn lah ban shna ia kiwei kiwei ki jingdih, kum ka wine kaba lah ban iaid kam hapoh la ka jaka bad shalan ruh sha kiwei kiwei ki jylla. Ha ki snem ba la dep ia u sohtrun na ki lum Khasi bad Garo la shalan shaduh Russia bad kumta ka die ka thied ia ki soh kiba mih nangne, kan lah ban pynmyntoi shibun ban nang pynkhlain ia ka ioh ka kot.

Ki tiar Mar – Kti, kum ka jingthain ia ki shang ki khoh, ki shylliah bad ruh ki knup rit, khohrit kum ki jing buhkai ne jingrah sngewbha kum ka dak jingkynmaw ia ki nongwei nongar kiba wan shangkai sha kine ki lum ki iaid iew bha ha kine ki por. Don ki jaka ha Ri India kiba im tang na kine ki kam mar – kti ha ki katto katne ki shnong ha Kashmir bad Uttar Pradesh.

 Ia ki jingtrei kiba kham heh kum ka jingseng ia ki karkhana, ka shnong ym tang ha ka jingkloi jong ki briew ban trei, hynrei  ka shong shibun ruh ha ka jingdon kti jong ka Sorkar kaba lah ban bei ia ka bai seng bad pynieng ia ki karkhana, kum ka karkhana shan dew bilat ne karkhana pynmih kot sada bad kiwei kiwei. Ka  Sorkar Nagaland mynta ka la tei ia ka karkhana pynmih kot sada ban pyndonkam ia ki deing ki siej kiba mih ha ki Lum Naga.

Ki Lum jong ngi kim shym la duna ha ka spah jong ka mariang bad lada sdang ban prat ia ka lad ban kynroi ia kane ka spah, khlem pep u budlum ka Ioh ka Kot jong kane ka thaiñ un long shisha  uba khlain ha kaba ki briew kin lah ban trei bad ieng ha la ki jong ki kjat ban nang kiew irat shaphang.