Ngi donkam ban trei ban ïoh la ka bam

Kum ki dkhot jong ka jaitbynriew Khasi Pnar, khamtam lei-lei ki samla pule, ki lynga pisa ban ioh kam. Ka mut aiu ka kam?

Dr J. T. Syiemlieh

Katba ngi dang shait ka met ka phad, ka dei ka hok bad ka kamram jong baroh ki briew ban don la ka kam. Ka mut ba ngi dei ban sngewtynnat ban trei bad ngi wad shitom ia ka.

Kum ki dkhot jong ka jaitbynriew Khasi Pnar, khamtam lei-lei ki samla pule, ki lynga pisa ban ioh kam. Ka mut aiu ka kam?

Ka kam ka mut ka jingplielad ban kamai ban dup pynbiang ia ki jingdonkam bapher bapher kum ka bam, ka jaka sah, ka leit ka wan, ban ioh kali lajong, ban pynbiang bai skul khun, ban ioh iarap ia kiba duna, bad kumta ter ter.

Don ar jait ki kam: ki kam leh hi bad ki kam ba kiwei kin ai ia phi. Ki kam leh hi ki lah ban long kum ka khaii-pateng, kaba buh dukan, ka rep ka riang, ne ki kam pynmih hi.

Ki kam na kiwei, ki long kum kam Sorkar, kam karkhana, call centers, bad kiwei kiwei.

Ka jingiapher hangne ka long ba ki jingtrei banyngkong ki pynlong ia ngi ki trai, ki kynrad, bad ka shong ha ngi hi ban nang ban thawlad.

Ka mut ngi hap trei shitom ryngkat ka jingtip ia ka ka. Kumta haba ngi trei, ka kam kan iaid bad haba ngim trei, ngin ym ioh eiei.

Ki kam sorkar, karkhana, kam hikai ter ter ki buh da ka tulop bad ki dawa ba ngin trei katkum ka por (10:00-5:00) ne palat, naduh Sngi Nyngkong haduh Sngi Thohdieng /Sngi Saitjaiñ.

Hangne ka jingioh ka thikna watla ka kiew suki bad ngi hap sangeh noh ynda dap 60 snem rta. Ne kan long kum ka contract. Hangne phim long trai ne kynrad. Phi hap kohnguh katba batai ki nongpyniaid. Bad kumta ngim don jinglaitluid.

Na ki kam leh hi, ka kam Network ka long kaba thymmai. Ka lah ban long halor ki mar jingkoit ne ba pyniaid tang da pisa. Ngi dei ban bishar bniah shuwa ban shim bynta.

Wei la trei tista da jingsngewthuh ka jingkamai ka lah ban kiew stet. Lehse hapoh 5-10 snem, ki briew ki lah ban dap ban biang bha, ban ioh artat ia ka por kaba byllai, ban leitkai, ban leh ia ki kam babha hapoh imlang, ryngkat ka jingwan hi ka pisa ha account.

Ngi donkam ban tip ia kane ka jingshisha ba ym ju don kano kano ka kam ka basuk. Ngi dei kumta ban jied kano kaba kham bha ban dup ioh pisa na bynta ki jingdonkam bad ban lah ban lehbha ia ki briew.