Ka jingdawa jong ka Voice of the People Party (VPP) ban pynkylla beit ïa ka bhah thung kam thung jam lane ka Reservation Policy katkum ka jingbun paid, ka la pyntieng ïa kiba bun ki MLA khamtam na Rilum Khasi Jaiñtia. Ha ka sien banyngkong, ngi la ïohi ba ki ’riew paidbah ki la leit ïeng hakhmat phalor ïing jong ki MLA ban dawa ba ki dei ban kren eiei bad ban ai jingkyrshan ïa ka jingdawa ban pynkylla ïa ka Reservation Policy. Ha ka jingbym banse namar ka jingwan ki paidbah, ki MLA, khamtam kiba don ha ka liang jong ka sorkar Meghalaya Democratic Alliance (MDA 2.0) ki la hap ban pynmih sur ba ki ruh ki sngewïahap ba ka por ka la dei ban pynkylla noh ïa ka Reservation Policy wat la kam shai bha ha kano ka rukom ki kwah ba kan kylla. Hynrei ka VPP ka la kren beit da kaba skhem ba ka jingpynkylla ka dei ban long katkum ka jingbun paid da kaba peit bad bishar ïa ka khanasamari ba ka Sorkar India ka ju leh shisien ha ka 10 snem.
Teng-teng la i thamula ïa kiba bun ki MLA namar ki la hap ban shu kren da ka jingbym banse. Lehse ki don napdeng jong ki, ki bym pat sngewthuh bha kaei kata ka Reservation Policy bad ha kano ka dur hap ban pynkylla ïa ka. Namarkata, donkam ban ïa pule, ban sngewthuh bad ban wad ïa ki nongpynbatai lem. Ngi dei tang ki briew bad ngim lah ban sngewthuh ne shai lut nadong shadong. Ki MLA ki bym pat shai halor kane ka phang, ki dei ban wan shakhmat ban ïathuh hok namar kin don beit ki khraw pyrkhat ki ban lah ban ïarap ïa ki. Balei ban lehraiñ haba ym sngewthuh namar kane ka mat kam dei kaba sting, bad donkam ïa ka jingsngewthuh kaba janai khnang ban tip ban dawa aïu bad kren kumno. Ka lah kaba ïathuh hok beit ban ïa kaba leh mynleh stad bad ban kren ruma khlem sngewthuh kaei ka jingshisha, bad kaei ka bym dei. Lada ym pat sngewthuh nalade, kumno ngin khmih lynti ba kita ki MLA kin lah ban leit pynshai sa sha ki paidbah ha ki konstitwensi jong ki? Hap ban trei shitom shwa da kaba pule bad da kaba ïathir bad ki ’riew shemphang.
Ngi dei ban ai jingïaroh ïa ki paidbah kiba shlur bad kiba leit haduh ki ïing jong ki MLA ban buh beit ïa ki jingkylli. Ki paidbah ki don hok namar ki la dep jied ïa ki MLA ha ka ilekshon. Kam mut ba tang namar ba la kut ka ilekshon, ki paidbah kim lah wat tang ban kylli jingkylli na ki MLA jong ki. Ka hok ban kylli ka dei ban ïaid beit baroh san snem. Lada ngim kylli na uba ngi la jied, ngin kylli ïano pat? Ka kam MLA ka dei ka kam paidbah bad ym ka kam shimet. Kito kiba sngew ba ka dei ka kam shimet, ki la sngewthuh bakla namar wat ïa ka tulop ruh dang siew na ka khajna ba ai ki paidbah sha ka sorkar. Ngi dei ban pynshlur ïa ki paidbah ba kin leit man la ka por ban buh jingkylli na ki MLA jong ki halor kino-kino ki mat la ki dei kiba ktah tang ïa ka konstitwensi lane kiba ktah wat ïa ka jylla baroh kawei. Ngim dei ban tieng. Ki MLA kiba ngi la jied ki dei ban sheptieng ïa ki paidbah bad ym da khongpong. Tangba kawei kaba ngi hap ban kynmaw ka long ba ngim dei ban thaw jingkulmar. Long kiba jai-jai, don akor bad kiba skhem ha ka nongrim.
Na ka liang ka sorkar ka la pynbna ba ka komiti ba ka la thung ban ïakren halor ka Reservation Roster kan ïakren ruh halor ka jingdawa ban pynkylla ïa ka Reservation Policy. Kane ka mut ba ka sorkar ka la pdiang ïa ka jingdawa jong ka VPP ba dei ban don ka jingïakren halor kane ka Policy kaba la ïaid mynta la 51 snem. Kane ka long ruh ka jingjop jong ki paidbah kiba kwah ba dei ban pynkylla noh ïa ka Policy katkum ka jinglong jong ka por bad ki jingshisha. Ngi kyrmen ba kane ka komiti kan sa lah ban aiti shen ïa ki jingai jingmut jong ka sha ka sorkar khnang ba ka sorkar kan bishar hadien ba ka la pdiang ïa ki jingai jingmut na ki kynhun bapher-bapher. Baroh ki kynhun lane ki ’riew paidbah kiba don ka jingsngewthuh ki dei ban phah jingthoh sha kane ka komiti. Ka dei ka kamram jong ka komiti ban sngap ïa baroh ki jait sur. Ym dei ban shu jied kumba jied shiah dohkha. Pdiang lut ïa baroh bad sa bishar pat hadien ba la peit ïa kiei-kiei baroh. Tangba ngim tip kaei ka sorkar kan leh halor kita ki jingai jingmut jong kata ka komiti? Lada ka pynslem, ka mut ki paidbah ki lah ban ïa mih biang ban dawa ba dei ban pynkloi ban shim rai. La ïa ap la 51 snem, sa katno pat dang hap ban ïa ap ïa kajuh shi kajuh? Ngi kyrmen ba kita ki jingai jingmut kin ym kut tang ha ki duli jong ka sorkar ha Secretariat.
Kane ka jingjia na ka Reservation Policy ka dei ban pynpeit mat ïa ki MLA ba kim dei ban shim sting ïa ka kam jong ka jinglong dkhot ka Ïingdorbar Thawaiñ. Ban long MLA kam mut tang ban leit shangkai pyrthei da ka pisa paidbah lane kam mut ban shu ïa shong sah ha Delhi ne ha Kolkata. Ka jinglong MLA ka dei kaba khia bha lada kita kiba la shah jied ki kwah ban wanrah jingkylla ha ka jingim jong ki nongshong shnong. Ha kajuh ka por, ki MLA kim dei ban kheiñ kai ïa ka bor jong ki paidbah wat lada ka ilekshon ka la kut namar ka bor jong ki paidbah kam pat kut. Ngin hap ban ïa khmih kaei ka ban jia na ka jingïathir ha katei ka komiti ba la kynthup lang ïa ki seng saiñpyrthei baroh.
