U Paidbah

Kumta ka shong ha ngi u paidbah ha man la ki san snem ba ngi dei ban jied ia kine ki nongmihkhmat.

U Nongsaiñ Hima, 1969

a jingiai phikir bad jingim jingmut kaba man la ka khyllipmat ka long ka dor jong ka jinglaitluid, kane ka long ka jingong ha ka ktien phareng.

Kane ka jingmaham ka long kaba donkam eh ha man la ki khep ha ka jingim u briew. La ha ki kam iing kam sem ne ki kam kiba iadei shimet, la ha ka khaii pateng ne ha kano kano ka liang donkam ban im sngi khnang ba ngin ym iap ne shah thok bad shu luksan ei.

Kumjuh ruh ha ka sain pyrthei katei ka jingmaham ka long kaba donkam eh. Ka sain pyrthei ka ktah ia ka jingim, ka jingioh jingkot ka jingroi jong ka jaidbynriew bad kumta ter ter. Lada ngim plie ia la ki khmat bad im sngi kyndong, ha ka jaka ba ka sain pyrthei kan long, ka lad ban pynim ia ngi, kan kylla long pynban ka bih ban pyniap ia ngi.

Ngim lah baroh ban leit sha ka Iing Thaw ain ban shna ia ki ain ki ban iarap bad kyntiew ia ka jaidbynriew, hynrei ngi don ki nongmihkhmat kiba ngi la jied. Kumta ka shong ha ngi u paidbah ha man la ki san snem ba ngi dei ban jied ia kine ki nongmihkhmat.Dei ruh ha man la ki san snem ba ki nongmihkhmat jong ngi ki ieng ha khmat jong ngi u paidbah shah bishar bad ban ai jingkhein ba ki la leh aiu hapoh kine ki 5 snem naduh ba la jied ia ki.

Kumta ngi iohi shisyndon ba kine kiba ngi jied  ki bat bad ki bah khala ia ka iap ka im ka jong ngi. Kita ki ban bah khala ia ka iap ka im jong ngi, namarkata ki dei ban long kiba nylla, kiba kloi ban len ialade wat ban iap shuwa ma ki ban ia kaba iap u paidbah.

Bunsien ngi u paidbah ngi ju liat ha ki ktien jali jaum, ha ki ktien pah ha ki ktien khroh bad ngim da puson bha ba ia uba kum uno uba ngi dei ban jied bad ban pynshet ia ka jingkit ka Ri, ngi ju shah ialam barobor tang da ka jingsngew, hynrei ym da ka jingpyrkhat rangbah.Ngi ju shah ialam ruh tang ha ki jingsngew liang khlem da thew tarajur bha.

Kumta ngi u paidbah ngim lah ban kynnoh iano iano hynrei dei ia ngi hi ban kynnoh lada haba ngi jied bakla ia ki nongmihkhmat jong ngi.

Ngi dei ruh ban sngewthuh ba don ka jingiapher kaba khraw hapdeng ka ktien ‘nongialam’ bad ka ktien ‘nongmihkhmat.’

U nongmihkhmat u long tang u nongmihkhmat ia uba la jied da u Paidbah.Haba ngi ong u Nongialam ngi sngewthuh shai ba u dei u briew uba ialam ia ka kynhun kaba la pyniaid pynbeit ryntih bha ia ki kam ki jam jong kata ka kynhun jong u.

Ngi sniew bok shibun ba ha ka Ri Khasi jong ngi ngim don kum kita ki kynhun ne seng ia kiba la seng bad la pyniaid ha ka rukom kaba dei. Hynrei ki kynhun ne seng kiba don ha ri jong ngi, ki long tang ha ka jing-iakynduh ki katto katne, kim don ki ain ki  kanun ki ban teh ban pyniaid bha ia ka rukom treikam kine ki kynhun.

Namarkata ka daw haba ka long kumne, ka dang dawa shuh shuh na ngi u paidbah ba ngi dei ban im sngi bad phikir man la ki khyllipmat khnang ba ngin ym shah ialam bakla.