Shillong, Jylliew 11:
Ka shlem treikam u Myntri Rangbah, Conrad K Sangma, ka la sdang pynkhreh ban buh ïa ka lad na ka bynta ki paidbah kiba kwah ban pyntip haba ki ïakynduh jingeh da kaba ki shu ‘phone’ ha ki nombor.
Kane ka shlem ka la khot ‘tender’ na ki kynhun kiba lah ban pynïaid ïa ka shlem ban shim ‘phone’ lane ka ‘Call Centre’. Ha kane ka ‘Call Centre’, ki nongshong shnong ki lah ban pyntip lyngba ka ‘phone’ lada ki kwah ban ai jingtip lane ki shem jingeh ha kino-kino ki kam lane ki lah ban ai jingmut lane ban pyntip haba ki ngat ha kino-kino ki apot ne ki jingjia.
Katkum ki kot ki sla ba la bsut lang ha ki kot thep ‘tender’, la ong ba ki nongshong shnong ha Meghalaya ki don kumba 36 lak ngut bad 80 na ka 100 na ki paidbah ki dei kiba shong ba sah ha ki nongkyndong ha kaba ki duna ïa ki lad ban leit sha ki shlem sorkar lada ki ïakynduh jingeh.
La ong ruh ba ki shnong ki thaw ki don shajngai bah na ki jaka ba don ki shlem sorkar, bad ki shnong ki don ha ki 12 tylli ki distrik bad 46 tylli ki Block. Kane ka pyni ba kawei ka Block ka shakri kumba 70,000 ngut ki nongshong shnong.
Na ka daw ka jingbym don ka Panchayati Raj hangne, kawei-pa-kawei ka Block kan hap ban peit la kumno-kumno 140 tylli ki shnong bad ban pynbiang ïa ki jingdonkam bapher-bapher.
Namarkata, ki paidbah ki ïakynduh shibun ki jingeh ym tang ban ïoh ïa ki jingmyntoi bad ki jingdonkam na ka sorkar, hynrei wat ban pynpaw ïa ki jingeh hakhmat ki babu sorkar.
Shuh shuh la ong ruh ba hapdeng kiba bun ki nongshong shnong, ka dang duna ka jingtip kumno ba ki lah ban pynpaw ïa ki jingeh sha ki bor ba dei khmih.
La ong ruh ba ka don ka jingïapher hapdeng ki nongshong shnong na ka daw ba ki kynthei ki lah ban ym don than ki lad ki lynti bad ki kabu ban pynpaw ïa ki jingeh ba ki shem.
Ha kajuh ka por, la ong ba kiba bun na ki rynsan ‘Online’ kiba la don, kim don satia ha ki ktien kiba bun ki kren ne pyndonkam bad kane ka buh jingeh shikatdei ïa ki paidbah ban pynpaw ïa ki jingeh jong ki.
Ym tang katta, ka jingïapher hapdeng ka jingnang jingtip kumno ban pyndonkam ïa ki kor ki bor ‘Digital’ ka buh jingeh bha ïa kito ki bym da don jingtip than halor kine.
Nalorkata, la ong ruh ba ki bun bah ki jingsahteng, jingbym poi ki jingtip ba thikna na ki bor ba dei khmih bad kine ki long kum ki diengpyngkiang ban weng ïa ki jingeh jong ki paidbah.
Kumba ka long mynta, ki paidbah ki lah ban phah jingtip halor ki jingeh jong ki lyngba ka CPGRAMS, MEGGRAMS, CM WhatsApp Helpline kiba ïalam pat sha ka jingslem ban ïoh jubab na ki bor ba dei khmih.
Khnang ban weng ïa kine ki diengpyngkiang, ka shlem treikam u Myntri Rangbah ka kwah ban buh da ka ‘Call Centre’ lane ka shlem ka ban pdiang ïa ki jingpyntip ba ai ki paidbah ka ban treikam 24 kynta. Lyngba kane, ki paidbah ki lah ban shu ‘phone’ khlem da donkam ban siew pisa bad ban pyntip ïa ki jingeh ba ki mad.