Sa u CEM uba saw ha ki 4 snem tam ha KHADC

Ngim dei ban sngewphylla shuh ïa kiba kum kine ki jingpynkhyllem shuki ha ki District Council namar ki ju jia na ka por sha ka por.

Kyndit kynsan ha ka step jong ka 19 tarik Jylliew, 2023, ka Executive Committee (EC) ka Khasi Hills Autonomous District Council (KHADC) ba la ïalam da u Chief Executive Member (CEM), u Bah Titosstarwell Chyne, ka la shah pynkhyllem noh ha ki MDC ka NPP bad Congress wat la ki MDC ka NPP ki la ïatreilang bad kane ka EC mynta la lai snem tam. Ha kine ki saw snem tam, ka KHADC ka la ïoh lai ngut ki CEM, u Bah Teiñwell Dkhar, MDC ka UDP na Shella, u Bah Latiplang Kharkongor, MDC na Nongthymmai bad u Bah Titos. Ngim dei ban sngewphylla shuh ïa kiba kum kine ki jingpynkhyllem shuki ha ki District Council namar ki ju jia na ka por sha ka por. Ki ju ong ba ha ka saiñpyrthei ym ju don nongshun ne paralok kiba ïaineh. Mynno ngi ju poi pyrkhat ba ka Congress kan leit ïatreilang bad ka NPP khamtam ba mynta, ka Congress ka don ha ka Liang Pyrshah ha ka Ïingdorbar Thawaiñ ka jylla bad dang shen u MLA ka Mylliem konstitwensi uba dei ruh u MDC, u Bah Ronnie V Lyngdoh, u la shah thung ha u Lamphang ban long u Nongïalam ka Liang Pyrshah?

Ka jingleit ïatreilang ka Congress bad ka NPP ka lah ban dei ka dak ka shin ba kan sa wan sa ka jingkylla ha ka Ïingdorbar Thawaiñ. Lehse, ki san ngut ki MLA ka Congress ki lah ban leit pynïasoh pura noh sha ka NPP ha ki sngi ban wan. Lada ka long kumta, ka jingdon ki MLA ka NPP kan kiew sha ka 33 ngut bad ka la plie lynti ïa kane ka seng ba kan synshar beit tang marwei khlem da donkam shuh ïa kiwei pat. Hynrei lehse ka lah ruh ban ym long kumta. Ngin hap ban ïa peit kaei ka ban jia nangne shakhmat ha kaba ïadei bad ka seng Congress kaba la hiar arsut naduh u snem 2021 hadien ba ki 12 ngut ki MLA ki la mih bad leit pynïasoh bad kiwei pat ki seng saiñpyrthei. Ngi kynmaw ruh ba ha u snem 2022, ki san ngut ki MLA ka Congress ki la leit ai jingkyrshan ïa ka sorkar NPP ba don lang bad ka BJP. Wat la ki heh Congress na Delhi ki la pyrshah, hynrei ki MLA ki la sngap mynthi bad ki la shah sospon syndon na ka seng. Lehse ha kane ka kynti kan kham pher. Ka saiñpyrthei ka bym don nongshun bad paralok ba ïai neh.

Ki sah sa tang phra bnai eiei hashwa ba ki paidbah kin jied ïa ki MDC bathymmai sha ka KHADC. Ka EC ka ban wan hadien ka EC ba la ïalam da u Bah Titos kan ïoh por sa tang khyndiat bnai ban trei bad ban pyni kam sha ki paidbah. Ngin sa nang ïa peit aïu u CEM bad ka EC bathymmai kin leh ha kine ki khyndiat bnai ban wan khamtam ba ka ilekshon ban jied ïa ki MDC kam slem shuh. Hynrei kaei kaba la jia bad u Bah Titos ka lah ban ai mynsiem pynban ïa kiwei pat ki seng saiñpyrthei kiba pynkhreh ïa ka ilekshon MDC. Ngi sngewthuh naduh mynta ba ka ilekshon MDC ha u snem 2024 kan long kaba itynnad bha bad ka lah ruh ban ïalam sha ka jingïoh synshar tang da kawei ka seng ha KHADC. Ki paidbah ki dei ban kham long kiba stad ban ïa ki kyrtong ne ki seng saiñpyrthei ki ban ïakhun ïa ka ilekshon MDC khnang ban pynduna ïa kiba kum kitei ki kam pynhap shuki ki bym i don jingmut haei-haei ruh bad kiba wanrah jingmyntoi shimet bad ym ïa ki paidbah salonsar.

Na ka por sha ka por ngi la ïakren ïa ka jingdonkam ban pynthymmai ïa ki District Council. Haduh mynta, ka Sorkar Pdeng kam pat lah ban wanrah ïa ka jingpynkylla ha ki kyndon jong ka Khyrnit Ba Hynriew lane ka Sixth Schedule jong ka Riti Synshar. Ki jingïakren ki dang ïaid khamtam bad ki District Council, bad na ka liang ka KHADC, JHADC bad GHADC ki kwah ba ka Sorkar Pdeng kan wanrah da ka Constitution (125th Amendment) Bill, 2019, kaba la pynkylla mynta u snem hi. Ngi kyrmen ba kane ka aiñ rew kan don ruh ïa ka kyndon ka ban teh lakam ïa ka jingkyntiap seng jong ki MDC namar kumba ka long mynta, kam don aiñ ha District Council ban khyrwit ïa kito kiba kyntiap seng. Kane kan dei kawei na ki lynti ban khanglad ïa ka jingpynkhyllem ba khah-khah ïa ki CEM bad ki EC.