UN, Naitung:
Ka United Nations ha ka Sngi Balang, ka la iathuh ba ki don kumba 735 Million ngut ki briew ha kylleng ka pyrthei kiba don hapdeng ka jingma na ka jingiap thngan tad haduh u snem 2022, ka jingdon kiba shah ktah na ka jingkyrduh bam ha ka pyrthei, ka la sdang kiew jur naduh ba wan ka khlam Covid-19 ha kine ki 3 snem ba la leit bad kane ka la pynhiar ia ka thong jong ka United Nations (UN) ban tehlakam ia ka jingkyrduh bam bad jingiap thngan hapoh jong u snem 2030.
Ka UN ka la iathuh ba katkum ka jingbuh jingkheiñ antad, ka jingdon jong kiba mad ia ka jingkyrdum bam bad jingiap thngan ha ka pyrthei ka la kiew da kumba 122 Million ngut hapoh jong u snem 2022 ban ianujor bad ka jingdon hapoh jong u snem 2019 bad kane ka long ka jingeh kaba khraw ia katei ka thong ba ka United Nations ka la buh naduh kaba sdang kum shi bynta ban ratdyngkhong noh ia ka jingiap thngan bad jingkyrduh bam hapoh jong u snem 2030 lyngba jong ka ‘Sustainable Development Goal’. Hynrei, katkum ki kaiphod ba la ioh ha kane ka por, la shem pynban ba da kumno- kumno, kumba 600 Million tam ki briew ha kylleng jong ka pyrthei kin hap ban mad ia ka jingkyrduh bam bad ka jingiap thngan hapoh jong u snem 2030.
Kumjuh ruh na ka liang u heh jong ka ioh ka kot ka tnat Food & Agriculture Organization (FAO) jong ka UN, u la iathuh ba ka jingdon jong kiba iap thngan ka la kiew pynban ha ka jaka ba kan neh lane ba kan hiar na kaba ju long ha ki snem ba la leit.
Hynrei namar ki jingeh kiba bun kiba la wan lynshop ia ka pyrthei baroh kawei na kine ki snem mynta, bun na ki paidbah nongshong shnong ki la kylla phetwir bad iap thngan ruh, khamtam ha kum kane ka por ba ki paidbah ka Ukraine ki kynduh jingeh na ka jingleit hiar thma jong ka Russia pyrshah ia ka Ukraine la 1 snem tam mynta.
Ki don pat katto katne ki bynta jong ka pyrthei kiba la kham hiar ha ka liang ka jingkyrduh bam bad jingiap thngan, kynthup ia ka South America bad kham bun pat na ki thaiñ jong ka Asia. Katba ka jinglong- jingman ha Caribbean, West Asia bad ha Africa pat ka nang kham sniew arshah.