Ka jingthoh ïa ka khana ka roi ka par bathymmai jong ka India lyngba ka jingïaid bha ki kam Logistic

Ha ka por kaba duna bha, kine ki jingpynkylla ki la sdang seisoh.

Ka India ka don ha ka khep jong ka jingkiew shaphrang mynta. Ki jingeh ha ki kam pynbiang mar lane ki logistic ki dang jah katba ki kam logistic jong ka ri ki dang tam ia kiwei kiwei ki ri.

Ka kyrdan jong ka India ha ki kam shna mar bad ka kam khaiï ka iadei bha bad ki jingpynkylla na ka bynta ka jingpynbha ïa ki jingdon jingem bad ki EXIM logistic. Da kaba sngewthuh ba ki jingdon jingem ki long kiba kongsan ha ka roi ka par jong ka ioh ka kot, ki jingpynkylla kum ka Prime Minister’s GatiShaktiNational Master Plan (NMP) bad ka National Logistics Policy ki la peit bniah ïa ka jingkyntiew ia ki jingdon jingem ha ki kam logistic bad ki jingai jingshakri logistic na ka bynta ka jingpynkit mar bad ka leit ka wan jong ki briew. Ha ka por kaba duna bha, kine ki jingpynkylla ki la sdang seisoh.

Ka World Bank, ha ka kaiphod 2023 jong ka halor ka Logistics Performance Index (LPI) ka la pdiang ïa ka jingkiew shaphrang jong ka India ha ka jingkyntiew ïa ka jingiaid ryntih ki kam logistic. Ka World bank ka iasamia ka LPI bad 139 tylli ki ri bad ka la buh ïa ka India ha ka kyrdan kaba 38, ka jingkiew hynriew kyrdan na kaba ju long ha u snem 2018.

Ka LPI ka dei ka ‘jingbuh kyrdan katkum ka khanasamari halor ki jingsngewthuh ïa ka jingbha ki kam’ ha hynriew tylli ki thup kiba peit ïa ki kam Customs, ki jingdon jingem, ka jingpynkit mar shabar bad nabar ri, ka jingstad ha ki kam logistic bad ka jing-bha jong ki jingai jingshakri logistic, ka por ba shim ban pyndep ïa ki kam, ka jingbuddien ïa ki mar.

Ka World Bank ka ai ka nuksa jong ka India kum ka ioh ka kot kaba dang kiewshaphrang kaba la bei tyngka ha ki jingdon jingem bad ki teknoloji naduh u snem 2015, ka jingpyniasoh ia ki kad ha ki jaka khapduriaw ha ka thaiñ mihngi bad sepngi jong ka ri sha ki jaka pdeng jong ka ioh ka kot hapoh ka ri. Kine ki jingbei tyngka, ha ryngkat kiwei kiwei ki bynta, ki dei ki daw balei ka por ba shim ban peit ia ki jingpynkit mar ka la duna bha haba ïanujor bad kiwei kiwei ki ri. Hapdeng u bnai Jymmang haduh Risaw 2022, ka por ba ka India ka shim ïa kine ki kam ka duna haduh 3 sngi, katba kane ka long 4 sngi ha UAE bad S Africa, 7 sngi ha US bad 10 sngi ha Germany.

Kane ka kaiphod ka ong ba ka India ka dei ka nuksa kaba bha jong ka ri kaba la wanrah ïa ki lad pynbiang mar lyngba ka jingpyndonkam ï ka rynsan digital kaba long ka National Logistics Data Bank Services Ltd (NLDBSL). Ka kaiphod ka bataikumno ka Logistics Data Bank (LDB) ka buddien ïa ka jingpynkit ïa ki EXIM container ha India, lyngba ka jingpyndonkam ïa ki RFID (Radio Frequency Identification) tag, kaba plie lad ïa ki briew ba kin buddien ha baroh ki bynta jong ka jingpynkit mar. Kum kane ka lad buddien ïa ki jingpynkit mar, kaba la pyntreikam nyngkong ha ki jaka khappud ha ka thaiñ sepngi ha u snem 2016, bad kaba la poi sha baroh ki kad ba heh jong ka ri mynta, ka la pynduna ïa ka por ba donkam ban pynpoi bad pynhap ïa ki mar ha ki kad bapher bapher jong ka ri. Kumban shu kdew sha ka jingong jong kane ka kaiphod, “Lyngba ka jingwanrah ïa ka jingbuddien ia ki jingpynkit mar, ka por ba donkam ban pynhap mar ha ka kad ha Visakhapatnam ka la hiar na ka 32.4 sngi ha u snem 2015 sha ka 5.3 sngi ha u snem 2019.”

Da kaba sngewthuh ïa ka jingkongsan jong ki kam logistic ha ka lawei jong ka ri, ka Sorkar India ka la sdang ïa ka Logistics Databank Project (LDB) kum ka rynsan digital ban buddien ïa ki jingpynkit mar. Ia ka NLDBSL la pyntreikam kum ka SPV (special purpose vehicle) hapdeng ka National Industrial Corridor Development Corporation (NICDC) bad ka kompani na Japan, ka Nippon Electric Company (NEC), Limited. Ka LDB ka pynïasoh lang ïa ki jingtip digital kiba don bad ki kynhun bapher bapher ha ka kam pynkit mar ban ai jingtip mardor kaba pura ha ka jingpynkit jong ki EXIM. Kane ka rynsan ka peit 100% jong ki jingpynkit EXIM container da ka India, ha kaba ki briew ki lah ban buddien ha kanokano ka por lyngba kawei ka rynsan bad lyngba ka mobile app. Kumta, ka LDB ka pyni shai ïa ki jingtip kiba ïa dei bad ki kam logistic ka India ha kaba ïadei bad ka jingpynkit ïa ki container EXIM.

Naduh ba la pynsdang treikam ha u Naitung 2016, ka LDB ka la buddien ïa 60 million tylli ki EXIM container. Ha ka jingpyndonkam ïa ki teknoloji bapher bapher kiba ïadei bad ka RFID, IoT (Internet of Things) bad Big Data Analytics ban buddien ïa baroh ki jingpynkit ïa ki container EXIM ha India, ka LDB ka la iasoh bad ki kad ba heh jong ka India, ki toll plaza ba bunkam duh, kumba 400 tylli ki Container Freight Station (CFS)/Inland Container Depot (ICD) bad ki Empty Yard ha ki kad, bad ki Special Economic Zone, bad ruh ki integrated check post ha ki jaka khappud bad ka Nepal bad Bangladesh. La buh haduh 3000 tylli ki RFID reader da ka SPV ha baroh ki surok bad ki lynti rel ba kynthup ruh ïa ki Dedicated Freight Corridor, khnang ban ioh jingtip RFID.

Lyngba ka jingtip ba la ioh lum bad ba peit da ka LDB, la peit ia ki kam kum ka jingkheiñ ïa ka por ba ki container ki don ha ki kad, ka jingkheiñ ïa ka por ba pynkit ïa ki mar, ka jingstet jong kane ka jingpynkit, ka jingstet treikam, ka por ba donkam ban pynkit mar (na ka kad sha ka CFS lane na ka CFS sha ka kad), bad kiwei kiwei. ïa kane ka jingpeit la ai da ka kaiphod man u bnai, man ka lai bnai bad man u snem bad la ïasam ïa kane bad ki tnat Sorkar, ki bor pyniaid ïa ki kad, ki nongpyntreikam ïa ka terminal, ki bor customs bad kiwei kiwei kiba don bynta ha kine ki kam.

ïa kine ki jingtip la pyndonkam da ki kynhun bapher bapher ban ithuh ïa ki bynta ba dang hap pynbha shuh shuh. Ka jingpeit ïa ki jingtip na ka LDB ha kine ki snem ba la dep ka la pyni ruh ïa ka jingkham bha ka jinglah pynhap mar na ki container, ka jingjied ia ki mar ba hap kit lyngba ki surok, ka jingstet ban pynkit ïa kine lyngba ki surok, bad ka jingstet treikam da ki ICD bad ki CFS. Ka jingpynkit ïa ki mar ha ki surok bah kum ka lynti Delhi-Mumbai bad ka surok ba pynïasoh sha ka kad Mundra, ka la kham stet haba ïanujor bad u snem 2018.

Mynta ka LDB ka la pynïar ïa ka jingai jingshakri sha ki jaka khappud bad ka Nepal bad Bangladesh ban pynthikna ïa ka jingïaid ryntih ki kam khaii bad kine ki ri bad ka pyndonkam ruh ia ki lad buddien ha ki jaka shong um ban buddien ïa ki EXIM container jong ka India haduh ba kin da poi sha ki kad lieng ha kiwei kiwei ki ri. Shuh shuh, ki lad ban pyndonkam ïa ki FTA ban pyniasoh bad ki rukom treikam ha kiwei kiwei ki ri ka dei ka sienjam ban dang shim khnang ban pynthikna ba ka jingpynkit mar jong ngi sha kiwei kwei ki ri ka long kaba kham bha bad kane kan ïarap bha ha ki kam khaiï jong ngi.

Kane ka dei tang ka jingsdang jong ka jingïaid lynti kaba stet. Ka jingpyndonkam jong ka India ïa ki digital teknoloji ban kyntiew ia ki kam pynkit mar kan kyntiew ïa ka jingstet treikam bad ka kyrdan jong ngi ha kine ki kam, ha kine ki snem ban wan. Kane kan ïarap ïa ngi ba ngin long ka ri kaba la kiew shaphrang shuwa u snem 2047.

[La thoh da ka : Sumita Dawra, IAS, Spl Secretary sha ka Sorkar India (Logistics, M/o Commerce & Industry); & CEO & MD of NICDC]

                                                                                      PIB