Ha ka 18 tarik Naitung, 2023, haduh 26 tylli ki seng kiba don ha ka liang pyrshah ki la pynbna ïa ka jingthaw ïa ka kynhun synrop ka bathymmai ïa kaba yn tip kum ka I.N.D.I.A lane “Indian National Developmental Inclusive Alliance” ban ïakhun pyrshah ïa ka kynhun synrop National Democratic Alliance (N.D.A) ba la ïalam da ka BJP ha ka ilekshon sha ka Ïingdorbar Thawaiñ ka Ri (Lok Sabha) ka ban long ha u snem ban wan, Ïa ka rai ban thaw ïa ka I.N.D.I.A la shim ha ka jingïalang jong kitei ki 26 tylli ki seng ha nongbah Bengaluru, Karnataka. Ha kajuh hi ka sngi, na ka liang ka N.D.A ka la ïakynduh ha nongbah New Delhi bad na ka liang u Myntri Rangbahduh, u Narendra Modi, u la kob ba kiba bun ki nongshong shnong ha ka Ri ki la dep ban shim lypa ïa ka rai ban pynjop biang ïa ka N.D.A ha ka ilekshon Lok Sabha 2024. Ka BJP ka la kam ba ki don kumba 38 tylli ki seng saiñpyrthei hapoh ka shatri jong ka N.D.A.
Ka jingsynshar jong ka BJP hapoh ka jingïalam jong u Modi ka la jan kot sha ka 10 snem. Ha u snem 2014 bad 2019, ka BJP ka la jop kput bad kam shym la donkam than ïa ka jingïarap ne jingkyrshan ki seng kiba don ha ka sem jong ka N.D.A. Ngi la ïohi ruh ba baroh shi katta, ka BJP kam da kheiñ snep than ïa ki seng kiba don ha kane ka sem namar kam donkam eiei na ki. Ngi kynmaw ba ha ka ilekshon MLA ha Meghalaya, u Modi bad kiwei pat ki nongïalam ka BJP ki la wan ban takraiñ ïa ka sorkar ba la ïalam da u Conrad K Sangma watla ka seng National People’s Party (NPP) ba la khlieh da u Conrad ka don hapoh ka N.D.A.
Hynrei mynta ba la jan ka ilekshon bad khamtam ba ki seng kiba don ha ka liang pyrshah ki la ïatylli, imat ka BJP kam sngewdon lad shuh da kumwei hynrei ban pynïatylli ïa ki seng kiba ju don lang bad ka baroh shi katta. Ha ka jingïalang hynnin ka sngi, u Modi u la ong ba ka jingïoh ‘vote’ jong ka N.D.A ka long 38% ha u snem 2014 bad kane ka la kiew sha ka 45% ha u snem 2019. Ha ka ilekshon Lok Sabha ha u snem 2024, ka jingïoh ‘vote’ jong ka N.D.A kan tam ïa ka 50% namar ki seng kiba don ha ka kynhun synrop ki trei shitom, u la bynrap. Kane ka pyni ba u Modi u la sngewskhem haduh katta-katta ba ka BJP bad ka N.D.A kin wanphai biang sha ka bor ha u snem ban wan.
Ngim tip haduh katno ka I.N.D.I.A ka lah ban ïatylli mlon haduh ban da ïoh ban thaw ïa ka sorkar bathymmai. Ka jingeh ha kane ka kynhun ka lah ban mih ha ka por ba kin rai mano ban ïakhun nangno. Hato ka Congress bad ki seng Communist kin ailad beit tang ïa ka All India Trinamool Congress (AITC) ba kan ïakhun ha ka ilekshon ha West Bengal khnang ban ym pharia ka ‘vote’ ne kin ïa sei beit ïa ki kyrtong kumba long ha ki snem ba mynshwa? Hato ka Aam Aadmi Party (AAP) kan lah ban pynkohnguh ïa ka Congress ba kan ym sei kyrtong na Punjab bad Delhi namar dei ma ka kaba synshar ïa kine ki jylla? Hato ka Congress kan ailad suk ïa u Akhilesh Yadav ban ïakhun tang marwei pyrshah ïa ka BJP ha Uttar Pradesh? Ha Bihar ka Congress kan leh kumno namar la don lypa u Nitish Kumar jong ka JD (United) bad u Lalu Prasad Yadav jong ka RJD? Sha ki bynta ba Shathie jong ka Ri, ki seng shato kin ïakhun ha kano ka rukom khnang ban ym ktah ïa ka jingïatylli hapdeng jong ki?
Ka jingjop ne jingrem ha ka ilekshon MP Lok Sabha kan shong ha ka rukom buh ïa ki kyrtong. Kin don ki jaka ba baroh ki seng ha ka liang pyrshah kin hap ban sei kyrtong khnang ba ka ‘vote’ kan pait kan pra bad kan ym buh jingsuk ïa ka BJP ba kan jop. Hynrei kin don ruh ki jaka ba kan pynsuk ïa ka BJP lada la don bun palat ki kyrtong na ki seng kiba shong ha ka liang pyrshah. Ki jingïapynbeit na ka liang ka I.N.D.I.A kin san nang kham shai ha kine ki sngi ki ban wan. Tangba ki dei ban pynkynmaw ïalade ba katba ki nang ïa pait, katta kan nang suk ïa ka BJP bad ïa ka N.D.A ban jop da kaba suk bad ban wanphai sha ka bor synshar. Mynta ka shong sa ha kine ki 26 tylli ki seng kaei kaba kin leh khnang ba kan ym don ka jingpharia ïa ka ‘vote’ ka bym mon ïa ka BJP.
Nangne shakhmat ka jingïakhun hapdeng ka I.N.D.I.A bad ka N.D.A kan long kaba itynnad. Haduh katno ki seng kiba don ha kine ki kynhun kin long kiba ïaineh? Hato kin don ki ban mih noh tang hadien katto katne por na ka I.N.D.I.A bad na ka N.D.A ban ïa ryngkang nawei shawei pat lane ba kin ïakhun la ka jong? Ka por kan sa batai ïa kine kiei-kiei.
