Ka Meghalaya College Teachers’ Association (MCTA) kaba dei ka seng bah ki nonghikai kolej, ka la kyntu ïa ki para nonghikai kolej ba ki dei ban sangeh noh shwa ïa ka jingai jinghikai ïa ki samla pule kiba don ha ka First Semester kum ka dak ban pyrshah ïa ka rai jong ka North Eastern Hill University (NEHU) ban sdang pyntreikam noh ïa ka National Education Policy (NEP), 2020 naduh ka 1 tarik Nailar, 2023 na ka bynta ki ‘Undergraduate Course’ kaba mut ki B.A, B.Sc, B.Com, bad kiwei. Naduh ki khyndiat sngi ba la dep, ka MCTA ka la pynpaw ïa ka jingpyrshah halor kane ka rai ka NEHU kaba dei ka skulbah ha kaba ki kolej ha jylla ki pynïasoh bad kiba ki hap ban bud ïa kaei kaba ka hukum. Da ka jingmih jong ka MCTA ban pyrshah, ki ban duhnong ki dei ki samla pule First Semester. Haduh mynta, kam pat don satia ka jingïapynbeit halor kane.
Ka MCTA ka la kdew ba ka jingbym treh ban ïatreilang bad ka skulbah NEHU ha ka jingpynjari ïa ka NEP 2020 ha ki kolej ka long ba ka NEHU kam shym la bud ryntih ïa ka rukom treikam kumno ban pynjari ïa katei ka NEP. Ka la ong ba ha ka jingshisha, ïa ka jingpyntreikam ïa kane ka NEP la dei ban wanrah shwa ha ka Academic Council kaba dei ka dorbar rai kam jong ka NEHU. Hynrei ym shym la don kano-kano ka rai halor kane ka bynta bad ha ka jingshisha ka Academic Council ka la kdat sharud ïa ka mat la yn pyntreikam ne em ïa kane ka NEP ha ka jylla naduh kane ka samoi pule 2023-24. Ki mat kiba la ïakren ki long beit tang ka jingpynkhreh, kata, kum kaba shna ïa ki ‘syllabus’ bad kiwei kiwei. Ha ka 12 tarik Naitung, 2023, ka la wan ka hukum na ka NEHU ba baroh ki kolej ha ka jylla ki dei ban sdang pyntreikam noh ïa ka NEP naduh ka samoi pule 2023-24. La pynshong nongrim ïa katei ka hukum ha ka rai jong ka jingïalang ba 110 jong ka Academic Council.
Mynta ngi sngewthuh ba ka don ka jingïaleh hapdeng ka NEHU bad ki nonghikai kolej. Ha kaba kut, ka NEHU kan ym lah ban thaw pyrthei lada ki nonghikai kim treh ban ai ïa ka jingïatreilang. Mano ban hikai ïa ki samla pule katkum ki kyndon NEP 2020 lada ym don nonghikai? Naei yn shu ïoh mar-mar ïa ki nonghikai bathymmai kiba lah ban hikai ha ki kolej bapher-bapher? Lada dei ba ki kolej ki hap ban thung kham bun ki nonghikai khnang ban lah ban hikai katkum ki kyndon ka NEP 2020, ki dei ban ïaid shakhmat bad kim dei ban pynslem khnang ba ki samla pule kin ym duh jingmyntoi. Dei ha kum kane ka khep ba ka sorkar jylla ka donkam ban tuklar dalade bad ban ïakren pynbeit lang bad kitei ki arliang mamla. Nalor ba ka pule ka dangle ha ka jylla ka la hiar, ngim donkam sa kum ïa kine ki jingbym ïa beit hapdeng ki nonghikai bad ka skulbah namar kan pynthut shikatdei ïa ka jingpule jong ki samla kiba dang donkam ban pynphrang ïalade ha ki jingpule bapher-bapher. Khlem ki nonghikai, ki samla pule kin shem jingeh ban sngewthuh lut nadong shadong wat la ha kane ka juk kaba mynta, ki don da kiwei ruh ki lad ban ïoh ïa ka jingsngewthuh bad ym tang da kaba shong ha kamra klas.
Na ka liang ki samla pule bad ki kmie ki kpa ki dei ban kyntu lang ïa ka sorkar ba kan tuklar bad ban long kum u ksiang hapdeng ka NEHU bad ka MCTA khnang ba kin ïa poi sha u pud ba kin ïa mynjur lang halor kawei ka rai. Haduh mynta, ka sorkar kam pat pynmih ïa kano-kano ka jingthoh ha kaba ïadei bad ka rai jong ka MCTA ban ym hikai ïa ki samla kiba don ha ka First Semester. Ka sorkar ka dei ban leh ïa la ka jong ka kamram khnang ban khanglad ïa ka jingduh jingmyntoi jong ki samla pule. Ngi sngewthuh ruh ba mynta, kane ka mat halor ka NEP 2020 ka dei ka jingïakhun hapdeng ka NEHU bad ka MCTA katba kiba shah ñion pat ki dei ki samla pule! Ngim donkam ban da ïa pynbun ktien halor kane lada ka sorkar ka don shisha ka mon ban pynbeit.
Ka NEP 2020 kan treikam beit la ka dei mynta u snem lane ha u snem ban wan lane hadien san snem ruh. Kane ka dei ka kpait saiñ kam kaba ka sorkar BJP na Delhi ka sngewsarong haduh katta-katta bad ka kwah ba kan treikam pura ha ka Ri baroh kawei bad naduh ki skul bad haduh ki skulbah. Ïa mynta, baroh ki skulbah ha ka Ri kiba hap hapoh ka jingpynïaid ka Sorkar Pdeng/Parliament kin hap ban pyntreikam beit ïa ka NEP 2020 kumba ka long bad kumba la dep ban pynbna ïar. Hooid, ki jingpyrshah ïa ka NEP 2020 ki don ym tang ha kane ka jylla, hynrei ha kiwei ruh, tangba haba ka Sorkar Pdeng ka la rai ba dei ban pyntreikam, ki skulbah kim da don lynti than ban pyrshah.
