Ha Meghalaya la sah tang ki ba khuid suda? Ym ju ïohsngew ban kem briew ka kynhun ïakhun bamsap

Lehse ka ju kem briew tangba kam ju ïathuh paidbah kumba leh ha Assam namar ka Meghalaya ka dei kata ka jylla tip briew tip blei?

Jan man la ka sngi, ki nongtrei ka ‘Directorate of Vigilance & Anti-Corruption’ jong ka sorkar Assam ki ju ïoh kem ïa ki babu sorkar kiba donkti ban pan bad shim pisa na ki ‘riew paidbah ban pyndep ïa ki kam ki jam. Ha ki ar snem ba la dep, kane ka kynhun jong ka sorkar Assam ka la kem haduh 100 ngut ki babu sorkar, kynthup ïa 21 ngut kiba dei kita ki ‘Gazetted Officer’ lane ki babu sorkar kiba la kham heh kyrdan. Kane ka pyni ïa ka jingïatreilang hapdeng ki paidbah bad kane ka tnat. Ïa ki dur ki dar jong kine ki babu sorkar kiba shah kem ruh, la pyni beit ha ki rynsan ‘Social Media’ jong katei ka tnat. Kam don ka jingtieng jingriej bad jingrieh. Hynrei, ïa kaba kum kane ka jingleh, ngim ju ïohsngew ha Meghalaya. Ngi lah ban ong ba kiba sah ha Meghalaya, ki dei sa tang ki bakhuid suda. Kata ka kynhun peitngor bad ban ïakhun bamsap lane ka tnat ‘Vigilance & Anti-Corruption’ kam ju paw kam hangno hangno. Lehse ka ju kem briew tangba kam ju ïathuh paidbah kumba leh ha Assam namar ka Meghalaya ka dei kata ka jylla tip briew tip blei?

Watla ngi don ka jingïapher jingmut bad ka Assam halor u pud u sam, hynrei ngi sngewdei ban ai jingïaroh ïa ka sorkar jong ka kaba shlan ban kem ïa kiba donkti ban lute im-im peit-peit ïa ka syep ka syar jong ki nongshong shnong da kaba pan bad shim pisa na ki. Katkum ki kyndon aiñ ha India, ka jingpynshitom ka ap ïa kito kiba shim bad kumjuh ruh ïa kiba ai pisa lane kata ka ‘bribery’ kaba ki khot ha ka ktien nongwei. Ka jingkem ïa kito ki babu sorkar kiba mlien bad pan bad shim pisa na ki paidbah ban pyndep ïa ki kam ki jam jong ki ka dei namar ka jingkloi jong ki paidbah ban ai jingtip sha kaba kum katei ka kynhun. Ki shaniah ruh ïa kata ka kynhun namar ki tip ba ka long be-aiñ ban ai pisa ïa ki babu sorkar ban pynleh ïa ki kam ki jam jong ki.

Ha Meghalaya pat, tang ïa u nombor ‘phone’ jong kata ka kynhun ruh ym don ba tip. Wat ïa ka shlem treikam jong kata ka kynhun ruh, ym ju ïohsngew ban pynbna paidbah. Kumno ki paidbah ki lah ban pyntip bad ban jingïarap lada ki shah dawa pisa ha ki babu sorkar? Hato kim don kita ki babu sorkar ha Meghalaya kiba mlien ban pan bad shim pisa na ki paidbah? Hato baroh ki babu sorkar hangne ha jylla ki dei kiba biang suda? Hato ka aiñ hangne kam treikam ïa kiba kum kita ki babu sorkar kiba smat ban pan bad shim pisa na ki nongshong shnong? Kumno ka aiñ ka lah ban treikam ha Assam, hynrei kajuh ka aiñ kam treikam eiei ha Meghalaya?

Ka long kaba donkam shikatdei ban pyntreikam ïa katei ka kynhun kumba pyntreikam ha Assam khnang ba yn lah ban ïakhun shisha ïa kata ka bamsap ka bamngem kaba bam kruiñ ïa ka jylla. Ngim ngeit ba kim don kita ki babu sorkar kiba shlan ban dawa pisa na ki paidbah. Lehse ki paidbah kim banse ban pynbiang ïa kita ki jingdawa namar kim sngewthuh shaei ban leit ujor pyrshah ïa kiba kum kita ki babu sorkar. Haba ka sorkar hi kam ai jingtip ba thikna ïa ki paidbah khnang ba kin ïoh jingïarap haba don ki babu sorkar kiba dawa pisa, kumno ngin kynnoh ïa ki nongshong shnong lada ki kum bud beit thik kumba la bthah sha ki da kita ki babu sorkar tang ban lah ban pyndep noh ïa kita ki kam ki jam jong ki.

Ngi dawa na ka sorkar Meghalaya ba kan pyntip paidbah halor katei ka tnat ka bakongsan bha lada ka dei shisha kata ka sorkar kaba kwah ban pynkhuid ïa ka synshar ka khadar ha ka jylla da kaba rat dyngkhong ïa ka bamsap ka bamngem kaba la shong kulai baroh shi katta. Kum ki nongshong shnong ngi don ka hok ban ujor pyrshah ïa ki babu sorkar kiba smat ban pan ‘bai sha’ bad lada ym lah ban pynbiang ïa kata ka ‘bai sha’, ki kam ki jam kim ju poi shano shano bad ki sahkut lut hajuh. Ka dei ka kamram jong kaba kum katei ka tnat bad kumjuh ruh jong ka sorkar ban kem ïa kita ki babu sorkar kiba kjit ïa ka umsyep jong kiwei namar ka dei ka kam kaba long pyrshah ïa ki aiñ ki kanun.