Ha kine ki sngi, ngi la ïohi ïa khubor halor ka jingbym banse ban pynïeng ïa ki bos kiba la thied na bynta ban kit ïa ki khynnah skul harud khlaw ka Inter State Bus Terminus (ISBT) ha Mawlai Mawïong namar haduh mynta, ka sorkar jylla kam pat lah ban pynkohnguh ïa kiba bun ki kmie ki kpa kiba pha skul ïa ki khun ha nongbah Shillong ban pyndonkam ïa kine ki bos ba la tip ruh kum ki bos STEMS lane Sustainable Transport and Efficient Mobility Society. Naduh u bnai Kyllalyngkot mynta u snem, u Myntri Rangbah Conrad K Sangma u la khap ribon ban plie ïa kine ki bos STEMS. Hynrei wat hadien 8 bnai eiei, ym pat lah ban pyndonkam hok ïa kine ki bos namar ki dang duna palat ki khynnah kiba wan shakhmat ban shong na ka bynta ban mih na ïing ban leit sha skul bad ban wanphai biang sha ïing. Imat lada ka long sah kumne, khlem pep kita ki bos STEMS kin sa kylla sha ki bos SARANG.
Ka jingwanrah ïa kitei ki bos STEMS ka long na ka bynta ki khynnah skul bad kumjuh ruh ki nongtrei sorkar khnang ban pynduna ïa ka jingpyndonkam ïa ki kali shimet bad ban lait na ka jingdheng kali. Katkum ki khubor, ha ka jingshisha, ka Sorkar ka la dep wad bniah bad ïoh ïa ka jingkheiñ kaba pyni ba ki don kumba 27,000 ngut ki khynnah pule kiba wan sha ki jaka pule kiba don hapdeng ka thaiñ Laitumkhrah bad Dhankheti, bad kumba 60 na ka 100 (60%) ki khynnah ki pyndonkam da ki kali shimet ban poi sha skul bad ynda la wai skul ban leit sha la ïing. Lada ngi peit bniah ïa kine bad lada pynshong nongrim bad ka jinglong ka jaka, dei hok ba ngin mad ïa ka dheng kali kaba man la ka sngi. Ki surok ki khapngiah na ka jingbun palat ki kali kiba rung lut na baroh ki kyndong-kynshrot da ka jingpyrkhat ba kin poi kham kloi sha ki jaka ba ki dei ban leit. Ka long shisha kaba itriem ban peit ïa ka dheng kali tangba ngim lah leh eiei namar wat hapdeng ka jingpyrshang jong ka sorkar ban pynduna, ka jingbym treh ban ïatreilang jong ki nongshong shnong ka long u diengpyngkiang. Ka Shillong kan shu long sah beit kumne bad ka dheng kali kan nang jur bad kan sa poi ka sngi ba ki kali kin shu sahkut beit ha surok, khlem khih shuh shane shatai.
Kane ka mat ban pyndonkam da ki bos ban leit on bad shaw ïa ki khynnah skul ka dei kaba la ïakren la da ki phew snem mynta. Ha ki por mynshwa, ki ju don ki bos ba leit on bad shaw ïa ki khynnah ba pynïaid da ka Meghalaya Transport Corporation (MTC). Da ki spah ngut ki khynnah ki la pyndonkam ïa kine ki bos bad ym ju ïohsngew ïa kino-kino ki jingjia ba sniew ba kin wan hap ha ki khynnah. Hynrei kat nang ïaid ki snem, ki jingsniew ki la nang bun. Ngi sngewthuh ïa ka jingsngew sheptieng ki kmie ki kpa ban phah ïa la ki khun da ki bos, hynrei ha ki bos STEMS, la pynbiang ïa ki lad jingïada bad la pyndait da ki kor ki bor ki ban ïarap ban khanglad ïa ka jingshah leh sniew jong ki khynnah. Ka sorkar kan ym leh thurmur hadien ba ka la sngap la sngew ïa ka jingsheptieng ki kmie ki kpa. Kan hap ban buh da ki nongtrei kiba thikna bad kiba lah ban shaniah khnang ba ka kam kan ïaid beit khlem jingthut. Shisien ba la thut, kan jynjar ïa ka sorkar ba kan ïoh biang ïa ka jingshaniah na ki paidbah. Namarkata, ka sorkar ka la leh ïa kaba ka dei ban leh bad mynta ka shong sa tang ha ki kmie ki kpa ba kin ai ïa ka jingmynjur.
Na ka liang ki nongpynïaid skul ki dei ban wan shakhmat ban pynsngewthuh kham bha ïa ki khynnah bad ïa ki kmie ki kpa khnang ba ka jingdon jong ki bos STEMS kan ym long lehnohei bad ba ka jingthmu ba bha kan poi sha ka thong. Katto katne bnai mynshwa, ngi ïohi ba ki la don ki khynnah kiba la pyndonkam ïa kine ki bos. Ka i long shngaiñ shisien peit. La katta bnai, ngi tharai ka sorkar ka la dep ban jubab lut ïa baroh ki jingkylli jong ki kmie ki kpa bad ki nongpynïaid skul bad kan ym dei shuh ban don ka jingsngew artatien ne khohñioh. Kiba dang sngew artatien, ïa kita yn ym lah ban leh eiei. Ngi sngewdei ban ai jingmut noh ïa ka sorkar ba kan pyndonkam ïa kitei ki bos STEMS ban leit shaw bad on ïa ki nongtrei sorkar. Ha ka jaka ban shu set ïa ki bos sha kyndong, kan jin da la bha ban sei noh ïa ki shabar bad pyndonkam ei. Ngim tharai ba ki nongtrei sorkar kin don jingartatien halor ka jinglong shngaiñ jong kine ki bos namar ki dei kiba la heh la san suda. Lada ki nongtrei sorkar kim treh ban shong, ka sorkar ka dei ban pynjari da ki kyndon kiba tyngeh pyrshah ïa kita.
Ngi dei ban sngewthuh ba lada ngim ïatreilang halor kane ka bynta, ngin shu kut tang ha ka jingkhñium halor ka dheng kali. Kumno kan ym dheng lada ki don 50 tylli ki kali shimet kiba leit shaw skul ha ka jaka ban don beit tang da kawei ka bos ka ban kit ïa kita ki 50 ngut ki khynnah? Ngim don hok than ban kynthoh ïa ka sorkar halor ka dheng kali lada ngim wan shakhmat ban ai ïa ka jingïatreilang. Kiba kwah ïa ka jingkylluid, ki dei ban phah ïa ki khun da kitei ki bos. Ynnai ap ïa kiwei namar kat nang ap, katta ka dheng kali kan nang jur bad kita ki jingkhñium kin shu sah ha ka jingkhñium.
