
U Nongsaiñ Hima, 1966
La don ki jingïaphylliew jingmut ha ka taiew ba la lah hapdeng u Nanda bad ki Rangbah APHLC, halor ki kam ba ïadei bad ki Riewlum.Hadien arsien ki jing ïakynduh, ka paw kumba ‘u Lum u suhkhun bad u kha da u dkhan !”
Katkum ka jingsngewthuh na ki jingrai jong ka Council of Action ha ka jigiakynduh jong ka shuwa ban poi u Nanda ha Shillong, ka APHLC kan ïakren bad u Nanda tang shaphang ka jingdawa Hima Riewlum lane Hill State, bad ba ka APHLC kan nym iakren bad u Nanda lada don lang ki briew kiba napoh Assam lait na ki Rangbah APHLC. Hynrei mar ïadep ki jingïaphylliew jingmut,la paw pynban kumba ki jingïakren kim long tang ïa ka Hill State, hynrei ka kiwei de ki kam khamtam ïa ka Nehru Plan, bad la don ruh u Chief Minister Chaliha.
Ha ki kot khubor ba la mih ha ka shitarik bad artarik, ka la paw kumba ka Delhi bad ka Sorkar Assam ki sngewthuh ba ki Rangbah APHLC ki iohi ïa ki jingeh lada ïakhlad na ka Assam bad ki sngewdei ban tei ïa ka jingïalong kawei jong ka Assam.Na ka liang ki Rangbah APHLC pat, u Bah Stanley Nichols – Roy, kum u Gen. Secretary, u la thoh ka shithi sha u Nanda bad ai kopi de sha ki kot khubor ban pyni ba kiei ba u Nanda u pynpaw ha ki kot khubor ki long kiba ïapher na ki jingïakren jong ki bad u ha ïing u Lat, bad ha kata ka shithi la pynpaw ruh ba ka APHLC ka ïai ban hi tang ia ka Hill State, bad ba wat ha ki jingïakynduh ki ban dang long ruh ha Delhi, ka Sorkar India ka dei ban sngewthuh shai ba ki jingïakren kim long tang halor ka jingdawa Hill State.
Lada ka long kumne, ka paw ba u Nanda u kheiñ dewthala ïa ki Rangbah APHLC, ba u la nud im – im peit – peit ban kren phlan duman haduh kattei. Nalor kata, kum ban nang pynpaw shuh shuh ïa ka jingbym da salia eh ia ka jingbyrngem jong ka APHLC ban ïeng da KA LEHNOH KHLEM KTAH KTI u Nanda la paw u la pynbna ba ki jing-ïakren jong u bad ki Rangbah APHLC ki la long bad kiba sngewdon jingkyrmen.Imat namarkata ym donkam shuh ïa kata ka Cabinet Sub Committee ban wan sha Shillong. Kaei kane ? Hato kane kam mut ba ïa kane ka jingdawa Jylla Ri – Lum, kaba ki Riewlum ki kheiñ ka kambah kam san bad kam – ïap kam – im, ka Sorkar India pat ka kheiñ ka kam kaba rit, katba ki kam Punjabi Sub, Mizo, bad kiwei kiwei ki kham khraw ban ïa ka jingdawa Jylla – Ri – Lum ? Shuh shuh, la paw ba u la ong ba ha ki jingïakynduh ba kham hadien yn pynlong ha Delhi ba bun eh kiwei kiwei ki kam.
Hato ka APHLC kam lah ban ong ba ‘ngi la ïai wan bun bunsien sha Delhi, bad ba mynta ki jing-ïakren ki dei ban long ha Shillong, namar mangi ruh ha kane ka por ngi dang ïa bun kam eh bad ki kam ba ïade bad ka lehnoh khlem ktah kti, bad ba ki Rangbah APHLC kim dei ban sah jngai na la ka Ri – Lum ? Toi, u paidbah, khamtam ki Samla ka Ri, ki sngew ba ka por ka la poi haba ki Rangbah APHLC, ki dei ban long kiba kham eh khyndiat kum kiwei kiwei ki Nongïalam paidbah, kum u Tara Singh, Sang Fateh Singh, ban nym ïa kren bun ktien shuh. “Ai noh ka Hill State, lane ngim banse ban thaw lad hi ban ioh ïa ka.” U paid Riewlum u sngew ba kata ka long ka pud – ym donkam shuh ban ïaïaid khongwain shapoh thliew poh syar, ba ioh jah lynti pynban ynda wan phai. Kata ka kam leit Delhi kam long kaba suk ha kane ka por. Ka ktah ïa ka por jong ki Rangbah kiba dei ban pynleit khambun ka por ha ka ban pynkhreh ïaka lehnoh, ka ktah ïa ka pisa, ka kam kaba ka APHLC ka duna shibun, bad ita i khyndiat iba don la dei toi ban pynlut byrtia ha ki kam ba ïadei bad ka Lehnoh. Ha kane ka tan pyrthei bad ka shipa katne, kam long kaba suk ban khmih lynti ba u paidbah un ïanoh kylluid kum mynshuwa, namar ha ka dung kura u khaw, u briew u tlot u blaw.