Ki surok ha Meghalaya ki dei shisha ki bakyrpang namar lah ban khoh ïa ki wat tang da ki kti suda khlem da donkam ïa ki lyngka lane puh shilum. Ïa kane ngi la sakhi lyngba ki dur khih kaba la ring da ki ’riew paidbah la ïohi ba ki lah ban khlong da ka kti ïa ka surok kaba dang shu siang mynta ka taïew ha ka thaiñ Mawlaingut kaba hap ha Sohïong konstitwensi, East Khasi Hills. Kane ka surok ka dei shi bynta na ka surok kaba 44 km na Mawmaram shaduh Mawmih-Mawlyndep-Lad Umsaw, bad ka jingmang pisa ka long T. 64.12 klur. La wan buh mawnongrim ban shna ïa kane ka surok da u Symbud Myntri Rangbah ka jylla, u Bah Prestone Tynsong, ha ka 24 tarik Jymmang, 2021 ha ka jingïadonlang u Bah Metbah Lyngdoh, MLA ka Mairang, bad u Bah Samlin Malngiang, MLA ka Sohïong konstitwensi. Ka jingmang pisa ka sorkar jylla ban shna thymmai ïa ka surok na Mawmaram, East Khasi Hills haduh Lad Umsaw, Ri-Bhoi ka la pynkmen ïa ki paidbah hynrei haba la ïaid shakhmat ban trei ïa ka kam ka la pynsngewsih ïa ki paidbah namar ha Mawlaingut ka surok kaba la siang, ka rong ka shong hajrong kaba la pynlong ïa ki ’riew paidbah ban lah khlong da kaba suk tang da ka kti. Ïa kane ka surok ka sorkar ka la phah trei ha M/S Tanor Engineering Sunshine Sawkmie (JV) Contractor kaba la buh thong ban pyndep mynta u snem.
Ngi ai jingkhublei shi kat dei ïa ki ’riew paidbah kiba la ring da ka dur khih jong katei ka surok ha Mawlaingut namar la ïoh lad ban pyni ïa ka rukom pyntrei ïa kane ka surok bakongsan da ka pisa paidbah. Ngi sngewdei ban kyntu ïa ka sorkar ba kan phah tohkit halor ka jingpyntrei ïa kane ka surok bad ban phah peit bniah biang ïa ki bynta ba la dep ban shna khnang ban lap ïa kino-kino ki jingbym biang. Kane kam dei ka sien banyngkong ba ki paidbah ki la lah ban khlong tang da ki kti suda ïa ka surok rong. Ha ki khyndiat snem mynshwa ruh ki la don kiba la ring da ki dur khih ban pyni ïa ka jinglong jingman ki surok ha kiwei pat ki bynta jong ka jylla. Dei hok ba ki surok ki tor kloi namar ka jingtorti bad ka jingbym shim khia ki nongshna. Haba ki sngewthuh bad ki tip ba ka dei ka pisa paidbah ba ki pyndonkam wat la katta ruh kim don jingsalia ban ai da kaba sniew tam sha ki paidbah.
Dang ha ka 25 tarik Nailur, 2023, ngi la sakhi ïa ka jingmih paidbah ban pyrshah ïa ka jingbym maramot ïa ka surokbah National Highway – 6 ha kaba ki paidbah ki la pynlong da ka jingkhwai bad jingthung kba ha ki bynta kiba la kylla kum ki pung bad ki pynthor. Hynrei kane ruh ka dei ka pharshi ban siat ïa ka National Highways Authority of India (NHAI) halor ka jingbym leh eiei ban shim ïa ki sienjam ba donkam ban maramot noh ïa kane ka surok ha kaba wat ki MP na kane ka thaiñ ki la thoh da ka shithi sha u Myntri Sorkar Pdeng, u Nitin Gadkari, ba un phah maramot noh naba ka la pynthut palat ïa ka leit ka wan jong ki paidbah. Kiba kum kine ki jingïakhih ki dei ban long ruh wat ha sor Shillong namar ngi ïohi ïa ka jingjot rathai ki surok. Haba wat ha Shillong ka sorkar kam peit ban maramot ïa ki surok, ngin mutdur sa kumno ha ki thaiñ nongkyndong?
Ha ka 28 tarik Nailur, ka Meghalaya High Court ka la pynpaw ba kam don jingkwah satia ban tip ïa kita ki shithi ba la ïa ai hapdeng ka NHAI lane ki jingthoh ba la ai sha ki kontraktor, hynrei kaei kaba donkam ka long lano yn sdang ïa ka jingmaramot ïa ka surokbah National Highway-6 bad haduh lano kan shimpor ban pyndep ïa ka kam khnang ban lah ki kali ban ïaid. Ka High Court ka la ong ba donkam ban pyndep ïa ka jingmaramot ïa ki jaka bakongsan hapoh ka 15 tarik Risaw, 2023 bad ïa kiwei pat ki jingmaramot ha ka surokbah baroh kawei kaba don 57 km hapoh ka 15 tarik Naiwieng, 2023. Ka la kyrmen ba kan don ka jingpyllait pisa kaba ïahap bad ka jingdonkam jong ka kam.
Ngi sngewdei ban kyntu ïa ki nongshong shnong ka Mawlaingut bad ki jaka ba marjan ba kin leit ai da ka mukotduma ha ka High Court ban pynpaw ïa ka jingpyntrei torti ïa katei ka surok. Ngim lah ban shu sngap bad peitkai ïa kiba kum kine ki jait kam namar ka bai pynlut pynsep ka dei beit na ka pla jong ki paidbah kiba siew khajna sha ka sorkar bad ym da ka pisa shimet jongno-re-jongno. Lada don kiba leit sha ïingbishar halor ki surok, ngin don ka jingkyrmen ba kan sa wanrah jingkylla ha ka rukom shna bad maramot ïa ki surok ha kane ka jylla. Ngim sngewdon lynti shuh da kumwei bad sa tang ban leit tied ïa ki jingkhang bah jong ka ïingbishar khnang ba ka hok kan lah ban ïeng rasong katkum ki aiñ ki kanun.
