Ngi bun than eh ki Messiah ieit ri ieit jaitbynriew

Ka dei ruh ka jingshisha ba kane ka jylla 'Kumarlaya' ka jong ngi kam dei ka jylla kaba lah biang hi lut nadong shadong.

D. H. Kharkongor

Ka dei ka jingshisha ba kam long kaba suk ïa ki kyndoi jakpoh ba kin shong kin sah hangne ha Sor Shillong, na ka daw jong kane ka jinghiran than eh. Ka long kumta wat lada ki ïoh ïa ka jaka shong ka jaka sah kaba sha ki khap Sor. Kam long kaba suk ïa kine ïa kiba dang duna than eh ka ïoh ka kot ne ïa kiba dang duna ha ka liang ka kamai ka kajih. Kaba katno tam lada kiba kum kita ki dei ruh kiba dang shong ïing wai. La ki khih ki ksar bad ki kunai ki tynkai katno katno ruh pynban ka jinglut ka ïaryngkat noh pynban bad ka jingïoh ka jong ki. Kane ka dei ka daw bah ba ki bapli ki shem jingeh ban lah ban kynshew kyndiap, na kat kaba ki kamai ki kajih. Ka daw tynrai ka dei kane ka jing-remdor ne ka jingkiew than eh jong ka dor ka jong ki mar bam lem ruh bad ki mar kiba kongsan tam eh, khlem da klet ruh ïa ka dor jong ka leit ka wan.

Ka dei ruh ka jingshisha ba kane ka jylla ‘Kumarlaya’ ka jong ngi kam dei ka jylla kaba lah biang hi lut nadong shadong. Kaba katno tam ha ka liang ka bam ne ki mar bam bad ruh ki mar kiba kongsan tam eh. Ka kham bun kaba ngim banse ban wan pynpoi na shabar jong ka jylla ban ïa kaba ngi ioh kabu ban shalan shabar jong ka jylla. ïaei ba ngin dang ïai kob sarong biej wei ba ïa kita kiei kiei kiba kongsan tam eh ngi dang hap ban ap khmih lynti na kiwei kiwei pat ki jylla. ïaei hi ruh ba ngin dang ïai shun biej ïa uta u bar jylla ne ïa uta uwei pat u jaitbynriew ne ïa uta u dkhar u lyngkien wei ba ngim pat lah ban im khlem ki mar ki mata ki jong u. Kum ban shu ong noh ngi te ngin ïap-thngan khlem ki mar ki mata ki jong u katba u te un nym poi kat ban ïap-thngan khlem ki mar ki mata ki jong ngi. Kum ban shu ong noh, u te un nym ïap-thngan khlem u dewïong, u mawshun, ka dieng bad u rnga u jong ngi. Un nym sangeh bam ne sangeh noh ka shet ka tiew ka jong u, khlem u sying bad khlem u shynrai u jong ngi.

Ngi isih ba ngi shun khlem nongrim ïa u bar jylla pynban ngi klet noh ba nginnym lah pat ban im khlem ki mar bam bad ki mar kiba kongsan tam eh, kiba dei ki jong u. Ngin ïap-thngan lada uta uba ngi shun khlem nongrim um ïarap bsa lem ïa ngi. Halor kane ka nongrim ba kam don jingmut ban ïa dawa ïa kata ka ILP kaba tnoit tang ïa uta uba ngi isih bad ngi shun khlem nongrim hynrei ba ngin ïa nud ban ïa dawa syndon plak da ka ILP kaba tat haduh ïa baroh ki mar ki mata kiba dei ki jong u. Te kumno lada ngin ïa sdang ILP hi noh ïa u khaw, ki ‘chana’ bad ki ‘dai’, khlem da klet ruh ïa ka mluh, ka shini bad ïa ka umphniang bam (Edible Oils), kiba dei ki mar ki jong u? Kumno lada ngin ïa pyntreikam ILP hi noh ruh tat haduh ïa ki dawai ki dashin, khlem da kletnoh ruh ïa ka umphniang sharak (Kerosene), ka Petrol, ka Diesel bad ruh ïa ka LPG, kiba dei ki jong u ? Kata, kumno lada ngin ïa ‘boycott’ ne sangeh noh shi syndon ïa ka jingpyndonkam ka jong ngi ïa kitei ki mar ki mata kiba dei ki jong u? Kumno lada ngin ïa sangeh noh shisyndon ïa ka jingpyndonkam ïa u Piat.

Kumno lada ngin ïa kyrda shitom ban ïa thied bad ban ïa bam beit noh tang da u Khaw Khasi ne u Khawla jong, kata, ban ïa kyntait beit noh ïa baroh ki jait Khaw ‘khar, khlem da klet noh ruh ïa u Khaw Ration. Te kumno lada ha ka jaka jong ka ‘Sabon’ bad kiwei kiwei de ki ‘detergents’, kiba dei ki jong u, ba ngin ïa pyndonkambeit noh tang da u Sohpairah ne tang da ka um Sohpairah ? Ngin ia pyndonkam beit noh tang da u Sohngang ha ka jaka jong ka mluh, tang da ka umngap ha ka jaka jong ka shini bad tang da ka khlein sniang ha ka jaka jong ka Umphniang bam. Wat ha katka pang ka shitom ruh ngin ïa pyndonkam beit noh tang da ki ‘kynbat tynrai’ bad ym shuh da ki ‘Homeopathic’ bad ki ‘Allopathic Medicines’, kiba dei ki jong u.

Ka dei ruh ka jingshisha ba ki ‘Messiah’, kiba ïai kam ba ki ‘Ieit ïa ka Ri bad ïa ka Jaitbynriew’, kin swai kin sdot lymda bsa isynei uta u mynder shisngi, uba ki shun bad ki isih khlem nongrim. Ki lei te kin nym lah shuh ban trei, kumba ki kam, na ka bynta ka ‘Ri bad ka Jaitbynriew’, lymda kyrshan tyngka ne bei tyngka u mynder shisngi. Kin sa poi wat ban wan kai khrong (demand) sa na nga bad na phi, ynda haba ym don shuh, hangne ha Ri Khasi, u mynder shisngi, uba ïai siew ‘hafta’ ïa ki. Ka dei ka jingshisha ba ka jingkiew khyllah ka dor ka mur hangne kam dei eh tang na ka jingbym don ka jong ngi ïa ka lynti Rel hynrei ka dei eh ruh kane ka jingbun khyllah ka jong ngi ïa kine ki ‘Messiah’, kiba ki nongkhaiï (u khyllah jait) kiba hangne ki hap ban siew ïa ka ‘hafta’ ha ki.

Ki ‘Messiah’, lyngba ka ‘kynhun’ ka jong ki, ki pynthut ki pyndik lai phew jait ïa uta uba ki isih bad ki shuh khlem nongrim. Kim ai jingsuk wat lada u la pynbit pynbiang, nadong shadong, ïa baroh kita ki kot ki sla kiba u donkam. Kim ai jingsuk wat lada ïa ka kam ka jong u kaba hangne yn peit bad yn pynïaid kyrpang beit thik tang da ki ‘Khasi’, kiba u la da pyntbit kyrpang. Ynda haba ki ‘Messiah’ ki sngewthuh ba kim ioh daw kim ioh dong shuh ki dawa pat na u da ka ‘hafta’. Hynrei nalor ka ‘hafta’ kaba u la dep ban siew ki dang ïai dawa, khah shi khah, sa ka ‘donation’.Ka dor ka mur, jong ki mar ki mata, ka heh khyllah bad kan dang ïai kiew wei ba ngi da bun khyllah shisha ïa ki ‘Messiah’ kiba ‘Ieit Ri bad Ieit Jaitbynriew’.