Namar ka jingkhlaiñ jong ki kor ki bor ha kane ka juk, ka pyrthei baroh kawei ka sakhi ïa ki jingïakhun thma ba shyrkhei hapdeng ka Russia-Ukraine, kaba la neh la jan ar snem mynta, bad hapdeng ka Israel bad ka kynhun lehnoh Hamas na Palestine kaba la sdang ha ka Sngi Saitjaiñ. Ka jingshah pynïap jong ki briew ha kine ki thma ki long kiba shyrkhei. Kat nang mih ki sngi, ka jingshah pynïap ka nang kiew. Ngim pat ïakren ïa ka jingduh noh ïa ki ïing ki sem, skul, shlem ai jingsumar sukher. Tang ki jingduh suda kat shaba ngi phai haduh ba la i shyrkhei ban peit. Namarkata, ha kano-kano ka thma, ym ju don kita ki nongjop namar wat kita kiba kam ïalade ba ki jop, ki la duh bun kiei-kiei khamtam eh ki mynsiem briew bad kaba kham sngewsangsot ka dei ka jingduh ïa ki briew kiba lui-lui, khyllung khynnah, kynthei bad longkmie.
Ha kane ka jingïakhun thma hapdeng ki shipai Israel bad ki lehnoh Hamas, ngi shem ba ka jingïather bom ka jur haduh katta-katta. Ki ïing ki sem paki dulan ki la kylla shyiap tang hapdeng katto katne por, bad hangta, la tep im ïa ki briew kynthup ki khyllung khynnah, kynthei bad longkmie. Ngi shu ïohi tang ka jingïam briew. Wat ngi kiba don sha jngai bah ngi pang ka mynsiem haba peit ïa ka jingshah pynïap dusmon jong ki para briew. Ha kane ka thma Israel bad ki lehnoh Hamas, ka pyrthei ka la kyndit thret ha ka step Sngi Saitjaiñ ban ïohi ïa ka jingleit thombor ki ‘riew pyntriem jong ka Hamas ha ki ïing sah jong ki nongshong shnong ka Israel. Nalor ba ki la pynïap da ki ktang suloi, la ther ruh sa da ki bom. Ym tang katta. La rahbor sa ïa ki khyllung khynnah bad ki kynthei ki longkmie. Ka jingleh jong ki lehnoh Hamas ka la pynbitar lep ïa ka Israel bad ïa ki Ri kiba don jingïadei paralok bad ka Israel. Mynta, kito kiba shong ba sah ha kata ka jaka kaba ki khot ka Gaza Strip ki mad ïa ki jingeh namar ka jingthombor kylla ba khlem sangeh jong ka Israel da kaba pynhap da ki bom na suiñ. Ka jingshah pynïap ka long ba markylliang bad bun lehse ki dei kiba lui-lui.
Kum ki lad pathai khubor kiba don sha jngai na Israel bad na Palestine, ngi shu ang lyngngoh ban ïohi lyngba ki dur khih bad ki dur ïa ka jingshyrkhei jong kane ka thma. Ka Israel ka la pynbna ba kan pynhiar kput haduh ba ka Hamas bad kito kiba kyrshan ïa ka kin da kynmaw syndon shi junom. Ka Israel ka la ong ruh ba da kaba thombor ïa ka, ka Hamas ka la leh ïa ka jingbakla kaba jur tam. U Myntri Rangbahduh ka Israel, u Benjamin Netanyahu, u la pyntip ba ki lehnoh Hamas ki la rung ha ïing ki nongshong shnong ka Ri jong u ban pynïap ïa ki nalor ba ki la pynïap dusmon ïa ki spah ngut ki samla kiba la ïashim bynta ha kawei ka tamasa. Ym tang katta, la rahbor ïa ki khyllung, khynnah, kynthei bad wat ïa ki tymmen ki kro sha Gaza Strip. Ka khmat namar ka khmat, ka bniat namar ka bniat, ong ka ktien. Ngim tip shuh kaei ka ban jia nangne shakhmat tangba ngi sngewthuh ruh ba ka Israel kan ym sangeh tat haduh ba kan da ïoh pynhiar kput ha ka rukom kaba dei.
Na ka liang ka India, lyngba u Myntri Rangbahduh, u Narendra Modi, ka la pynpaw shai ba ka don ha syndah jong ka Israel ha kane ka thma bad ka pynrem jur ïa ki kam pyntriem kiba bun rukom. Ngi la sngewthuh nangne ba ka India kam ïeng pdeng kumba ka ïeng pdeng ha ka thma Russia-Ukraine. Ka India ka dei ruh napdeng ki katto katne tylli ki Ri kiba la mad ïa ka jingïam kthang na ka jingshah thombor ha ki ‘riew pyntriem na Pakistan ha kine ki snem. Ka dei ka Ri kaba la sngewthuh kham bha kaei ka jingmih na ki kam pyntriem ba la leh da ki seng bad ki kynhun ki bym don jingïatiplem eiei. Ka jingshah thombor ha Mumbai kaba la neh naduh ka 26 tarik Naiwieng haduh ka 29 tarik Naiwieng, 2008, ka dei kaba sah kynmaw ba kumno ki ‘riew pyntriem na Pakistan ki la wan rung ban thombor ïa ki briew kiba lui-lui da kaba shu siat pathar kat ïa ba ki ïohi. Ngim dei ban klet ïa kiba kum kine ki jingjia bad ngim dei ruh ban ailad ba kin jia biang namar ki wanrah tang ïa ki jingkthang. Tang kiba la duh ïa ki baieid bathoiñ ha kiba kum kine ki jingjia bad ki thma ki sngewthuh ïa ka jingduh ka bakhraw.
