
U Nongsaiñ Hima, 1969
Ka jingïai phikir bad jingim jingmut kaba man la ka khyllipmat ka long ka dor jong ka jinglaitluid, kane ka long ka jingong ha ka ktien phareng.
Kane ka jingmaham ka long kaba donkam eh ha man la ki khep ha ka jingim u briew. La ha ki kam ïing kam sem ne ki kam kiba ïadei shimet, la ha ka khaiï pateng ne ha kano kano ka liang donkam ban im sngi khnang ba ngin ym ïap ne shah thok bad shu luksan ei.
Kumjuh ruh ha ka saiñ pyrthei katei ka jingmaham ka long kaba donkam eh. Ka saiñ pyrthei ka ktah ïa ka jingim, ka jingioh jingkot ka jingroi jong ka jaidbynriew bad kumta ter ter. Lada ngim plie ïa la ki khmat bad im sngi kyndong, ha ka jaka ba ka sain pyrthei kan long, ka lad ban pynim ïa ngi, kan kylla long pynban ka bih ban pynïap ïa ngi.
Ngim lah baroh ban leit sha ka ïing Thaw ain ban shna ïa ki aiñ ki ban ïarap bad kyntiew ïa ka jaidbynriew, hynrei ngi don ki nongmihkhmat kiba ngi la jied. Kumta ka shong ha ngi u paidbah ha man la ki san snem ba ngi dei ban jied ïa kine ki nongmihkhmat.
Dei ruh ha man la ki san snem ba ki nongmihkhmat jong ngi ki ïeng ha khmat jong ngi u paidbah shah bishar bad ban ai jingkheiñ ba ki la leh aiu hapoh kine ki 5snem naduh ba la jied ia ki.
Kumta ngi iohi shisyndon ba kine kiba ngi jied ki bat bad ki bah khala ia ka ïap ka im ka jong ngi. Kita ki ban bah khala ïa ka ïap ka im jong ngi, namarkata ki dei ban long kiba nylla, kiba kloi ban len ïalade wat ban iap shuwa ma ki ban ïa kaba ïap u paidbah.
Bunsien ngi u paidbah ngi ju liat ha ki ktien jali jaum, ha ki ktien pah ha ki ktien khroh bad ngim da puson bha ba ïa uba kum uno uba ngi dei ban jied bad ban pynshet ïa ka jingkit ka Ri, ngi ju shah ialam barobor tang da ka jingsngew, hynrei ym da ka jingpyrkhat rangbah. Ngi ju shah ïalam ruh tang ha ki jingsngew liang khlem da thew tarajur bha.
Kumta ngi u paidbah ngim lah ban kynnoh ïano ïano hynrei dei ïa ngi hi ban kynnoh lada haba ngi jied bakla ïa ki nongmihkhmat jong ngi. Ngi dei ruh ban sngewthuh ba don ka jingïapher kaba khraw hapdeng ka ktien ‘nongialam’ bad ka ktien ‘nongmihkhmat.’
U nongmihkhmat u long tang u nongmihkhmat ïa uba la jied da u Paidbah.Haba ngi ong u Nongïalam ngi sngewthuh shai ba u dei u briew uba ïalam ïa ka kynhun kaba la pynïaid pynbeit ryntih bha ïa ki kam ki jam jong kata ka kynhun jong u.
Ngi sniewbok shibun ba ha ka Ri Khasi jong ngi ngim don kum kita ki kynhun ne seng ïa kiba la seng bad la pynïaid ha ka rukom kaba dei. Hynrei ki kynhun ne seng kiba don ha ri jong ngi, ki long tang ha ka jingïakynduh ki katto katne, kim don ki aiñ ki kanun ki ban teh ban pynïaid bha ïa ka rukom treikam kine ki kynhun.
Namarkata ka daw haba ka long kumne, ka dang dawa shuh shuh na ngi u paidbah ba ngi dei ban im sngi bad phikir man la ki khyllipmat khnang ba ngin y m shah ïalam bakla.