Ka Rep Shyrti

Duh lut ki dieng ki siej naduh kiba dang rit haduh kiba la heh, naduh kiba rem dor haduh kiba tad dor.

U NongsaiñHima, 1978

Ka rep shyrti ka long kawei na ki rukom rep ïa kaba la ju rep sha kine ki thain mihngi rilum jong ngi.Ka long ka jingrep kaba sniew bad pynjulor shibun eh ia ki khlaw bad  ïa ka khyndew. Ka long ruh ka bym pynmih shibun u symbai. Kane ka rep shyrti katba dang  ïaid ki snem ka la kham duna namar ki paidbah ki la nang kham sngewthuh bad kham pynleit jingmut ha ka kam pynbha  ïa ka rep ka riang hynrei ka dang don hi. La ong ba ha ri lum Khasi bad Jaiñtia kumba 25 na ka shispah ka dang dei hi ka rep shyrti bad kumba 67 na ka shispah ha Garo Hills ruh ki dang pyndonkam ïa kane ka rukom rep.

Ha ka rep shyrti, la thang ïa ki khlaw bad hadien kane ki briew ki sa bet ia u symbai.Kaei kaba mih na kane ka long ba ki briew kim lah ban rep shuh ha kajuh ka jaka ha ki snem kiba bud bad ki la dei ban wad da kawei pat ka jaka rep. Kane hi ka pynlong ïa ki nongrep ban phetwir na kawei ka jaka sha kawei pat ka jaka. Katba ar pat, ka long ba shu duh ei ki khlaw ki btap namar ba la thang da ka ding. Ngi tip baroh ba ki khlaw ki shim por ba kin san hynrei ha kane ka rep shyrti ki khlaw ki duh noh tang shimiet. Duh lut ki dieng ki siej naduh kiba dang rit haduh kiba la heh, naduh kiba rem dor haduh kiba tad dor.

Kaba lai, kaba mih ka long ïa ka. Ki khniang kiba rit ki treikam hapoh khyndew bad ki pynmih ïa ka sboh da kaba thang noh ïa ka khyndew, kine ki khñiang ki ïap kumta ka khyndew kam lah ban long kaba seisoh bad kan shim por slem ba kan sboh pat. Kaba saw, ka long ba ka jingmih u symbai na kum kata ka rukom rep ka long kaba duna shibun eh.

Kitei khyndiat ki long, na kiba bun ki jingduh jingmyntoi kaba khraw na ka rep shyrti. Ka sorkar na kawei ka por sha kawei pat ka la ïaleh ban hikai ïa u paidbah ban ym rep shyrti bad pyni ruh ïa ka rukom rep kyrdan khnang ban mih bha bad bun u symbai bad ruh ba u paidbah nongrep un ym ïaid phetwir eh. ïa kane ka jinghikai ka sorkar, lah ban ong ba ka treikam hynrei u paidbah u la dei ban nang sngewthuh shuh bad la dei ban pyrshang ban klet noh syndon ïa ka rep shyrti.

Ka sorkar ha ka Plan San Snem kaba San ka nang thmu shuh shuh ban ïarap ïa u paidbah nongrep ban kiar na ka rep shyrti. Kan shong sa ha u paidbah ban shim ïa ki kabu ïa ki lad ba ki lynti ba ka sorkar ka ai na ka bynta ka jingbha ka rep ka riang bad jingpynmih bun u symbai ba ngin dang dap ngin biang ym ban ïa pan kylliang ne thied na kiwei pat ki jaka ban pyndap bam ialade.

Ka ri jong ngi ka dei ka ri ki nongrep, kumta ka suk ka sain jong ka kan shong shibun ha ki jingstad jingnang bad jingïaid shaphrang ki nongrep ha ka kam rep kam riang jong ki.