Baroh ba donbor: Pulit ban khynra & kem, nongbylla ban sangeh kit umphniang

Ha kajuh ka por, la lap bad kurup ruh ïa ki tiar ba la pyndonkam ha ka jingkhleh ïa ka umphniang ha kitei ki jaka.

Ha ka 25 tarik Naiwieng, ki pulit ka jylla ki la leit khynra sha Ri-Bhoi ha ki bynta jong ka surokbah National Highway-6 ha kaba ki la ïoh kem ïa 14 ngut ki briew kynthup ïa uwei uba dang hapoh 18 snem ka rta na Ri-Bhoi halor ka jingkynnoh ba ki la donkti ban tuh umphniang hashwa ban khleh bad die pat ha ka dor kaba tad sha kiwei. Ka jingkem ïa kitei ki briew ka long hadien ka jingïoh jingtip halor ka jingjur ki kam tuh umphniang ba la pynkit da ki trok kit umphniang bad ka jingkhleh ha ka umphniang ha ki jaka bapher-bapher ha shi lynter ka surokbah NH-6. Nalor kitei kiba la shah kem, ki don ruh sa kiwei pat kiba la phet krad mar sien wan poi ki pulit. Ha ka jingleit khynra, ki pulit ki la kurup ruh bun tylli ki tiar kiba don bynta ha ka ban pynlang umphniang ba la sei na ki trok kit umphniang kiba ïaid lynti. Ha kajuh ka por, la lap bad kurup ruh ïa ki tiar ba la pyndonkam ha ka jingkhleh ïa ka umphniang ha kitei ki jaka.

Ki pulit ki la ong ba ki trok kit umphniang ki hap ban ïaid lyngba ka shi lynter ka NH-6 ha Ri-Bhoi hashwa ban leit sha kiwei pat ki bynta ka jylla Meghalaya, Barak Valley, Assam, Mizoram bad Tripura. Ynda la poi ha kine ki jaka ha surokbah NH-6, ki sei kumba 100 litar ka umphniang na ka trok bad mih na kitei ki jaka sha ki jaka ba dei ban leit. Kane baroh ka shim por 10-15 minit. Kine ki jaka ha surokbah ki long kiba la pynïeng shi por kiba don ïa ki khyrdop ba-heh ba la ker da ki tin sop ïing ban pynthikna ba yn ym ïohi eiei na surokbah bad ki don ïa ka khyrdop mih bad rung na bynta ban pyntyllun sted ïa ka kam. Ka jingtohkit ba kham bniah halor kane ka dang ïaid.

Hynrei hapdeng kine kiei-kiei, ka North East Petroleum Mazdoor Union ha ka 27 tarik Naiwieng ka la phah da ka shithi sha ka sorkar Meghalaya ban pynpaw ïa ka jingsngewdiaw halor ka jingshah pyndik ki nongñiah bad nongbud ïa ki kali kit umphniang ha ka 24 bad 25 tarik Naiwieng ha Ri-Bhoi. La byrngem ruh ba lada ym pat lah ban pynbeit ïa kane, ki nongñiah bad nongbud ïa ki kali kit umphniang kin ym wan rung shuh sha Meghalaya naduh ka 29 tarik Naiwieng. Kane ka mut ba kin sangeh noh ïa ka jingwan kit umphniang kali (Petrol & Diesel) sha ka jylla. Da kane ka jingbyrngem ka Union, ka sorkar jylla kan ïakynduh mawsiang – kan ailad beit ïa ki pulit ban khynra ïa kita ki nongdie bad nongthied umphniang be-aiñ lane kan pynsangeh noh khnang ba kan ym don ka jingkyrduh umphniang ha jylla?

Hangne ngi ïohi ba ki pulit ki donbor, bad ki nongñiah bad nongbud ïa ki kali kit umphniang ruh ki donbor! Ka jylla ka donkam ïa ki pulit bad ïa ka umphniang ruh lym kumta ki jingeh kiba bun kin mih na ka bynta ki nongshong shnong. Lada pynsangeh ïa ki pulit ban tohkit bad kthong ïa kiba donkti ban die bad thied be-aiñ ïa ka umphniang, kan mut ba la ailad ïa ki nongleh ïa kine ki kam sniew. Lada ym pynsangeh, ka umphniang ruh kan kyrduh. Shong ruh jhieh, ïeng ruh tyngkhuh! Pynhun tang ïano? Hynrei ka sorkar kam dei ban ailad ïa ki nongleh be-aiñ ba kin ïaid sahuh. Ha kajuh ka por, ka Union ka dei ban ai ïa ka jingïatreilang ban wad ïa ki briew kiba donkti ha kine ki jait kam khnang ba kiba lui-lui kin lait na ka jingshah pynshitom. Ka dei ban don noh ka jingïakren kaba mardor hapdeng ka sorkar Meghalaya bad ka Union khnang ba kan ym don jingthut ha ka jingpynpoi umphniang sha kane ka jylla lym kumta kin sa mih ki jingeh kiba bun. Lada ki pulit ki la kem ïa kiba lui-lui, dei ban pyllait noh ïa ki, hynrei ym dei ban pynsangeh ïa ka jingtohkit namar ngi sngewthuh ba kane ka kam ka dei kaba heh bha.

Namarkata, hapoh shi sngi dei ban ïa pynbeit ïa kane ka kam khnang ba ki paidbah kin lait na ki jingeh. Ka jingpynpoi umphniang sha kane ka jylla na Assam kam dei ban sangeh namar kane ka mat ka la long ka bakongsan na ka bynta ki paidbah bad kam dei shuh kaba lah ban pynduh. Ka umphniang khamtam ka Diesel kam dei kaba pyndonkam tang ha ki kali, hynrei ha ki shlem treikam kiba don ïa ki Diesel Generator kum ki Hospital. Lada duna ka umphniang, yn jia aïu ïa ki nongshah sumar? Ka sorkar ka dei ban khot noh ïa katei ka Union sha ka miej jong ka jingïakren lane ban phah da ki ophisar sha Assam ban ïakren bad ka khnang ban lait na ki jingeh hadien habud.