
U Nongsaiñ Hima, 1983
Lada ka jaidbynriew ka dei ban im bad ïaid shaphrang donkam eh ba ka dei ban long kaba sngewthuh bad pyndonkam ïa la ki khmat bad ka ja-bieng ban rai ban mut dur. U Blei U Trai Nongthaw U la ai ïa ki khmat artylli bad kine ruh la buh ha ka rukom ba kin lah ban peit jngai.
Hynrei ïa ki mrad pat ki khmat jong ki, ki dem sha khyndew. U briew um ïapher na ki mrad namar u long hi u jingthaw kum u briew hynrei ka jingïapher ka long ba u mrad um don ka bor pyrkhat (rationality) hynrei u briew u don. Hangne shong ka jingïapher kaba khraw tam hapdeng u briew bad u mrad. Kumta ka long kaba shongñia bad kaba dei eh ba u briew u dei ban pyndonkam ïa la ki khmat ban peit jngai bad ban pyndonkam bha ïa kata ka bor pyrkhat kaba la bsiap ha u briew da u Blei.
Lada ngim leh kumta ngi ibeiñ ïa ka jingsbun bad jingieit jong u Blei uba la ai ïa ngi ka bor pyrkhat kaba la palat liam bad kaba pynpher bak lybak ïa u briew na u mrad. Wat la u mrad um don ka bor pyrkhat hynrei u don ka jingsngewthuh (instinct) bad u tip uno u kynbat uba bit ban bam bad ïa uno pat ba un iehnoh.
Ha ïing ha sem wat haba ngi bam ja ngi da peit ngi da jied bha shuwa ban tian ha ka shyntur ioh ba don u shyiap ne u shiah, ba ioh u sahkut ha u pdot. Katno tam ha ka kam ïap kam im ka ri, ha ka kamai ka kajih bad ha ka khaïi ka pateng, ngi dei eh ban long kiba phikir bad ki bym shu noh, pyrthuh ne bud ïa kiwei khlem da sngewthuh ïa ka dang ka duh. Lada ngi leh kumne khlem pep ka jingduhnong ka long kaba khraw ïa ngi bad kumjuh ruh ha ka kam ïap kam im ka ri kan pynmih ïa ka jingtain bad jingrandien jong ka jaidbynriew.
To ngin ïa kynmaw dngong ba na ka bynta ka jingbha shimet ne ka bynta ka jingïaid shaphrang jong ka jaidbynriew donkam ba ngin long kiba sngewthuh bad phikir bad da thew da khan shwa ba ngin leh ne rai ïa kano kano ka kam. Dei da kaba ngi leh kumne ngin lah ban leh ïa la ka kamram ha la ka ïing ka sem bad ban kyntiew ïa la ka jaidbynriew.