
Raphael Warjri
Ka bor maïa jong u Jisu Khrist ka khlaiñ bor haduh katta katta ba ki riewngeit ha satlak pyrthei kiba la bud bad rung ha ka niam Khristan ki la shong tynrai haduh ba la jwat ban tba shawei sha-ar. Hynrei kaba sngewdiaw pat hapdeng ki parabangeit Khristan ka long ba ki la pait la pra bad la pharia para riewngeit Khristan haduh u pud ba ym lah shuh ban ñiewtang ïa kita ki balang Khristan ha shityllup ka pyrthei. Ha ka niam Muslim pat la phiah tang arliang, kata ki Sunni bad ki Shia Muslim kiba ïakhing para riewngeit bad ki tehsong tang haba tyngkhuh bad kiwei pat ki niam ba ym dei Muslim. Ha ki spah snem bad wat haduh ki phew snem ba mynshwa, ki parabangeit Khristan ruh ki ïakhing haduh ba la ishyrkhei bad wat haduh ban jia ka thma ka ktien para riewngeit Khristan kiba pynksan ha la ka jong ka rukom batai shaphang la ka jingngeit, wat lada ki ïa mane ïa uwei U Blei, u Jisu Khrist. Ka long kaba isaitmet ba wat haduh mynta mynne ruh ka ïashrut para riewngeit Khristan ka dang jyllei, ha kaba bunsien ki long arsap ban pyni sha ka pyrthei ba ki iasuk mynsiem katba ha la ka jylli lajong pat ki ïa pihuiñ bad kdew kti sha kiwei ha ban da suwan. Kata ka jing-long jingman hapdeng ki balang Khristan ka paw pynban kumba ki pharia ïa ka snapblei jong u Jisu Khrist bad ka phalang kumba ki ïa sah narphna markylliang ïa ka met jong u Jisu Khrist, lada ym dei na ka kynhun balang lajong.
Da ki hajar tylli ki balang Khristan ki la mih pyrthei bad manla kawei-pa-kawei ka balang ka kam ba dei tang ka balang jong ki kaba kynsai tam na kita ki hajar tylli kiwei pat. Bunsien hi kita ki balang ki ba kam ban pynkhraw ïa ka lajong ki da kdew kti ïa kiwei pat ba ki long bakla bad tang ka jong ki kaba janai tam. Lada dei ki balang ba heh paid kum ka balang Katholik ne ki balang pyrshah ba ju tip kum ki balang Protestant, kaba kham heh paid ha Ri Khasi kum ka balang Presbyterian kaba la wan iuh kjat nyngkong ban suhthied naduh na Ri Wales, haduh ba mynta la jwat ban weng na ka jingpyrkhat jong ki riewngeit. Nalor kata kiwei kiwei ki balang ki long ka Balang U Blei ba la seng da u rangbahniam bad rangbah saiñpyrthei bakhraw, u Rev. J J M Nichols Roy. Nangta sa nang roi kiwei kiwei ki balang barit baria ha kylleng ka Ri Khasi haduh ba ym tip shuh kumno ban pynshongdor ïa kata ka kam riewblei kaba pynksan ïa ka lajong bad pynrem ïa kiwei ki parabangeit Khristan. Na ka daw ba la jyllei palat liam ki balang Khristan ha Ri Khasi haduh ba byllai ki parabangeit jong kano kano ka balang ki ju marmlien ban kam ba ka jylla Meghalaya ka dei ka Jylla Khristan. Kane ka jingsngew ka long kaba mynsaw namar ba ka pharia ïa ka jaitbynriew hapdeng ki paidriewngeit Khristan bad kito kiba dang bat skhem ha la ka niam tynrai Khasi.
Kumta ka long kaba jwat haduh katta katta ban tehsong ïa ki paidbynriew ha ka jingngeit bad dei tang ka kur kaba lah ban tehsong ïa ka jaitbynriew Khasi. Ki riewngeit jong ka niam tynrai Khasi da leilei kin ym pdiang ïa ka rukom ban kam ba ka jylla Meghalaya ka dei ka Jylla Khristan, bad ha kata ka rukom ka phiah ïa ka jaitbynriew. Kiba bun hi ki riewngeit balang Khristan ki kam trai ba ka balang Khristan ka dei jong ki Khasi bad kim salia ban pyntian jubor ïa kata ka jingsngew ha ki paidbah salonsar. ïa kane ka rukom lah ban bishar ha kiba bun ki liang jong ka jing-ïatakhuh ha ki kam bapher bapher ha ka imlang sahlang. Kaba shynna tam eh dei lyngba ka jingduwai, ha kaba ki riewngeit Khristan ki long kiba imsngi tang ha ka jingduwai ha man la ka khep jong kano kano ka kam ha ka imlang sahlang. Haba sdang ïa kano kano ka kam ki ju duwai, shwa ban bam ban dih ruh ki ju duwai bad bunsien dei hi da kaba duwai Khristan. Ha ka lyngwiar ba kynrei ki paid riewngeit balang Katholik, kin sdang da kaba tah ka dak jong ka diengphna u Blei Laiwei, kata U Blei, U Jisu Khrist bad U Mynsiem Bakhuid, hynrei ha ka lyngwiar ba kynrei ki riewngeit Protestants, kin sdang da kaba khapbrip bad bud da ka jingduwai, ki don ruh katto katne ki jaka ba kham kynrei kiwei pat ki balang Khristan kin duwai katkum ka rukom shitrhem niam jong kita ki parabangeit. Hynrei ha ka lyngwiar ba kynrei ki riewngeit niam tynrai Khasi, kin duwai da ka rukom duwai lajong. Ha kajuh ka jylla, ki mih shikatdei ki rukom duwai kiba pynlong shitrhem ïa kiba bun ba lang hynrei kiba pynkhohñioh ïa ki katto katne kiba ym dei na kajuh ka kynhun balang. Kumta kane ka rukom ka phiah ïa ka jaitbynriew, wat lada don ki ïada rapjot katno katno ruh.
Namarkata ka long kaba thut ha ka imlang sahlang ban pyntian jubor la ka jingngeit ha kiwei kiba ym pdiang lane kubur katkum kata ka jingsngew jong kita ki babun balang. Manla ki balang Khristan ki don la ka jingkhohñioh ban pdiang ïa kiwei pat ki balang Khristan kiba ym dei na kajuh ka kynhun ha kano kano ka bynta jong ki kam paidbah ha ka imlang sahlang. Kum ha ka dorbar shnong ka long kaba bakla ban duwai Khristan wat lada jyllei makna ki paid riewngeit Khristan ha kata ka shnong, namar ba ki don kiwei pat ki kynhun Khristan kiba ym dei na kajuh ka kynhun bad don ruh kiba ym dei na kano kano ka balang Khristan.