BERTINA LYNGDOH
Ka jaitbynriew Khasi Pnar ka dei kawei na kiba bun ki jaitbynriew ha satlak ka pyrthei kaba roi ha ka jaitbynriew namar ka jingioh pateng na ka kmie. Ka jaitbynriew Khasi ka dei ha kaba ka jaitbynriew hi ka pynkupbor ïa ka kynthei ne ka kmie. Lah ban shu ong noh ba ïa ka kmie la ju kheiñ kum ka Blei ka ïing ka sem ka ba ai pateng sha ki khun jong ka. Lehse, dei ha kane ka rukom ba u Blei u la saiñdur kyrpang ïa ka kynthei ba kan wan longbriew sha ka pyrthei. Ka daw ka jingpynroi jait na ka kmie ka dei ka kheiñkur u Khasi ïa ka dor ka kmie kaba la kha bad pun ïa ki khun ki jong ka na ka trep ksiar trep rupa jong ka.
Haba ki sngi ki por bad ka juk ka la nang kylla sngewsih ban ïohi bad ban ong ba ka trep ksiar trep rupa ka kmie kam don dor shuh. Kane ka la buh shisha ïa ka jaitbynriew Khasi ha tmier ka jingduhnoh. Ki bun ki Khasi jong ngi ki la klet noh ïa ka dor kaba u Khasi u kheiñkor bad pynkupbor ïa ka kmie. Bun u Khasi mynta, wat shipara ruh um ïa ai shuh kajuh ka jait kum u hynmen sha u kpa, ka para pat sha ka kmie. Kane ka la buh jingkulmar ha ka kheiñkur kheiñkha kumjuh ruh ha ka poikha poiman. Kawei pat kaba sngewsih ka long ba ka jingshongkha khleh jait ka ktah ïa ka burom ki longkmie Khasi jongngi. Da kumne, ka snam ha ngi kam dei shuh kajuh, ka la long pynban shiliang shiliang. Tang ban biang ne suk ha ka kamai kajih ngi ngop noh ha ka shongkha khleh khlem pyrkhat pat ïa ka lawei ki khun ka pateng jong ngi. Wat kheiñ poh la u ‘rang Khasi wat la u duk hynrei ka kor ka bor jong u. Wat la u ‘rang Khasi um shim ïoh pateng hynrei u don ka bor kum u khlieh ka ïing bad ka jingtrei jong u ka kham soi ban ïa ka kynthei. Ka kmie ka lah ban heh ha ka jingïoh jong ka ban ïa u kpa, hynrei ka kamai ne ka jingïoh u kpa ka soi ban ïa ka jong ka kmie. Lehse, ka jingai pateng sha ka kmie da ka jaitbynriew Khasi ka lah ban long ba ka kynthei briew hi kan hap ban shah bun kiei kiei na ka bynta ka ïing ka sem ki kur ki kha, ki khun ki kti. Na kata ka daw, haba ka kmie ka pun da i khun kynthei ka khiah ha ka met ka phad jong ka.
Kumta, ko khun Khasi khun Khara, da jied bad pynshong dor ha ka poikha poiman. Wat ym ai lad ba ki khun jong ngi kin shah khot khun shipiah khun shisuka. To kheiñkor ïa ka jingshah pynkupbor kum ka kynthei bad to kynmaw kyn-diang ïa ka por pun por kha. Ai ba ka jaitbynriew jong ngi kan roi ym ba kan duhjait noh. Dei tang ka jingïatreilang jongngi kum ki longkmie ba ka jaitbynriew kan neh kan sah bad ruh ban roi. Namarkata, to ngin ym pyrkhat ne leh tang ban myntoi bad sngewbha shimet hynrei pyrkhat kumno ban neh ka jaitbynriew lym ruh ka lawei ki khun bad ka pateng jong ki.
