Bun sa ki jingjia ba sngewngiew ha kine ki sngi

Ka long ka bym sngewlah ban mutdur ba u heprit un shah pynïap dusmon tang namar u la rah ïa u bilor kyiad jong uwei na kiba la shah kem.

Ki jingjia ba sngewngiew ki la wan tyllep ïa ka jylla ha kine ki sngi. Naduh ki kam shah pynïap, jingïakajia ba ïalam sha ki jingjia ba sngewsih, jingjyllei ki kam be-aiñ kiba bun rukom – ki la wan jia. Watla ki kam lehnoh ki la kynjah, hynrei ki jingjia kiba pynsngewsih bad pynkthang ïa ki longïing longsem ki dang ïai ban man la ka sngi. Na ka liang ki bor pulit – kiba dei ban ïada ïa ka jingwan jia ki kam be-aiñ bad kiba hap ban thwet ïa kiba donkti ha ki kam be-aiñ – kin hap ban pynkhlaiñ ïalade.

Kawei na ki jingjia kaba la pynpangnud ïa kiba bun ba lang ka long ka jingshah pynïap dusmon jong uwei u heprit ba dang 10 snem ka rta ha ka shnong Umtyngar, Ri-Bhoi ha ka 18 tarik Rymphang. Ka jingkloi pat jong ki pulit ban tohkit bad ban lap ïa kiba donkti ka ai jingtngen khyndiat. Ka long ka bym sngewlah ban mutdur ba u heprit un shah pynïap dusmon tang namar u la rah ïa u bilor kyiad jong uwei na kiba la shah kem. Ka jingbitar kaba haduh katno eh ban da pynïap dusmon ïa u heprit tang na ka daw jong u bilor kyiad? Hato uta uba pynïap um lah ban teh lakam ïalade bad ïa kata ka jingbitar? Hato ka dei ka sang aïu eh ban da ngat da ka jingïap tang na ka daw ba la kynnoh ba u la shim ïa u bilor kyiad? Ngi kyrmen ba da ka jingtohkit kaba thikna jong ki pulit bad ka jinglap ïa ki sabut bad ki sakhi kiba thikna, uto uba la donkti ban shim ïa ka jingim jong une u heprit un da ngat ha ka jingshah pynsaja kaba tyngeh ha ki bor jong ka aiñ. Ngim dei ban ailad ïa kiba kum kine ki briew ba kin ïaid kin ïeng ha ka imlang-sahlang bad dei tang ka patok kaba dei ka jaka kaba ki hap ban shong ban ïoh ïa ka jingpynsaja.

Ka la don ruh sa kawei ka jingjia kaba sngewngiew ha kaba lai ngut ki la mynsaw na ka jingshah dung tari ha Urkaliar, Shillong ha kine ki khyndiat sngi. Ngim pat lah ban tip thikna ïa ka daw kaba la wanrah ïa kane ka jingjia, hynrei ka jingsuba ka long ba ka la wan jia na ka daw jong ka kyiad. Ka kyiad ka dei ka nongpynjot ka bakhraw ïa ka jingim jong ki briew bad ïa ki longïing longsem. Nalor kane, ki la don sa kiwei pat ki jingjia kiba la buh jingsyier ïa ki nongshong shnong kum ka jingshah pynïap dusmon jong u Bah Chiang Dhar na ka shnong Umkiang Elaka Narpuh ha ka 6 tarik Kyllalyngkot ha ki briew ba la suba ba ki dei na Bangladesh. Ngi ïohi ruh ba ki kam tuh kam thiem na ki ïing ki sem bad na ki lynti ki syngkien khamtam ka jingshah tuh ki ar shaka ka jur bha. Kine ki jait kam ki buh jingeh shikatdei ïa kito ki briew bad ki ïing ki sem kiba ngat ha ka apot namar ka jingduh ka long kaba bun.

Ngi ïohi ruh ba ka jingïoh kurup drok ha kine ki sngi ka la kynjah bha. Lehse ki nongkhaïi drok ki la tieng ban wan pyrshang ban ïuh kjat ha Meghalaya lane ba ki pulit jong ngi kim da peitngor bha shuh. Ngi shu kyrmen ba ka daw jong ka jingkynjah ka jingpynbna jong ki pulit halor ka jingïoh kurup bad jingkem ïa ki nongkhaïi drok ka dei namar ki nongdie ki la syier ban wan sha kane ka jylla. Lada ka long namar ka jingbym phikir bad peitngor ki pulit, kata kan long ka jingma ka bakhraw ïa ngi ki nongshong shnong namar ka jingwan lynshop jong u drok ka long kaba I shyrkhei. Hynrei ha kane ka Dorbar Mang Tyngka kaba dang ïaid, ngi la ïohi ba ki la don ki MLA kiba la rah ïa ka mat kaba ïadei bad u drok ha ka jingïakren. Na ka liang u Myntri Rangbah, u Conrad K Sangma, u la pyntip ba haduh mynta ki briew kiba la shah kem na ka kam khaïi drok ne kiwei ki jingdih ba sniew ki la long haduh 1,600 ngut, ha kaba 882 ngut ki dei kiba la shah mudui bad na kine haduh 696 tylli ki jingmudui la dep ban ‘chargesheet’.

U Conrad u la pyntip ruh ba nalor ka jingïoh kem ïa ki briew, la ïoh ruh ban kurup bun bah u drok uba la kot sha ka 40 hajar gram, haduh 11 hajar kilo u kynja, 2,700 gram u drok Heroin, ka pisa kaba la jan kot sha ka 1 klur tyngka, ki mobile phone bad haduh 323 tylli ki kali. U Myntri Rangbah u la ong ba watla kane ka kam ka long kaba heh bad kiba bun ki briew ki ngop sha u drok hynrei ka jingïoh kem bad kurup ka pyni ïa ka jingtrei shitom jong ka tnat pulit kiba la ïakhun tyngeh ban khang lad bad tehlakam ïa ka jingjyllei jong u drok hapoh ka jylla. U la ong ruh ba ka sorkar ka la pyntreikam ïa ka projek kaba la tip kum ka ‘DREAM’, ha kaba ym tang ka sorkar ka ban don bynta hynrei yn kynthup lang ïa baroh, kata naduh ki nongïalam shnong, Balang bad kiwei kiwei.

Ka bor jong ka aiñ ka long kaba khlaiñ bad kam ju shimpor hi ruh ïa ki kam sniew ba kin mih shabar. Ngi kyrmen ba ki pulit kin trei shitom ban kem ïa kiba donkti bad ban pynsaja ïa ki ha ka rukom kaba dei khnang ba kan long ka jingsneng ïa kiwei kiba don ïa kiba kum kijuh ki jingmut bad jingthmu. Tangba ka long ruh kaba eh ïa ki pulit ban ïada ïa kiba kum kitei ki jingjia namar ka jinghiar arsut ka jinglong jingman jong ki briew. Kiba bun kim pyrkhat than shuh ïa kiwei bad ki leh ïa kiba bun jait ki kam sniew tang ban myntoi ïalade. Ka la dei ka por ïa ki kmie ki kpa ba kin sneng bha ïa la ki jong ki khun ba kin lait na ki kam sniew kam smeh bad ba kin long ki nongshong shnong kiba bha. Ngim lah ban shañiah tang ha ki pulit namar ka akor ka burom bad ka jinglong kynsai ka sdang shwa na la rympei.