New Delhi, Lber:
U Myntri Rangbahduh Narendra Modi u la plie paidbah bad buh maw nongrim ïa 112 tylli ki projek surok bah ha kylleng ka ri kiba kot sha kumba T. Shi Lak Klur ha Gurugram, Haryana mynta ka sngi. Da ki lak ki briew ki la ïashim bynta ha kane ka sngi na kylleng ka ri lyngba ki lad teknoloji.
Ha ka jingai jingkren, u Myntri Rangbahduh u la kdew sha ka jingkylla na ka jingpynlong ïa ki prokram ha Delhi sha ka jingpynlong ïa ki prokram ba heh ha kiwei kiwei ki bynta jong ka ri. U la ong ba mynta, ka ri ka la shim sa kawei ka sienjam ba heh bad kaba kongsan na ka bynta ki lad ka leit ka wan katkum ka juk mynta. U la ong ba u dap da ka jingkmen ban aiti ia ka bynta ha Haryana jong ka Dwarka Expressway, da kaba bynrap ba kane kan pynkylla ia ka leit ka wan hapdeng ka Delhi bad Haryana bad “kan pynkylla ia u gear jong ki kali bad ruh ia ka jingim jong ki briew jong kane ka thain.”
Ha ka jingkdew sha ka jingkylla ha ka jingsted ban pyntreikam ïa ki projek, u Myntri Rangbahduh u la ong ba hapoh lai bnai jong u 2024, ki projek kiba palat T 10 lak klur ki dei kiba la aiti sha ka ri lane la buh maw nongrim. Mynta palat 100 tylli ki projek kiba palat T. Shi Lak Klur ki kynthup ia ki projek ka roi ka par na Karnataka, Kerala bad Andhra Pradesh ha ka South, na ka North, Uttar Pradesh bad Haryana ki don ia ki projek ka roi ka par, na ka liang Mihngi ki don ki projek na Bengal bad Bihar katba na ka liang Sepngi ki don ki projek ba heh na Maharashtra, Punjab bad Rajasthan. U Myntri Rangbah Duh u la ong ba ki projek mynta ka sngi ki kynthup 540 kilometer ha ka Amritsar Bhatinda Jamnagar Corridor bad ka jingshna ia ka Bengaluru Ring Road.
U Narendra Modi u la ban jur halor ka jingkylla kaba wan na ka jingkyntiew ia ki jingdon jingem da kaba ban jur halor ka jingkylla na ki jingeh sha ki lad. U la ban jur halor ka jingkongsan ban pynkylla ia ki jingeh sha ki lad kaba long ka dak jong ka rukom ai jingsynshar hapoh jong u.
U Myntri Rangbahduh u la kdew sha ka Dwarka Expressway kum ka dak jong ka jingkut jingmut ka Sorkar ban pynkylla ia ki jingeh sha ki lad na ka bynta ka roi ka par. U la kynmawkumno, ha ki por mynshuwa, kane ka jaka ha kaba la shna ia kane ka expressway ka ju long ka bym shngain ha kaba ki briew ki kiar ia ka hadien ba la sep ka sngi. Hynrei, mynta ka long ka jaka Pdeng na ka bynta ki kompani ba heh kiba don bynta ha ka jingkiew sted ka National Capital Region (NCR).
U Myntri Rangbahduh u la batai shaphang ka jingkongsan jong ka Dwarka Expressway, kaba iasoh bad ka Indira Gandhi International Airport ha Delhi. U la ong ba kum kine ki projek na ka bynta ki jingdon jingem ki kyntiew ia ki lad ka leit ka wan kaba pynsted ia ki kam ka ioh ka kot bad ka jingpyniasoh ia ka NCR.
Shuh shuh, u Myntri Rangbahduh u la iarohia ki sienjam jong ka Sorkar Haryana, khamtam u Myntri Rangbah Manohar Lal Khattar, ban pynthikna ïa ka jingpyndep ia ki projek kiba iadei bad ki jingdon jingem ha ka por kaba la buh. U la iaroh ia ka jingtrei shitom ban pynthymmai ia ki jingdon jingem jong ka jylla kaba long kaba donkam bha na ka bynta ka Viksit Haryana bad Viksit Bharat.
U Myntri Rangbahduh u la ban jur halor ka jingthmu ba pura jong ka Sorkar ban kyntiew ia ki jingdon jingem ha ka thain Delhi-NCR. U la kdew sha ka jingpyndep ha ka por kaba biang ia ki projek ba heh kum ka Dwarka Expressway, ki Peripheral Expressway bad ka Delhi-Meerut Expressway. Kine ki projek, ha ryngkat ka jingpyniaria ki lynti rel metro bad ka jingtei ia ki kad liengsuin kiba pynherliengsuin shabar ka ri ki thmu ban pynduna ka jingkhapngiah ki kali bad ka jingjaboh ha ka thain. “Ka India ha u spah snem ba 21 ka dei ka India kaba heh ki thong bad ki jingthmu,” la ong u Myntri Rangbahduh.
U Myntri Rangbah Duh u la ban jur halor ka jingiadei jong ka jingkyntiew ia ki jingdon jingem bad ka jingpynduna ia ka jingduk da kaba bataikumno ki surok kiba bha bad ki jingpyniasoh lyngba ki lad digital ha ki jaka nongkyndong ki plié lad ia ki briew. U la kdew sha ki lad kiba thymmai ha ki jaka nongkyndong jong ka India kiba ioh bor na ki jingdon jingem digital bad ka jingioh ia ki jingshakri kiba kongsan kum ka jingsumar bad ka pule puthi. “Ki sienjam kum kine ki la iarap ban pyllait 25 klur ngut ki briew jong ka India na ka jingduk ha kine ki 10 snem ba la dep bad ka India ka la long ka ri kaba don ha ka kyrdan kaba 5 ha ka ioh ka kot,” u la ong da kaba bynrap, “Kane ka jingtei sted ia ki jingdon jingem ha ka ri kan pynkiew ia ka India sha ka kyrdan kaba lai ha ka pyrthei ha kaba iadei bad ka ioh ka kot.” U Myntri Rangbah Duh u la ban jur ruh halor ka jingkut jingmut ka Sorkar ban pynstedia ka jingtei ia ki jingdon jingem ha kylleng ka India. U la ong ba kine ki sienjam ki pynkhlain ia ka ioh ka kot jong ka ri bad ka plié ruh ia ki lad ioh kam, khamtam ia ki samla.
U Myntri Rangbah Duh u la kren shaphang ki projek ba la sah teng ba la pyndep mynta da kane ka Sorkar kum ka Eastern Peripheral Expressway (ba la pynbna ha u 2008 bad ba la pyndep ha u 2018), bad ka Dwarka Expressway ruh kaba la sah teng haduh 20 snem. “Mynta, kanokano ka kam ba ka Sorkar ka buh maw nongrim, ka trei shitom ban pyndep ia ka kam ha ka por ba la buh. Bad ngim peit hato don elekshon ne em,” u la ong. Ki projek kum ki lak kilometre ki optic fiber ha ki shnong, ki kad liengsuin bad ki nongbah ba rit, ki surok, kim shong ha ka jinglong elekshon, u la ong.
U Myntri Rangbah Duh u la ong, “Mynshuwa ki la don ki jingpynslem, mynta ki don ki jingpynurlong. Mynshuwa ka la don ka jingpynslem, mynta ka don ka roi ka par.” U la iathuh ba ka don ka jingpeit bniah ban tei 9 hajar KM ka high speed corridor bad na kane, 4 hajar KM ka dei kaba la pyndep. Ki metro ruh ki la poi sha 21 tylli ki nongbah haba ianujor bad 5 tylli ki nongbah ha u 2014. “La trei ia ka kam da ka thong ban wanrah ia ka roi ka par. Kine baroh ki urlong haba ka jingthmu ka long kaba bha. Kane ka jingsted jong ka roi ka par kan kiew bun shah ha kine ki 5 snem ban wan,” la ong u Myntri Rangbah Duh.
U Lat ka jylla Haryana, BandaruDattatreya, Myntri Rangbah, ManoharLal, ki Myntri Sorkar Pdeng, NitinGadkari, RaoInderjit Singh, Krishan Pal, Symbud Myntri Rangbah ka Haryana, DushayantChautala ki la iadon lang ha kane ka sngi ha ryngkat kiwei kiwei.
Ka Nongrim Khnang ban iarap ia ka jingiaid beit ki kali bad pynduna ia ka jingkhapngiah hapdeng ka Delhi bad Gurugram ha ka NH-48, u Myntri Rangbah Duh u la plié paidbah ia ka bynta ha Haryana jong ka Dwarka Expressway. Kana ka bynta ha Haryana kaba 19 km jong ka Dwarka Expressway kaba don 8 lane ka dei kaba la shna ha ka jinglut kaba kumba T. 4,100 klur bad ka kynthup ar tylli ki bynta jong ka Delhi-Haryana Border sha Basai Rail-over-Bridge (ROB) kaba 10.2 km bad ka bynta Basai ROB sha KherkiDaula kaba 8.7 km. Ka iasoh ruh bad ka kad liengsuin IGI ha Delhi bad ka Gurugram Bypass.
Kiwei kiwei ki projek ba heh ba la plié paidbah da u Myntri Rangbah Duh ki kynthup ka Urban Extension Road-II (UER-II)- Package 3 kaba 6 lane kaba 9.6 km na Nangloi – Surok Najafgarh sha ka bynta Sector 24 Dwarka ha Delhi; lai bynta ka surok Lucknow Ring Road kaba la shna ha ka jinglut kaba kumba T. 4,600 klur ha Uttar Pradesh; Ka bynta Anandapuram – Pendurthi – Anakapalli jong ka NH16 kaba la shna ha ka jinglut kaba kumba T. 2,950 klur ha Andhra Pradesh; ka bynta na Kiratpur sha Nerchowk jong ka NH-21 (2 bynta) kaba kumba T. 3,400 klur ha Himachal Pradesh; ka bynta Dobaspet – Heskote (ar bynta) kaba T. 2,750 klur ha Karnataka, ha ryngkat 42 tylli kiwei kiwei ki projek kiba kot sha ka T. 20,500 klur ha kiwei kiwei ki jylla jong ka ri.
U Myntri Rangbah Duh u la buh maw nongrim run ia ki projek Surok Bah bapher bapher ha kylleng ka ri. Ki projek ba kham kongsan ba la buh maw nongrim ki kynthup 14 bynta ka Bengaluru – Kadappa – Vijayawada Expressway kiba kot sha ka T. 14,000 klur ha Andhra Pradesh; hynriew tylli ki bynta jong ka surok Belgaum – Hungund – Raichur jong ka NH-748A kiba kot sha ka T. 8,000 klur ha Karnataka; lai bynta ka Surok Bah Shamli – Ambala kiba kot sha ka T. 4,900 klur ha Haryana; ar bynta ka Amritsar – Bathinda corridor kiba kot sha ka T. 3,800 klur ha Punjab; ha ryngkat 39 tylli kiwei kiwei ki projek kiba kot sha ka T. 32,700 klur ha kiwei kiwei ki jylla jong ka ri.
Kine ki projek kin iarap bha ia ka jingkyntiew ia ka rynsan Surok Bah jong ka ri bad kin iarap ia ka jingkyntiew ia ka imlang sahlang bad ka ioh ka kot, kin plié lad ioh kam bad kyntiew ia ka khaii pateng ha ki thain ha kylleng ka ri.
