Dawa pynsangeh mardor ka ACHIK ïa ki jingtih be-aiñ ha Wadagokgre 

Hynrei ka jingïai bteng ki kam tih be-aiñ, ha ryngkat ka jingrhah bad ka jingbym tip, ka buh jingma ïa kane ka jaka," la ong ka kyrwoh.

Tura, Lber 19

Ka ACHIK, ka seng trei mon sngewbha na Ri-lum Garo ha ka Sngi Ba-ar ka la ban jur halor ka jingdonkam  kyrkieh ban pynsangeh shi syndon ïa baroh ki jait jingtih be-aiñ ha ki sawdong-sawkun jong ka Wadagokgre, ka jaka sah kynmaw u mynbarim kaba don hapoh ka thaiñ.

Ka seng ha ka kyrwoh ka la ong ba ka kam kaba ïaid mynta ha katei ka jaka ka buh jingma ïa ka lariti u mynbarim kumjuh ïa ki sawdong-sawkun jong ka mei mariang.

“Ka jingtih khyndew be-aiñ ha ki sawdong-sawkun jong katei ka jaka (Wadagokgre) ka buh jingma ym tang ïa ka lariti u mynbarim, hynrei ïa ka mariang jong ka thaiñ. Ka Wadagokgre, ka jaka kyntang kaba donkam ha ka histori, kaba don ha Meghalaya, India, ka kdup ïa ka lariti ba riewspah, ki khana mynbarim bad ka jingïadei hapdeng ki jingthaw ba don jingim. Hynrei ka jingïai bteng ki kam tih be-aiñ, ha ryngkat ka jingrhah bad ka jingbym tip, ka buh jingma ïa kane ka jaka,” la ong ka kyrwoh.

Katkum ka jingsngew ka seng, ka jingsdang duna ha ka jingdon-jingem ka um bad shapoh khyndew – namar kane ka jingtih ba khlem bud kyndon ka buh jingma ha ka liang ka jingbiang ka umbam-umdih na bynta ki nongshong shnong bad ki mrad ki mreng. Ka jingjaboh jong ki tyllong um ha ryngkat kiba lang shapoh trai (kiba long bih) ki nang pynsniew shuh-shuh ïa ka jinglong-jingman da kaba buh jingma ïa ki doh-um bad ïa-peiñ ïa ka koit ka khiah jong ki briew, ka la ong.

Ka seng ka la pynsngew ruh halor ka jingwan rung kyrthep jong ki nongtrei ba nabar bad ki jingsniew kiba don bynta bad ki kam tih be-aiñ da kaba bynrap, ka buh jingma ïa ka jingshngaiñ ha ki sawdong-sawkun.

“Ki trai-ri kiba don ïa ki hok ka riti-dustur halor ka khyndew ka shyiap, na ka por sha ka por ki ju mad ïa ka jingsakma, jingshah ñiew beiñ bad jingshah pynkynriah ha ka riti-dustur namar ka jingskud jaka da ki nongtih be-aiñ,” ong ka seng.

Sa kawei ka mat kaba la pynsngew da ka ACHIK ka kynthup ïa ka jingnang tlor jong ki jingitynnad mariang kaba ka seng ka la ong, ka pyntroiñ ïa ki kam jngoh kai jong ka Wadagokgre, da kaba knieh noh ïa ka hok jong ki nongshong shnong ha ka liang ki kam ki ban neh slem.

“Ki sienjam ba ïadei bad ka ‘Eco-tourism’, kiba lah ban pynbiang ïa kawei pat ka lad kamai da kaba pynneh-pynsah ïa kane ka jaka, ki la shah pynthut da ka jingjulor mariang na ka daw jong ka jingtih be-aiñ,” ka la bynrap.

Haba kdew ba baroh kine ki jingktah kin buh jingma ïa katei ka jaka, ka seng ka la dawa ba ka Sorkar bad ki bor distrik ki dei ban khang mardor ïa ka jingtih khyndew be-aiñ ha ki sawdong-sawkun jong ka Wadagokgre.