Hato ka ECI kan lah ban teh lakam ïa ka jingpynbam pisa ha ka por ilekshon?

Na ka liang ka ECI ka la kyntu ba ka jingïalap ilekshon ka dei ban long beit halor ki mat ki jura bad ban kiar na ka jingkren khlem akor.

Ka jingpynjari ïa ki kyndon ilekshon lane ka Model Code of Conduct (MCC) da ka Election Commission of India (ECI) ka la sdang naduh ka 16 tarik Lber hadien ka jingpynbna ïa ki tarik ban pynlong ïa ka ilekshon Lok Sabha ban jied ïa ki 543 ngut ki MP. Ha kane ka MCC, ki don bun bah ki kyndon kiba ïadei bad ka jingteh lakam ïa ki kyrtong, seng saiñpyrthei, nongïalap ilekshon, lad pathai khubor bad kumta ter-ter. Kiba pynkheiñ, ki hap ban shah pynshitom katkum ka jingrai jong ka ECI. Nalor jong ka MCC, ka ECI ka la kyntu ïa ki kyrtong bad ki seng saiñpyrthei ba kin ïakren ïakhana da ka burom ka akor lyngba ki rynsan ïalap ilekshon bad ba kin kiar na ka jingpynkheiñ ïa ki kyndon. Na ka liang ka ECI ka la kyntu ba ka jingïalap ilekshon ka dei ban long beit halor ki mat ki jura bad ban kiar na ka jingkren khlem akor.

Ka ECI ka la pynkynmaw ïa ki seng saiñpyrthei, kyrtong bad ki nongïalap ilekshon ba kim dei ba kin khroh ‘vote’ ha ka kyrteng jong kano-kano ka jaitbynriew lane da ki lynti kiba lah ban wanrah ïa ka jingïapait hapdeng ki nongshong shnong ha ka kyrteng jong ka jaitbynriew, niam bad kumta ter-ter. Ha kajuh ka por, la kyntu ba ym dei ban kren lamler ne thok lane ki jingkren ba khlem don ki jingshisha. La ai jingmut ba dei ban kiar na ka jingkynthoh ïa ki seng lane ki nongkyrshan jong ki da kaba pyndonkam da ki jingkynnoh ki bym don jingshisha. Nalorkata, ka ECI ka la maham ba ym dei ban ktah ïa ka jingim shimet, ki bym don jingïadei eiei bad ka kam paidbah, jong ki nongïalam ne nongkyrshan jong ki seng. Ka la ong ruh ba dei ban kiar na ki jingkynthoh ba poh dor. Sa kawei pat ka jingmaham ka long ba ki kyrtong bad ki seng kim dei satia ban pynkylla ïa ki jaka mane blei kum ki Temple/Mosque/Ïingmane kum ki rynsan ban ïalap ilekshon. Ha kajuh ka por, ka ECI ka la ong ba ki kyrtong bad ki seng ki dei ban kiar na ka jingkynthoh ïa kino-kino ki kyntien kiba long pyrshah ïa ka burom ka I-jot jong ki ‘riew kynthei. La mana ruh ba dei ban ym ai ïa kino-kino ki byrta kiba ïalam bakla ha ki lad pathai khubor lane ki byrta kiba long ha ka dur jong ki khubor. Ha ki rynsan ‘Social Media’, ka ECI ka la ong ba ym dei ban ai kino-kino ki jingthoh kiba long poh dor bad kiba ktah matïong ïa kiwei pat.

Shuh shuh ka ECI ka la khang ïa ka jingpyrshang ban khroh ïa ki nongthep ‘vote’ da kaba kular ban pynrung kyrteng ha ki skhim ki bym don satia namar kane ka long kum ka jingthied ‘vote’ bad jingkular thok. Kaba kham kongsan ha kine ki sngi, ka dei kane ka mat – ka jingthied ‘vote’ kumba thied mar na ïew. Hato ka ECI ka lah ban teh lakam ïa kane? Ngi ïohi ïa ka jingbuh ïa kita ki Flying Squad, Expenditure Observer bad kumta ter-ter ban peit ba kan ym don ka jingpyndonkam da ka pisa ne kiwei pat ki lad jingpynbiej ban khroh ‘vote’. Bunsien ha kane ka jylla, ngim ju kham ïohsngew ba kita ki nongpeit bniah kin ïoh bat ïa ki nongsam pisa watla baroh ki tip ba ka jingpyndonkam pisa ha ka por ilekshon ka shyrkhei bha. Hato ka ECI kam don jingtip ïa ki jingshisha ne ka leh kumba kam tip eiei? Lada ka ECI lyngba ki briew jong ka, kam pyndep ïa la ka kamram ha ka rukom kaba dei, kam myntoi ban shu pynbna ïa kita ki kyndon kiba laiphew jait laiphew skit haduh ba la ktha sa ka khlieh ban kynmaw kawei pa kawei.

Kam don jingmut ban don kyndon lada ym pat lah ban khanglad ïa ka jingrung jong ka pisa sha ki shnong ki thaw bad ki longïing longsem. Ngi kyrmen ba ka ECI kan khyrwit da kaba tyngeh ïa baroh ki kyrtong, seng saiñpyrthei bad ki nongïalam ilekshon kiba pynkheiñ kyndon. Lada kam lah ban leh kumta, kam don jingmut ban pynsyrwa kai ïa ka por jong ki nongshong shnong. Ki paidbah ki kwah ban ïohi ïa ka ECI kaba trei laitluid, ïeng pdeng, bad ka bym salia ïano-ïano namar ka ilekshon ka dei ban long ka bakhuid bad kaba lait na ki jingshah kynthoh ba bun jait. Ka dei ka kamram jong ka ECI ban pynthikna ba ka ilekshon kan ïaid beit ha ryngkat ka jingshai bad jingkhuid.

Na ka liang ki paidbah nongthep ‘vote’ ruh ki dei ban shlur ban kyntait ïa ka pisa bad ha kajuh ka por, ban pyntip sha ka ECI ïa ka jingwan jong ki briew kiba thong da ka pisa ban ïoh ‘vote’. Ngim dei ban ailad shuh ïa kiba kum kine ki jait kam namar ngi la ïohi na ki ilekshon kiba la leit noh ka jia aïu ïa ki konstitwensi kiba la ngop ha ka spah ka phew kaba shu ïoh ei na ka bynta shi sngi. Lada ma ngi ki paidbah hi ngi kyntait, yn ym don ba lah ban pynbor. Hynrei lada ma ngi hi ngi wan shakhmat ban ïaknieh ïa kata ka spah ïoh ei, kan suk ban pynbiej. Ka shong ha ka jinglah jong ki paidbah ban ïai shah bad ban kyntait beit ïa ka pisa bym hok kaba dei tang ka jingthmu ban pynlong mraw sah ïa ki bad ban ring sdot ïa ki baroh shirta.