Bhopal, Lber:
Ki heh sorkar kiba dei khmih ïa ki skul kiba don ha kylleng ka jylla Madhya Pradesh ki la batai shai ba ka jingdon jong ki khynnah ha ki skul sorkar kiba don hapoh ka jylla ka la hiar da palat 31 lak ha kine ki 11 snem ba la leit, kumba u la ïathuh ha ka jingai jubab ïa ka jingkylli ha Parliament.
Uwei na ki heh sorkar u la ai ïa kane ka jingkheiñ halor ka jingdon jong ki khynnah ha ki skul sorkar kiba naduh ka klas 1 haduh klas 8 na ka bynta ar snem (2010-11 bad 2020-21) na ka bynta kine kijuh ki klas.
U la ïathuh ba ki la don kumba 105.30 lak ngut ki khynnah kiba pule naduh ka klas 1 haduh klas 8 ha u snem 2010-11 bad ha u snem 2020-21, ka jingdon jong ki khynnah ka la hiar sha ka 64.3 lak ngut.
Ki la don palat 30 lak ngut ki khynnah kiba la pep skul noh shiteng por ha kine ki snem.
Ha kaba ïadei bad ka jingïathuh bniah ïa ka jingdon jong ki khynnah kiba pynrung kyrteng ha ki skul naduh ka klas 1 haduh klas 8 ha ki skul sorkar ka la hiar bha lajan mar shiteng ha Madhya Pradesh hadien shiphew snem, la ïathuh u heh ba dei khmih.
U la ong ba ka jinghiar ha kaba ïadei bad ka jingpynrung kyrteng ha ki skul sorkar ka la long na ka daw ba ki la don ki jingpynrung skul khlem donkam ban siew ha ki skul jong ki ‘riewshimet hapoh ka jingtreikam jong ka Right to Education (RTE), ka jingkyntait ha ka ban lum ïa ka jingdon jong ki khynnah bad ka jingbym don jong ka jingkhmih bniah ha kaba ïadei bad ka jinglum kyrteng hapoh ka Samagra Samajik Suraksha Mission ID (SSMID).
U la ong ba ïa ka jingduna ha kaba ïadei bad ka jingpynrung kyrteng la dep ban ïakren bad ïamir jingmut ha ki jingïakynduh ban ïakren halor ki jingdonkam ba ïadei bad ki khynnah bad ka la don ka jingtrei shitom na ka bynta ban lah ban pyntikna ha kaba ïadei bad ka jinglah ban pynrung kyrteng ïa ki khynnah kiba don ha ka rta kaba 6-14 snem.
Katkum ka jingai jubab, la ong ba 16.14 lak ngut ki khynnah ki la ïoh rung ha ki klas 1 ha u snem 2010-11, ha kaba mynta la duna sha ka 6.96 lak ngut ha u snem 2020-21.
Kumjuh, ka jingpynrung skul na ka bynta ki klas 2 ka la hiar sha ka 8.05 lak ngut na 15.46 lak ngut, na ka 14.54 lak ngut sha ka 7.85 lak ngut ha ka klas 3, na ka 13.97 lak ngut sha ka 8.62 lak ngut ha ka klas 4, na ka 13.15 lak ngut sha ka 8.31 lak ngut ha ka klas 5, na ka 11.68 lak ngut sha ka 7.81 lak ngut ha ka klas 6, na ka 11.01 lak ngut sha ka 8.35 lak ngut ha ka klas 7 bad na ka 9.35 lak ngut sha ka 8.39 lak ngut ha ka klas 8 ha kum kane ka por.
Ha ka jingai jubab halor ki jingkylli ba la mih, la ong ba ka jingpynlut ha kaba ïadei bad ka jingbam sngi, ka la kiew na ka T. 91,603 lak ha u snem 2010-11 sha ka T. 1,61,789 lak ha u snem 2020-21, katba ka jingpynlut ha kaba ïadei bad ka jingsam ei ïa ki sopti skul sha ki khynnah ka la long T. 32,408 lak ha u snem 2020-21 bad T. 39,911 lak ha u snem 2010-11.
Ka jingpynlut ha kaba ïadei bad ka jingsam ei ïa ki kot ka long T. 16,020 lak ha u snem 2010-11 bad kiew sha T. 22,653 lak ha u snem 2018-19 hynrei ka la duna sha T. 15,436 lak ha u snem 2020 haduh u 2021.
Ka la don ka jingkyrmen ba da kane ka jingbteng ha ka ban leit jngoh bad leit jurip bniah ïa kiba bun ki skul ha kylleng ka jylla kan sa lah ban ïarap ha ka ban ai jingkyrshan ïa ki khynnah ba kin ïoh leit skul.
