Ka ilekshon MP ha Meghalaya ka la poi sha kaba kut ha ka 19 tarik Ïaïong, 2024 hadien ba la dep ka jingthep ‘vote’. Ka la long shisha ka ilekshon MP kaba khluit tam khamtam ha Ri Khasi Jaiñtia ba hap hapoh ka Shillong Parliamentary Constituency. Ka long shisha pat ka pyndukha mynsiem namar ngin hap ban ïa ap haduh ka 4 tarik Jylliew, 2024 ban tip mano ba rem bad mano ba jop. Ka Election Commission jong ka Ri India (ECI) ka la shu pynjrong shaba palat ïa kane ka ilekshon ban jied tang ïa 543 ngut ki MP. Shisien peit, kam i don jingmut ban buh haduh hynñiew bynta ka jingthep ‘vote’. Ha kane ka juk, lada ailad ban thep ‘vote’ tang ha ki ar ne lai bynta ka la biang shibun namar kam dei shuh kum ki por mynshwa ba ki ju mih ki jingkulmar kiba jur ha ka por thep ‘vote’. Hynrei ïa mynta ngim lah ban leh eiei shuh bad ngi shu kyrmen ba ha ka ilekshon MP ha u snem 2029, ka ECI kan pynlyngkot noh ïa ka por khnang ban ïa tip noh kham kloi ïa ka rem ka jop jong ki nongïakhun bad ban ïoh ruh ïa ka sorkar ha ka por kaba kloi.
Mar ïa dep ka jingthep ‘vote’, ngi khlem pat ïohsngew eiei na ki nongsynshar jong ka jylla kaba mut kito kiba don ha ka sorkar. Baroh la shu ïa ka kynjah lut jar. Ngim tip shaei ki don lane shano ki la ïa leit. Ngim tharai ba kin don ha ka Ri namar ka jingshit kyrang ka Sngi. Tangba ka la dei pat ka por ban ïa pynleit jingmut sa ha ki jingeh jong ka jylla bad ki paidbah bad ban bteng ïa ka kam synshar khadar. Ka por ïa khroh ‘vote’ ka la kut. Ka por kawang ktien/ktieh ka la kut. Ka por ban ïa pyni nia ka la kut. Ki dang bun ki kam kiba ka sorkar kan hap ban leh. Kaba kham I kongsan ka dei katei ka Them Metor ne Them Ïew Mawlong ha kaba dang ha ki khyndiat sngi kiba la lah, ki la don ki nongshong shnong na kane ka jaka kiba la pyrshang ban wanrah ïa ka huri-hura. Shu donbok ba ki pulit ki la kloi noh ban tuklar lym kumta ngim tip shuh kaei ka ban jia ha kato ka miet. Mano ban kitkhlieh lada jia eiei kaba jur?
Na ka por sha ka por, ngi ïohsngew ïa kata ka jingthmu ban pynkynriah ïa kiba dang trei ha ki shlem jong ka sorkar. Ka la ïaid mynta la jan hynriew snem naduh ba la sdang biang ka jingïapynbeit ban pynkynriah ïa kiba sah ha Them Ïew Mawlong sha kawei pat ka jaka. Ki jingïakren ki la ïaid la bunsien. Ka la dei ka por ïa ka sorkar ba kan pyni noh da ka kam ïa kito kiba shong ba sah ha katei ka jaka. Ka banyngkong ka dei ban ithuh shwa ïa kito kiba sah be-aiñ bad ban phah mih noh ïa ki ba kin leit sah noh shawei. Ailad noh tang ïa kito ki longïing longsem kiba trei ba ktah ha ki shlem sorkar ba kin sah katba ngi dang ïa ap ïa ka jingpynkynriah ïa ki sha ka jaka sorkar ha ka shlem treikam barim jong ka Shillong Municipal Board. Lada leh kumne, kan kham pynduna ïa ki kam sniew kiba mih na katei ka jaka.
Ka sorkar kam lah ban shu phai sah da ka lyngkdong pyrshah ïa kito ki nongpynkulmar shnong pynkulmar thaw kiba don ha Them Ïew Mawlong/Them Metor. Ka dei ban leh da kaba tyngeh pyrshah ïa ki khnang ba kan long ka jingsneng ïa kiwei ruh kiba don ïa ki jingthmu basniew. Ngim dei ban ap haduh ban da mih ki jingjia kiba kham sngewtriem. Katba dang lah, dei ban pynduh ïa ki jingsniew hashwa ba kin sdang ban heh. Ka jingsngap jar-jar jong ka sorkar ka long kumba ailad ïa ki nongkwah pynkulmar shnong. Lada ka sorkar ka don shisha ïa ka mon, ka lah beit ban leh ïa kano-kano ka kam khlem jingsheptieng. Ka don ïa ki pulit kiba bun kiba lah ban leit kem beit ïa kito kiba ju donkti ban thaw jingkulmar khnang ba kan long ka nuksa ïa kiwei ruh kumjuh. Hynrei lada ka sorkar kaba hap ban peit ba ka shongsuk shongsaiñ kan don, ka shong kli kti, mano pat ki ban peit ba ki nongpynkulmar bad ki nongleh ïa ki kam sniew kin shah kem bad shah pynsaja?
Ka sorkar na ka por sha ka por ka ju kyntu ïa ki paidbah ba kin pynneh ïa ka suk ka saiñ. Hynrei ki paidbah ruh ki sngewdukha haba ki ïohi ba ka sorkar kam leh eiei pyrshah ïa ki nongpynkulmar shnong pynkulmar thaw. Kin sa sdang ban duh jingkyrmen ha ka sorkar kaba ki la jied hi. Lada duh jingkyrmen kiba bun, kaei ka ban jia? Teng-teng na ka jingleh sting jong ka sorkar ba sa mih ki kam sniew kam smeh kiba bun jait. Ynda la jia ki kam sniew, mano ban kitkhlieh? Namarkata, ngi kyntu ïa ka sorkar ba kan shimkhia bha halor ka Them Ïew Mawlong/Them Metor bad ban khanglad ïa ki nongpynkulmar shnong ba kin rieh tngen.
