Ka jingkylla ha Shillong bad Tura kaba la wan naduh ka mynsiem

Ka ju poi ka samoi ba ka pisa kam lah ban pynjop ne pynrem ïano-ïano lada kiba bun na ki nongthep ‘vote’ ki la dep ban rai kut ïano ban jied.

Ki paidbah nongthep ‘vote’ ha ka ilekshon Lok Sabha ha Shillong bad Tura ki la ai da ki dur khmat bathymmai ban long ki simpah ki simsong ha Parliament bad kita ki long u Dr Ricky Andrew J Syngkon na ka seng Voice of the People Party (VPP), bad u Saleng A Sangma na ka seng Congress. Ki paidbah ki la kyntait beit war ïa ka seng ba synshar, kata, ka National People’s Party (NPP), bad da ka jingbym pynjop ïa ka NPP, ki la pynrem ruh ïa ka BJP namar kine ki seng saiñpyrthei ki la don lypa ka jingïateh lok hapoh ka lama baïar jong ka National Democratic Alliance (NDA). Hynrei kaba la pynlyngngoh ïa kiba bun ka long ba ki khlem poi pyrkhat ba kitei ki arngut kiba la ïakhun ïa ka ilekshon MP ha ka sien banyngkong, kin jop kput.

U Dr Syngkon u la ïoh haduh 5,71,078 ‘vote’ bad u la tam da 3,71,910 ‘vote’ ïa u kyrtong ka seng Congress, u Bah Vincent H Pala, uba la bat ïa ka shuki MP la lai sien kynthih. Ha Tura pat, u Saleng u la ïoh haduh 3,83,919 ‘vote’ bad u la tam da 1,55,241 ïa ka kyrtong ka NPP, ka Agatha K Sangma, kaba la jop kum ka MP ha u snem 2008, 2009, bad 2019. Ki paidbah kiba la kyrshan ïa u Dr Syngkon bad ïa u Saleng ki la hun hi jrut katba kito kiba khlem kyrshan, ki la thangïong ngaiñ namar ka jingtam ‘vote’ ka la long kaba khlem poi pyrkhat. Kane ka pyni ba ki paidbah, paid knup, paid trap, kup shiliang, sem shiliang, thap ki dap ki la kwah ïa ka jingkylla kaba naduh ka mynsiem. Ki la ngiah ïa kijuh shi kijuh ban mihkhmat ïa ki namar ki sngew ba ki khlem leh eiei baroh shi katta, bad ka la dei ka aïom ban aiti noh sha kiwei ba kin kit ïa ka lyngkor.

Ka jingjop donburom jong u Dr Syngkon bad u Saleng ka pyni ba ki MP ne ki MLA ne ki MDC kim lah ban kheiñ dewthala ïa ki paidbah ne ban shim sting ïa ka kam. Kim lah ban shu pynbiej beit man la ka san snem bad khmih lynti ba ki paidbah kin ngop beit man la ka san snem. Ka dor ka por ïa kiei-kiei baroh. Bad ynda la kyan ka sur jong u paid knup u paid trap, u kup shiliang u sem shiliang, ka buh jingma ïa kito kiba sngew ba ki lah ban lehkai bad ki paidbah. Ngi lah ban ong ba kiba kham bun na ki paidbah ki dei kiba stad ban jied bad ki da bishar mano kiba trei bad mano ba shu heh tang ka tyngam. Hynrei kaba sngewsih ka long pat ki don kita ki MP bad ki MLA kiba tang ka tyngam ruh kim heh, bad ki sngap man-man haba ka por ka ïa ka dawa ba ki dei ban kren. Kum ïa kita ruh ki paidbah kim donkam.

Ngi tip baroh ba kane ka ilekshon MP ha Meghalaya, khamtam ha Shillong, ka la long kaba shongshit tam na baroh ki ilekshon MP kiba la leit noh. Ngim ju kynmaw ba ki paidbah kin long shitrhem ha ka ilekshon MP kumba ki la long ha kane ka kynti. Lada ki paidbah ki ïai long husiar, peitngor bad kiba ai jingsneng ïa ki MP, MLA bad MDC kiba leh mon bad kiba ïaid lait na ki, ka jylla jong ngi kan kylla dur kan kylla dar ha ka synshar ka khadar. Kiwei ki nongmihkhmat paidbah ki dei ban shim kum ka jingsneng na kane ka ilekshon MP kaba mynta. Lada ki bakla, ki ruh kin ngat ha kajuh ka apot kumba ngat u Bah Pala bad ka Agatha. Lada ngi kren shaphang ka pisa, kane ruh ka don la u jong u pud. Ka ju poi ka samoi ba ka pisa kam lah ban pynjop ne pynrem ïano-ïano lada kiba bun na ki nongthep ‘vote’ ki la dep ban rai kut ïano ban jied. Ha kaba kut, kato ka pisa ba theh ban thied ‘vote’ ka shu kylla lehnohei.

Ka jingkyrmen na ki nongkyrshan ïa kitei ki arngut ki MP bathymmai na Meghalaya ka long ba kin trei minot, kren da ka sur kaba jam, pyni da ki kam, bad ban don ha syndah jong ki paidbah ha kano-kano ka por. Ki paidbah ki la pyndep ïa la ka jong ka kamram ban jied ïa kine ki arngut na ka bynta san snem, bad mynta ka shong sa ha ki, kumno kin treikam ha Lok Sabha kum ki MP. Ki dei ban long shisha ki simpah ki simsong bad ki khraw pyrkhat ban ïakhun na ka bynta ki daw bah jong ka jylla. Ki ilekshon kin wan bad kin leit, bad ki paidbah kin sa bishar hi ïa kine ki arngut ynda la dei ka aïom na ka bynta kawei pat ka jingïakhun.

Kam dei kaba suk ban kit ïa kane ka lyngkor namar ki paidbah ki don shibun bah ki jingangnud bad ki jingkhmih lynti. Yn ym lah ban pynurlong ïa kawei pa kawei ka jingangnud hapoh khyndiat por, hynrei ngi dei ban ïohi pat ba kita ki MP bathymmai kin pyrshang katlah katïai ban ïakhun na ka bynta ka hok ki nongshong shnong. Nalorkata, ngin hap ban ïa peit ha kine ki sngi ka VPP kan phai shano – sha ka National Democratic Alliance (NDA) kaba la ïalam da ka BJP lane sha ka Indian National Developmental Inclusive Alliance (INDIA). Hynrei kaei kaba ngi lah ban sngewthuh ka long ba haba ki paidbah ka Meghalaya ki la kyntait wat ïa ka NPP kaba don lang ha ka NDA, ka mut ba ki la kyntait lang ïa kito baroh kiba don jingthmu ban pynïasoh sha ka lama jong ka NDA ban thaw ïa ka sorkar bathymmai.