Ka ilekshon shiteng samoi ha Gambegre – Ka jingtynjuh ïa ka NPP

Ki paidbah ka Rilum Garo ki la pynjop donburom ïa ka NPP ha ka ilekshon MLA 2023, bad lada ym dei na ki, ngim tharai shuh ba ka NPP kan ïoh ïalam biang ïa ka...

Hadien ka jingjop jong u Saleng A Sangma kum u MP ka Tura, u la hap ban iehnoh ïa ka kam MLA ka Gambegre konstitwensi, bad hapoh hynriew bnai, ka Election Commission jong ka Ri India (ECI) kan hap ban pynlong ïa ka ilekshon shiteng samoi na kane ka konstitwensi khnang ba ki paidbah kin ïohlad ban jied ïa u ne ka MLA bathymmai ha ka jaka jong u Saleng. Dei tang u Saleng uba la jop ha ka ilekshon MLA ha u snem 2023 na ka seng Congress hapdeng ka jingsar naphang jong ka National People’s Party (NPP) ha ki 18 na ki 24 tylli ki konstitwensi. Ha kane ka kynti, ka lad ka la plie na ka bynta ka NPP ban ïakhun ban jop na kane ka konstitwensi kaba u Saleng u la jop naduh u snem 2008 khlem shah rem wat tang shisien ruh.

Hadien ka jingshah rem kput ha ka ilekshon MP ha u Saleng, ka NPP ka jingïakhun ïa ka ilekshon shiteng samoi na Gambegre kan long ka jingtynjuh ka bakhraw ïa ka NPP. Lada ka jop, ka jingdon paid jong ka NPP ha Ïingdorbar Thawaiñ kan kiew sha ka 29 ngut ki MLA, hynrei lada ka shah rem, kan buh jingeh ïa kane ka seng. Haduh mynta, ngin pat tip mano ki kyrtong ki ban ïakhun na ka Congress, NPP, Trinamool Congress, BJP, United Democratic Party (UDP) bad kiwei-kiwei. Hynrei kaei kaba long shai kdar ka long ba ki seng kin hap ban ïakhun tyngeh. Ha kane ka ilekshon MP, u Saleng u la ïoh haduh 18,318 ‘vote’ na Gambegre katba ka kyrtong jong ka NPP ka la ïoh 5,887 ‘vote’. U kyrtong ka Trinamool Congress u la ïoh 2,435 ‘vote’ bad u kyrtong khlem seng u la khur tang 232 ‘vote’. Ka long shisha ka jingjop kput ha kane ka ilekshon namar u Saleng u la jop ha ki 22 na ki 24 tylli ki konstitwensi Assembly. Lait noh ka Ampati bad Mahendraganj, kaba la jop da ka NPP, u Saleng u la sar naphang na baroh kiwei pat ki konstitwensi.

Nangne, ngi sngewthuh ba kan ym long kaba suk ïa kiwei pat ki seng ban leit ïakhun na Gambegre khamtam lada ka Congress bad u Saleng ki lah ban ïoh da u ne ka kyrtong ba biang ban ïa aireng. Ngi la ïohi ba ki paidbah ka Gambegre ki la pynjop haduh saw sien kynthih ïa u Saleng na ka seng Congress ha u snem 2008, Independent ha u snem 2013, Nationalist Congress Party (NCP) ha u snem 2018, bad sa shisien pat na ka seng Congress ha u snem 2023. Ngi kynmaw ba hashwa ka ilekshon MLA ha u snem 2013, ka Congress ka la pynduh tiket ïa u Saleng na ka daw jong ka jingmih ka jingbym ïasngewthuh jingmut bad ki nongïalam. Tang khyndiat taïew shwa ka ilekshon, u Saleng u la hap ban rai na ka seng aïu un ïakhun. U Saleng u long shisha uwei na ki radbah ha ka saiñ hima sima ha Rilum Garo khamtam hadien ka jingjop badonburom jong u ha kane ka ilekshon MP. Kam long kaba suk ban pynrem kat ïa ka khun u (L) Purno Agitok Sangma kaba dei ruh ka para khatduh u Myntri Rangbah, u Conrad K Sangma khamtam haba u la long tang marwei u MLA na ka Congress. Hynrei da ka jingtrei shitom, jingieid bad jingkyrshan ki paidbah, u Saleng u la lah ban thom ïa ki jingeh baroh ban jop kput.

Na ka liang jong u Saleng un ïakhun tyngeh ba ka Gambegre kan pynjop sa shisien pat ïa ka seng Congress ha kane ka ilekshon shiteng samoi. Ngi sngewthuh lypa ba ka jingïakhun kan long kaba itynnad namar kan dei tang ha kawei ka konstitwensi. Ka NPP kan hap ban ïakhun tyngeh ban jop na Gambegre kum ka dak ban pynkiew burom biang ïa ka seng hadien ka jingshah rem ha u Saleng. Hynrei ka NPP kan hap ban da jied janai ïa u ne ka kyrtong ïoh poi biang sha ka jinglehraiñ. Kane ka seng mynta ka la hap ban sngewthuh ba kam lah ban shu kheiñ sting ïa ki paidbah nongthep ‘vote’. Ki ju ong ba barabor, ki paidbah ki kham stad ban ïa ki kyrtong ha ki ilekshon. Kane ka long kaba shisha haba ngi peit na ka jingmih na ka ilekshon MP Lok Sabha ha kylleng ka Ri. Kum ka nuksa, ka Congress, kaba kiba bun ki la kheiñ duh, ka la ïoh jingkhlaiñ biang ha kane ka ilekshon MP da kaba jop na ki 99 tylli ki konstitwensi katba ka BJP kaba la khmih lynti ba kan ïoh 300 ngut tam ki MP, ka la jop ha ki 240 tylli ki konstitwensi. Namarkata, ban kheiñ dewthala ne kheiñ biej ïa ki paidbah ka long kaba bakla.

Ngin sa hap ban nang ïa peit bad khmih kaei ka ban jia ha kine ki khyndiat taïew bad bnai khamtam ynda ka ECI ka la pynbna ïa ka tarik jong ka ilekshon shiteng samoi na ka bynta ka Gambegre. Hynrei naduh mynta ngi la sngewthuh shai ba kan ym dei ka jingïakhun kaba suk ïa ka NPP namar ki paidbah ki dang shu dep pynrem kput ïa ka. Lada kato ka mynsiem isih NPP ka ïai neh haduh ban da poi ka ilekshon shiteng samoi, ka NPP kan ïakynduh mawsiang. Tangba ka shong pat ha ki nongïalam jong ka seng kumno kin treikam nangne shakhmat. Ki paidbah ka Rilum Garo ki la pynjop donburom ïa ka NPP ha ka ilekshon MLA 2023, bad lada ym dei na ki, ngim tharai shuh ba ka NPP kan ïoh ïalam biang ïa ka sorkar Meghalaya Democratic Alliance (MDA).