Tura, Jylliew:
Kawei na ki lynti ïaid kaba lah ban sakhi ïa ka jingitynnad mariang ha baroh kawei ka Ri-lum Garo, ka surok Phulbari – Rongram (Hill Road) kaba shi snem mynshuwa ka la buh jingeh shi kat dei ïa kiba bun, hynrei namar ka jingpynbha kaba pura ïa katei ka lynti, mynta ka la long ka surok kaba sngewtynnad ban ïaid lyngba, lait noh sa tang ki jaka khun kiba kham kyllaiñ.
Ka surok, kaba don tang kumba 60 km ka lynter, ka pynïasoh ïa ka Phulbari sha Rongram shuwa ban kut ha ka surok NH-51, ha kawei ka liang kaba pynlong ïa ka, ka lynti kaba lyngkot tam hapdeng ka Phulbari bad ka Tura, WGH.
Hynrei wat hapdeng ka jingbam por kaba lyngkot, ka jinglong-jingman ba isangsot jong ka surok ka la pynlong ïa kiba bun ban khuslai ban pyndonkam ïa ka.
Hashuwa, ka shim por kumba 3 kynta (kaba duna eh) ban leit na Phulbari sha Rongram bad wat ka Dadenggre, kaba tang kumba 30 km, ka shim por jan shi kynta shiteng. Katei ka surok kaba dap da ki thliew ki syar ym tang ba ka buh jingeh ban ïaid lyngba, hynrei ka buh jingma kumjuh khamtam namar ki jaka khun ba lyngkot ha ka lynti baroh kawei.
Wat la ka surok kam da kylla than eh ha ka jingkhongwaiñ jong ka, ka la long ka jingsngewtynnad ïa kiba bun hadien ba mynta ki peit ïa ka kum kawei na ki lynti kaba paka tam hapoh ka thaiñ, lada ym ha ka Jylla baroh kawei.
Kumba ka long mynta, ka leit ka wan hapdeng ka Phulbari bad Rongram ka la duna da kumba 1:15 minit wat la kiba bun ki shim por (ban peit kai) namar ka jingitynnad mariang kaba ki sakhi haba pyndonkam ïa kane ka lynti.
Haba ai burom sha kiba dei ban ai, ïa ka surok la pyntrei da ka Badri Rai & Company (BRC) ha u bnai Lber, 2021 bad mang na ka skhim ka Jylla. Kane ka projek ka shong dor kumba `150 klur.
“Hashuwa ka buh jingeh shi kat dei ban ïaid lyngba kane ka lynti namar ka jingïai hap u slap bad ka jingtwa khyndew ha ryngkat ka jingbym pyntrei bha bad ki kam maramot, la kham bun ki thliew ban ïa ka surok. Ngi kham kiar ïa kane ka lynti lait noh lada don ki kam kyrkieh ne kiwei pat ki lynti ki sahkut ban poi sha Tura. Kaei shuh ngin ong ïa kane ka surok mynta – ka la long ka lynti kaba biang tam ïa ngi kiba ha Dadenggre Sub-Division kaba ngi jied ban pyndonkam,” la ong uwei u nongshong shnong.La pyndep bad aiti ïa ka ha u Lber, 2024.
Ka la mih ruh ka jingkylli balei ka la shim por ban shna ïa ka surok kaba tang 60 km? Ka tyllong khubor na ka kompeni ka la ong ba ki jingtynjuh kiba bun bah bad kumta ki donkam ïa ki jingpynbit-jingpynbiang kiba kyrpang.
“Ha kaba sdang, ngi pyrshang wad tiar napoh ka thaiñ, hynrei la pynsangeh man la ka por namar ka jingmih jong kane-katai. Ka jinglong-jingman ka jaka ka la buh jingeh, kumjuh ka jingbym biang ki jingdonkam. Ka don ka jingpynslem ban shna surok. Hadien kane, ngi la pyrkhat ba ngin hap ban pyndep kloi namar da ki hajar ki shaniah ha ka, khlem da phai khmat sha ki jingïohnong,” ong ka tyllong khubor.
Ka BRC hadien kane, ka la sdang wad maw na Tangaon, ka shnong hajan ka Hallidayganj bad ka jingjngai kaba palat 80 km na ka jaka trei.
“Ngi la wanrah bun tylli ka ‘dumper’ bad pyndonkam ïa ki kor tyllait – ngi hap pyntikna ba ngi biang ki tiar ki tar ban pyndep ïa ka surok. Ynda la dep pynbeit ïa kane, ka kam ka la tyllun hi,” la bynrap ka tyllong khubor.
Shuh shuh ka la ong ba ka jingpyndep ïa ka surok ka long kaba pynhun shisha bad ka ïa beit ryntih bad kumno ki pyntrei ïa ki projek hapoh ka Jylla bad ka thaiñ.
“Wat ka surok Damra – Bajengdoba ka la jan dep bad ngi ap sa tang ban buh ïa 2 tylli ki jingkieng. Phi lah ban khmih bniah ruh ïa ka kam ba la pyntrei ha kane ka surok,” ong ka tyllong khubor ka BRC.
