La duna ka jingïaburom markylliang ki seng saiñpyrthei

Ngim donkam ïa kiba kum kita ba kin long ki nongïalam. Ai shuti noh ïa ki na ka kam shakri paidbah bad ba kin trei noh da kawei pat ka kam.

Ka khubor jong ka jingshah kren tohmet ki nongïalam ka Voice of the People Party (VPP) na Rilum Jaiñtia ha uwei u MDC ka Jaiñtia Hills Autonomous District Council (JHADC), u Bah RS Lyngdoh, ha ka 8 tarik Naitung, 2024 ha ka por ba ki dang leit ïakynduh ïa u Chief Executive Member (CEM), u Bah Thombor Shiwat, ka long ka nuksa kaba pyni ïa ka jinghiar ha ka jingïaburom kylliang hapdeng ki seng saiñpyrthei. Ki nongïalam jong ka VPP ki la kynnoh ba une u MDC jong ka Sutnga Nongkhlieh u la ong ïa ki da kaba kylli ha ka ktien phareng “Who are you (Phi dei kiei) ba ngin donkam ban ïatreilang?” Ïa kane la ïathuh da u nongïalam ka VPP na Jaiñtia Hills u Bah Damewanhi Rymbai hadien ka jingwan ïakynduh ïa u CEM ban buddien halor ka jingduh tulop jong ki nongtrei ka JHADC. U Bah Damewanhi u la ong ba ka VPP ka la tyrwa ban ïatreilang bad ka JHADC na ka bynta ban pynbor ïa ka sorkar ban pynïoh kloi ïa ka bhah jong ka Council, hynrei u MDC ka Sutnga-Nongkhlieh u la kren tohmet pynban ïa ki.

Kan don jingeh aiu ïa uta u MDC ba un shu pdiang ïa kata ka jingtyrwa ka VPP watla ïa mynta kam pat don MDC ha JHADC? Lane kan eh aiu ïa uta u MDC ba un shu sngap la ka sngap khlem da donkam ban kynthoh tohmet? Hooid, u Bah Rymbai bad kiwei ki nongïalam ka VPP kim pat dei kiba la shah jied ha ki paidbah lane kita ki MLA bad MDC, hynrei kum ki dkhot ka seng saiñpyrthei, ki don ka hok ban leit pynsngew ïa kino-kino ki mat hakhmat ki bor ba dei khmih. Ki don ruh ka hok ban tyrwa ïa ka jingïatreilang. Ha ka jingshisha, ka bha shibun lada ïatreilang baroh-baroh na ka bynta ka jingbha lang. Hynrei, kita ki nongtyrwa kin ym lah ban leh eiei lada don kum utei u MDC u ban kynthoh kylla ha katei ka rukom.

Ngi ïohi ruh ba ha ka por ba don ka Dorbar jong ki MLA, ka jingïakynthoh tohmet bad shimet ka long shaba palat la kumba kim dei kita ki nongïalam. Kaba kum kane kajuh ngi ïohi ha Parliament haba tang ban ïakren bha ruh ym ïoh. Ka nuksa aiu kine ki MP bad MLA ki ai sha ki paidbah? Dei hok ba kin sa shah beiñ shah khoh ha kat kiba don namar ki la pyni hi da ki nuksa kiba bakla bad ki basniew. Donkam leh aiu ban da ïa kynthoh shimet sa hapoh ka Ïingdorbar Thawaiñ? Lada ym pat ïoh ban kynthoh shimet, ym nang ban kren da kawei pat ka lynti? Kumno ki paidbah kiba jied kum ïa kita ki MP ne MLA ki sngap mynthi? Ki dei ban leit ïakynduh ïa ki bad ban hikai ba kin long kiba don akor don burom ha ka ktien ka thylliej. Hynrei yn ym don ki ban lah ban pynkylla namar kiba bun na kine ki MP, MLA ne MDC ki don ka jingsarong kaba la palat pud. Tangba kata ka jingsarong kan sa hap sha madan ynda ki paidbah ki kyntait ïa ki ha ka ilekshon.

Ki paidbah nongthep ‘vote’ ki dei ban peit bha ïa ka jinglong jong ki MLA, MDC jong ki namar lada ki lah ban kren tohmet para MLA ne MDC, khlem pep kin ym lehraiñ ban kren tohmet ïa kito kiba la jied ïa ki ruh ynda ki leit donkam sha ki. Ka jingsarong ka jah tang ynda dei ha ka por ban leit khroh ïa ki nongthep ‘vote’. Hadien kata, ka shong kulai haduh san snem bad khyndiat bnai shwa ban wan ka ilekshon bathymmai. Khyndiat eh ki MP, MLA ne MDC ki bym sarong bad kiba kloi ban sngap bad ïasyllok para nongïalam ne bad ki paidbah na ka bynta ban wanrah jingbha. Hynrei kam don jingmyntoi ban ïa sngewsarong namar ym lah ban kit shano-shano bad ka bym wanrah ïa kano-kano ka jingbha. Tangba tang katto katne ngut eh kiba sngewthuh ïa kane bad kiba pyni da ki nuksa kiba bha na ka bynta kiwei pat.

Sa tang katto katne por ngi khmih lynti ba yn pynlong ïa ka ilekshon sha ki District Council, bad ha kata ka por, kito kiba leh sarong kin hap ban pynrit hakhmat ki paidbah. Hynrei ki paidbah kim dei ban shah pynbiej ha kato ka rongphong shi sngi ïoh ba ki jynjar hi ïalade ynda ki la pynjop ïa ki briew kiba dap da ka jingsarong. Ki dei ban da bishar bha bin-pa-bin khnang ba kin lait na ka jingbabe bad ka jingjynjar na ka bynta san snem. Ngim dei ban aili ba ka jingïakhun saiñpyrthei kan kylla long ka jingïashun shimet. Ngim dei ban ailad shuh ïa kito kiba mlien ban kynthoh shimet ïano-ïano ba kin long kita ki nongïalam jong ngi. Ngim donkam ïa kiba kum kita ba kin long ki nongïalam. Ai shuti noh ïa ki na ka kam shakri paidbah bad ba kin trei noh da kawei pat ka kam.