Tura, Naitung:
Ki nongshong shnong kiba pyndonkam ïa ka surok AMPT bad ka surok hapdeng ka Garobadha sha Dalu hajan khappud bar-ri bad ka Bangladesh ki la pynpaw ka jingsngewkhia halor ka jinglong-jingman jong ka surok khamtam namar jong ki trok kit maw palat pud kiba ïaid lyngba kitei ki ar tylli ki lynti – kaba pynkheiñ ïa ki kyndon aiñ.
Kane ka la paw pyrthei hadien ki jingujor na ki nongshong shnong ka Dalu, West Garo Hills sha u MLA barim ka South Tura, u Billykid A. Sangma, naba katei ka surok kaba ki pyndonkam man ka sngi (NH – 51) ka mad ïa ka jingdheng kali namar kine ki ‘dumper’ bad ‘trailer’ kiba la pynïeng man ka step ha katei ka lynti kaba ïaid lyngba ka Land Customs Station (LCS) na bynta ki kam shalan sha Bangladesh.
Ki kam khaïi hapdeng ka Bhutan bad Bangladesh ki long shi bynta jong ka jingïateh khaïi bar-ri hapdeng kine ki ar ri ha kaba ka India ka pynbiang tang ïa ka lynti ïaid hapdeng jong ki. Hynrei ka jingïateh ka kdew shai ba dei ban bud ryntih ïa ki kyndon aiñ (transport) jong ka ri kaba pynbiang ïa ka lynti ïaid. Hynrei, ha ka jingshisha, la ïaid lait na kane.
Ka surok AMPT bad Garobadha – Dalu ki dei ki surokbah ka Jylla kiba lah ban shan ïa ka jingkhia kaba tang 25.5 MT. Ki ‘trailer’ bad ‘dumper’ kiba ïaid mynta na kane ka lynti ki kit ha ryngkat ka jingkhia ka bym duna ïa ka 60 MT ton na bynta shi lynti. Ha ryngkat kumba 100 tylli ki trok kiba ïaid man ka sngi, ka jinglong-jingman ka la buh jingeh shi kat dei na bynta ki nongshong shnong.
“Ngim don jingwit eiei ba ïa ka ri jong ngi la pyndonkam kum ka lynti ïaid na bynta ki kam khaïi hapdeng ki ar ri. Kaei kaba ngi don jingeh ka long halor ka jingbym bud ïa ki kyndon aiñ ka India. Ka lynti ka shah tang na bynta 25.5 MT hynrei kaei kaba jia ka long ba ki kit sa 2-3 shah na kaei kaba la shah ne ai jingbit,” ong u Billykid ha ka jingleit jngoh hynnin ka sngi sha katei ka shnong khappud.
Utei u MLA barim bad nongïalam ka Congress u la ong ba kane ym tang ba ka long be-aiñ hynrei ka la nang pynjulor ïa ka surok kaba ki briew ki pyndonkam man ka sngi.
“Kane ka long kaba bakla bad ngi kyntu ïa ki bor ba dei khmih ban peitngor ïa ka jingkit palat pud jong kine ki trok bad pyntikna ba ki hap hapoh ka jingpeit jong ki kyndon aiñ,” bynrap u Billykid.
Ha kawei ka liang, kitei ki ar tylli ki lynti ba la pyndonkam da ki trok kit maw na Bhutan ki la pynsyrtok ïa ka leit ka wan hapdeng ka Chibinang bad Rajabala. Watla hashuwa, ka shim por tang 12 minit ban leit na Chibinang sha Phulbari, mynta ka shim por arshah ïa kaba mynshuwa.
“Ka la i-jaboh shi kat dei ba wat ban ïaid ha kine ki surok mynta ka buh jingma ïoh mynsaw. Lada slap, ka jinglong-jingman ka la nang sniew shuh-shuh. Ngim lah sngewthuh shuh kumno la shah ïa kine ki trok ha kane ka rukom. Donkam ban leh eiei bad ban pynsangeh shi syndon ïa kane. Lada phim lah ban burom ïa ki aiñ, ka bha ba nai ïaid nangne,” ong u nongshong shnong ka Phulbari, S.R. Sangma.
Ki dur kiba dang mynta ki pyni ïa ki ‘liew pung – don kiba kat ka pung jngi kiba la sdang thaw ha katei ka jaka ha kaba ka surok hashuwa kam ju don ïa kiba kum kitei.
