
Raphael Warjri
Ka riti dustur barabor ka ïaid ryngkat bad ka aiñ jong ka mariang ka ba kup ïa ka snap longblei, ha ka ba ki paidbynriew ki kheiñkor ïa manla kino kino ki snap jong ka mariang. Ha ba kdew ïa ka mariang ka thew naphang kata naduh ki metbneng ha shityllup ka sahit bneng, ki thynroit ha satlak ka lisan haduh ki jynthaw ha ka meiramew na sla ramew haduh ha ñiamra.Manla ki deiriti jong ki paidbynriew trairi ha kylleng ka pyrthei ki don la ka kyrteng ïa kino kino ki snap jong ka mariang ba ki iñewkor kum ki bor ba lah ban treikam ha pyrthei. Ha ki paidbynriew Khasi la ñiew kum ki ryngkew basa, ki blei ki dken ha la ki kyrdan kyrdan katkum ka jingdawa jong ka kam na kita ki snap ka mariang. Nalor kata wat ki jynthaw kum ki mrad ki mreng ki sim ki doh ruh ki don la ka bhah kum ki kynja snap longblei, ha kaba teng teng ki long kiba ïada ïa ki bynriew bad teng teng ki long ki ba pyntriem ïa ki bynriew. Kumta ym ju don kaba bha ne ka ba sniew, namar kaei kaei kaba bha ha kawei ka liang ka lah ban dei ka ba sniew ïa kawei pat ka liang. Na kata ka daw ba ka don tang ka ba dei bad kaba lait. Kaba dei ka lah ban pynbha lane pynsniew, bad kaba lait ruh ka lah ban pynbha ne pynsniew katkum ba dawa ka jinglong jingman ha ka pyrthei mariang.
Ban sngewthuh kham shai ïa kata donkam ban phaidien sha ki khanatang, khnang ba yn lah ban nujor ïa kiei kiei kiba ka bor jong ka mariang ki lah ban treikam ha satlak pyrthei. Ym da donkam ban jer thik pa thik ïa kita ki nuksa, hynrei lah ban shu sot tang kat ki ba donkam ban pynshai paidbah. Ki bor tynrai ka mariang lane kita ki sanbormaïa, ka sngi, u bnai, ka lyer ka um bad ka ding ki dei ki nuksa ba shynna tam eh.Baroh la tip paidbah ba ki jynthaw baroh kynthup ia ki briew kin ym lah ban im khlem kine ki bormaïa. Ka Sngi la ju nam kum ka Meingi kaba ai jingshai bad jingsyiad ïa ki jynthaw ha pyrthei, hynrei ka lah ruh ban shit kyrang haduh ban thang lane ban tyrkhong paitpdang ki jynthaw baroh bad ka shityllup mariang. U bnai um da don than kata ka bor ban treikam tyngeh ha ki jynthaw, hynrei u don ka bynta ba kongsan ha kiwei pat ki bynta ba kongsan ha ka jingim jong baroh ki jynthaw, kynthup ïa ki briew; hynrei la tip thikna ba u lah ban ai jingshai ha ka por miet ha ka por ba shaibnai. Ka lyer ba ju nam kum ka Erbatemon Erbatesi ka dei ka bynta ba kongsan tam ba broh ki jynthaw ki ring bad pynhiar mynsiem, hynrei lada ka jur tyngeh ka lah ban paswut kum u kyllang ne langthari kiba lah ban pynjulor ïa ka pyrthei mariang. Ka Um ba ju nam kum ka Umksiar Umrupa ruh kumjuh ka don ka bor ban pynjah thynrang bad pyntngen ia ki jynthaw bad ka mariang, hynrei ka lah ruh ban lynsher kum u lapbah ne ka umsaw ban phalub naphang kat kiba shah ha lynti ïaid kiba lah ban pynjulor ia ki jynthaw ha pyrthei. Ka Ding ba ju nam kum ka Syiem Ding pat ka dei ka ba donkam barabor ha ka jingim briew bad ka dei ruh kaba donkam salonsar ïa ki jynthaw ha kiba bun ki liang, naduh ka shet ka tiew, kaba pynsyiad ha ki aïom ba khriat ba pjah, ba kjam ba daitthah; hynrei ka lah ruh ban klang ban thang ïngkhong ïa baroh lada ym phikir.
Hapdeng kine kiei kiei baroh ka don ka pansara kaba pynbiang da ka bor ma-riang ba ki jynthaw kynthup ïa ki briew ba ki lah ban long kiba tngen bad shong shngaiñ ha pyrthei. Haba shit kyrang than eh ha ka por lyiur, ka lyer ka ju beh hir hir ban pyngad ban tngen bad kumjuh ruh u slap u hap ban tngen ka pyrthei mariang. Haba daithah than eh ha ka por tlang, ka sngi ka pynsyiad mynsngi bad mynmiet pat ka ding ka lah ban pynsyiad ïa baroh ki jynthaw. Ha kane ka rukom kawei ka bormaïa ka synrop lang bad kiwei pat ki bormaïa ban pynbiang ïa ka jingdawa jong ki jynthaw ha ka pyrthei mariang. Kumba la kdew ha shwa ba ym don kaba bha ne ba sniew, don tang kaba dei bad kaba ym dei ne ba lait, namar ba kiei kiei ki kylla na ka jingleh jong ki jynthaw ha ka pyrthei bad ki briew ki dei ki jynthaw kiba mushlia than eh ïa ka mariang palat ban ïa kiwei kiwei pat ki jynthaw. Kumta lait na kita ki sanbormaïa, la mih ruh sa u pyrthat bad jumai kiba dei sa kiwei pat ki bor maïa ba ju pynbiang ïa kaei kaei kaba la khynra ki bynriew ne kino kino ki jynthaw. Ha man la kano kano ka kam kaba dei ban san ban mer ha ka imlang sahlang, ka ju don ka khep ba ka kylla noh katkum ka jinglong jingman. Kita ki jingkylla ki dei katkum ba pyndonkam ki briew ba lada dei kaba biang, ka jingkylla ka ïaid ryntih kumba dei ban long. Hynrei lada la pyndonkam palat ïa u pud ba dei ban pyndonkam kumta ka jingkylla ruh kan long kaba radbah. Ka ju long ka jingmlien ha ki briew ban kwah kham tam ban ïa kaba donkam, bad kata ka lam sha kaba khwan lade, nangta sha ka rhah bad lalot jyndei. Dei kum ha kata ka rukom ba lada ki briew ki la rhah bad lalot bad ba ki khwan tang ïa lade, ba ki bor maïa ka mariang ha ka dur jong u pyrthat ne jumai ki trei kam ban maramot ïa kaba la leh bakla.