Sa katno ngut ki don ki IAS ba la rung da kaba thok?

angba lada ki paidbah ki don jingtip shaphang ki ophisar kiba la thok la shukor kum ka Khedkar, ki dei ban wan shakhmat ban ïathuh. Ym dei ban sngap jar ïa ki jingsniew.

Ka jingshim jong ka Union Public Service Commission (UPSC) ïa ka sienjam ban weng ïa kawei ka samla kaba la pyndep ïa ka Civil Services Examination-2022 (CSE-2022), ka Puja Manorama Dilip Khedkar, bad ban khang shirta ïa ka ban ïakhun ïa kano-kano ka Eksam/Selection jong ka UPSC nangne shakhmat, halor ka nongrim ba la leh thok ha ka por ba ka la pyndap kyrteng bad ban ai ïa kiwei ki jingtip bakongsan ban ïakhun ïa ka eksamin Civil Service, ka pynsuba sniew ba ki lah ban dang don shuh kiba kum kane ka briew kiba la thok la shukor ban ïoh long kita ki IAS, IPS, IFS bad kiwei-kiwei. Kane ka jingjia bad ka Puja, kaba dang don hapdeng ka jingshah hikai (Training) hadien ba ka la shah jied sha ka IAS, ka la wanrah ïa kiba bun bah ki jingkylli pyrshah ïa ka UPSC kaba barabor kiba bun ki dang shaniah haba ïanujor bad kiwei-kiwei ki shlem thung kam thung jam.

Ka jingpynbna ka UPSC ïa katei ka rai ban weng bad ban khang syndon ïa ka Puja ka long hadien ba ka la ailad ïa ka ba kan ai jingpynshai. Ka Khedkar kaba la dei ban phah ïa ka jingpynshai jong ka hashuwa ka 25 tarik u Naitung, 2024, ka la pan por shuh shuh haduh ka 4 tarik u Nailar, 2024 khnang ba kan ïoh lum lut ïa ki kot ki sla ba donkam ba kan ai ïa ka jubab jong ka. Ka UPSC ka la peit bniah ïa kane ka jingkyntu jong ka Khedkar bad khnang ban poi sha ka hok, la ai por ïa ka haduh ka 3:30 baje nohphai sngi jong ka 30 tarik u Naitung, 2024 ban plié lad ïa ka ban ai ka jubab jong ka. Ha kajuh ka por, la kren shai ïa ka Khedkar ba kane ka dei ka lad ba khatduh ïa ka bad yn ym ai por shuh ïa ka palat ïa kane. Ka tnad ka la batai shai ruh ïa ka ba lada ym ïoh ka jubab na ka shuwa jong ka por ba la buh, kata kan kan shim ïa ki sienjam bad kan ym sngap shuh ïa kaei kaba wan na ka liang jong ka Khedkar. Hynrei wat haba la ai por ïa ka, kam shym la phah ïa ka jingbatai jong ka hapoh ka por ba la buh. Na ka liang ka UPSC ka la peit ïa ki kot ki sla ba don bad ka la lap ba ka la pynkheiñ ïa ki kyndon CSE-2022 Rules. Kumta ka la weng ïa ka lad jong ka ban ïakhun ïa ka CSE-2022 bad la khang shirta ïa ka ban ïakhun ïa kano-kano ka Eksam/Selection jong ka UPSC nangne shakhmat.

Hapdeng kane ka jingjia jong ka Khedkar, ka UPSC ka la peit bniah ïa ki jingtip ba don shaphang palat 15,000 ngut ki samla kiba la ïoh lad ban ïaleh ïa ki CSE naduh u snem 2009 haduh 2023 kaba mut 15 snem ha kaba ïadei bad katno sien ki la pyrshang ïa kane ka eksam. Hadien kane, lait na ka jingjia jong ka Khedkar, ym shym la lap ïano-ïano ba la tam ïa u pud ban pyrshang ïaleh eksam katkum ki kyndon ‘CSE Rules’. Haba ïadei bad kane ka jingjia, ka Standard Operating Procedure (SOP) jong ka UPSC kam shym la lap katno sien ka la pyrshang ïa kane ka eksam namarba ka la pynkylla ïa ka kyrteng jong ka bad ka kyrteng jong ka kmie bad u kpa jong ka. Shuh shuh ka UPSC ka la ong ba kan dang pynkhlaiñ ïa ka SOP ban pynthikna ba kum kane kan ym jia shuh nangne shakhmat.

Na ka liang ka Sorkar Pdeng ka la dei ban thung da ka kynhun tohkit kaba bniah ban lap shuh ïa kita ki IAS, IPS, IFS bad kiwei kiba la rung kam kumba la leh katei ka briew khnang ban lah ban pynkhuid ïa ka jyrsieh. Ki bym dei hok ban ïoh ïa kine ki kam, ki dei ban shah weng beit khlem jingmap kumba la leh ïa ka Khedkar. Lada ka shu kut noh pat tang hangne, kan long kum ka jingbym salia jong ka sorkar bad ka UPSC ban pynkhuid. Ngi sngewthuh ba ka jingthung kam ha ki jylla lei ka kham jyrsieh shuh-shuh lada wat ha ka UPSC ruh ka long ha katei ka dur. Sa kawei ruh ka pyni ba lada kat ha ka UPSC ka jia kumtei, ban pyrkhat ha ki jylla ha ka liang ka thung kam thung jam da ki State Public Service Commission ka long kaba pynshaïong. Lehse da ki phew lak ngut ha kylleng ka Ri ki la ïoh kam ïoh jam da kaba thok ba shukor kumba la leh da ka Khedkar. Lada wad lut ïa kita, imat kan poi shajngai bah.

Hynrei katei ka jingjia ka dei ban long kum ka jingsneng ïa baroh ki shlem kiba pynlong ïa ki eksamin ban jied ïa ki ophisar. Ki samla kiba don shisha ka hok ban ïoh ïa ki kam, kim dei ban duh, bad ki bym dei hok, kim dei ban ïoh da lei-lei ruh. Tangba kum ha kine ki bynta, donkam da ka jingleh da kaba tyngeh ïa ka sorkar, UPSC bad kiwei ki shlem ba pynlong ïa ki eksamin kum ki State Public Service Commission, District Selection Committee. Ym lah ban shu lehkai kumne ïa ka lawei jong ki nongthep kam kiba la pynlut pisa, bor met, bor pyrkhat ban ïakhun ïa ki eksamin bapher-bapher. Shisien ba ki paidbah ki la duh jingshaniah, kan eh bha ban ngeit wat lada ka UPSC ne kiwei ki leh ïa kaba dei ruh. Hynrei ban pynkhuid, ka shong ha ka sorkar bad ka UPSC. Ban wad ïa kiba la leh thok ruh, ka shong ha ki. Tangba lada ki paidbah ki don jingtip shaphang ki ophisar kiba la thok la shukor kum ka Khedkar, ki dei ban wan shakhmat ban ïathuh. Ym dei ban sngap jar ïa ki jingsniew.