Halor kane ka mat la dei ban da wad ïa ka daw naduh rympei ka longïing longsem, ka dustur ka Riti ka jaitbynriew, ka ïeng ha ka niam ka rukom bad ka jingngeit naduh tynrai jinglong ka jaitbynriew. Ka jaitbynriew Khasi jong-ngi kumba ka paw ka long ka jaitbynriew ka bym don jingïatylli bad kaba khim jingmut jingpyrkhat. Dei kane ka jinglong ba ka jaitbynriew kam ju don ka jingïatylli para kur para kha bad para Khasi Khara. Don tang ka bishni ka pihuiñ hapdeng ki kur ki kha bad kata ka kur kaba ngeit ksuid ngeit khrei katba ïalade ki sngew kum ki puri blei. Kane ka jinglong ka jaitbynriew ka pynpeit pynpra bad ka wanrah ka jingbym ïatylli para Khasi Khara. Haba phai ha rympei ïing ruh ym don ka jingbuh ryntih ne thew mar ryngkat ïa ki khun baroh. Ka don ka jingpeit shiliang khmat ïa ki khun shynrang la ñiew kum bym dei u khun. ïa ki kynthei la ai bynta kham bun ïa ki jingdon jingem ka kmie u kpa bad wat ïa ka nong tymmen ruh. Kane ka dustur ka wanrah ka jingsngew nongwei hapdeng ki khun mih ïing la kynthei ne shynrang kumjuh. Haba phai ha ka dustur ka riti ruh la shu bud matlah ïa ka rukom ba la buh la seng u longshuwa u manshuwa wat ïa ka bym dei ruh ka kwah pynneh. Namar ka long ka dustur ka riti ba la suit la shor u tymmen u san bad ym lah ban pynkylla. Kane ruh ka wanrah ka jingsynjor ha ka imlang ka sahlang. Kum ka nuksa hapoh sem shi para trai ruh kim ïatylli, ki khun shynrang kim ju kham ïoh eiei ki hap ban mih thylli na ïing ynda la dei ka por jinglong samla ka la kut ki hap ban mih na ïing kmie ne na ïing ka para khadduh, khlem ïoh rah eiei ïa ka jingbuh ka kmie u kpa. Ki khun kynthei te ki la ïoh bynta lut ïa ka spah ka phew, ka jingdon jingem jong ka kmie bad u kpa. Ka ïing ka sem ka khyndew ka shyiap kim ju ai bynta ïa ki shynrang. Kane ka dustur ka ai lad pynban ïa u shong-kha ban im pahuh khlem trei eiei namar ka dustur kam shah ban ai bynta ïa ki shynrang namar la shim jait kheiñ jait na ka kmie ne kynthei. Ki khun shynrang kim ju ïoh eiei namar ki hap mih ïing ban leit wad tnga shawei. Kane ka dustur jong phi ki Khasi ka pynjot bad ka pynjah pyn-jngai ïa ka jingïatrei lang ha ka longïing longsem wat shipara trai na ka juh ka kmie bad u kpa ba ai symbai. Kane ka paw shai khamtam ynda la khlad noh ka kmie u kpa ka ïing ka sem la kynjah bad ïa jngai shipara hynmen-hynbew namar ïa ka ïing kmie la long trai u shongkha bad ka khadduh, katba ki khun ba mih na ka syngkai ki kmie ki kpa trai ki mih thylli na ïing. Kane keiñ ka long ka dustur ka riti ka bym don jingïatylli ha ka jaidbynriew Khasi jongngi.
C. B. Iawphniaw
