Sngewsangsot ïa ka NEHU haduh ban da jah kyrteng syndon na ka thup ki 100 tylli ki skulbah bakynsai

Ka por kan sa batai bha halor kane. Hynrei kumba ka long mynta, la dei shisha ban ïakren, ïathir bad shim ïa ki sienjam bakongsan ban pynkiew biang ïa ka NEHU sha ki kyrdan bahalor.

Ka long ka khubor kaba sngewsangsot bad sngewtriem ha kajuh ka por ba ka North Eastern Hill University (NEHU), kaba dei ka ‘Central University’, ka la jah kyrteng syndon na ka thup ki 100 tylli ki skulbah bakynsai ha ka Ri, bad kane ka long katkum ka National Institutional Ranking Framework (NIRF) 2024 jong ka tnat pule puthi ka Sorkar Pdeng ba la pyllait ha ka 12 tarik Nailar, 2024. Ka long kaba lyngngoh ba dang ha u snem ba la lah, ka NEHU ka la wan ha ka kyrdan ba 80 napdeng ki 100 tylli ki skulbah katba ha u snem 2022, ka la wan ha ka kyrdan ba 66, bad ha u snem 2021 ka la ïoh ïa ka kyrdan ba 59. Kane ka pyni shai kdar ba ka NEHU ka la nang hiar arsut ha ka jaka ba kan kiew arted. Kiwei pat ki skulbah kiba la kham paw, ki la nang leh bha lane ki khlem hiar arsut.

Hapdeng kane ka jingdiaw, ka la paw pat ba napdeng ki skul ba ai jinghikai ïa ki karikor (Engineering), ka National Institute of Technology (NIT) Meghalaya, Shillong ka la wan ha ka kyrdan ba 68. Ka Indian Institute of Management (IIM), Shillong, ka la wan ha ka kyrdan kaba 24 napdeng ki IIM bad kiwei ki skul ba ai jinghikai ha ka ‘Management’. Napdeng ki kolej, ka St Anthony’s College, Shillong, ka la paw kyrteng ha ki kolej kiba la ïoh ïa ka kyrdan hapdeng 201 bad 300. Ki skulbah bad kolej kiba la ïashim bynta ha ka NIRF 2024 na ka jylla Meghalaya ki long ka Jaiñtia Eastern College, East Jaiñtia Hills, Lady Keane College, Shillong, Mahatma Gandhi University, Byrnihat, Martin Luther Christian University, Shillong, MIT University of Meghalaya, Shillong, National Institute of Technology Meghalaya, Shillong, North Eastern Hill University, Shillong, St. Anthony’s College, Shillong, St. Mary’s College, Shillong, Thomas Jones Synod College, Jowai, bad ka University of Science and Technology (USTM), Ri-Bhoi, Meghalaya.

Napdeng ki skulbah bakynsai tam ha ka Ri, kaba wan nyngkong ka dei ka Indian Institute of Science, Bengaluru, kaba wan ba-ar ka dei ka Jawaharlal Nehru University, bad kaba wan ba lai ka dei ka Jamia Millia Islamia. Ka NIRF ka la shem ba ka shlem ai jinghikai ka bakynsai tam ha ka Ri baroh kawei ka dei ka Indian Institute of Technology Madras bad bud sa ka Indian Institute of Science, Indian Institute of Technology Bombay, Indian Institute of Technology Delhi, Indian Institute of Technology Kanpur, Indian Institute of Technology Kharagpur, All India Institute of Medical Sciences, Delhi, Indian Institute of Technology Roorkee, Indian Institute of Technology Guwahati, Jawaharlal Nehru University, bad kiwei.

Na kane ka thup ngi la sngewthuh ba ngim pat long eiei hakhmat kiwei ha ka liang ka pule ka dangle ha ki kyrdan bahalor. Mynshwa, ka NEHU ka dei ka skulbah kaba peit lut ïa ka thaiñ Shatei Lam Mihngi, bad ki la mih ki ‘thei bad ki ‘rang kynsai na ka shlem jong ka. Hynrei kat nang ïaid ki snem bad lada bishar na ka NIRF, ngi shem ba ka la nang hiar arsut ha ka jaka ba kan nang kiew bad nang bha. Kane kam dei satia ka khubor ba sngewtynnad, hynrei ka dei ka khubor kaba pynsngew sheptieng pynban. Ngi tip ba kiba bun na ki kolej ha Meghalaya ki dei kiba pynïasoh bad ka NEHU, bad ïa ki eksamin ruh la pynïaid da ma ka hi. Mynta, haba ngi ïohi ba ka long kumne, ka khubor kaba kumno ka pashat sha ki paidbah, ki kmie ki kpa, ki samla pule kiba nangne bad kiba nabar? Ngim tip sa ha u snem ban wan, kaei ka ban jia bad kane ka NEHU lada ki bor ba dei khmih, nonghikai bad samla pule kim ïatreilang ban wanrah jingkylla.

Ngi ïohi ba ka NEHU bunsien ka shu mad beit ïa ki jingïakhih halor kiba bun ki mat ki jura – lada ym dei ka jingïakhih jong ki nonghikai, ka dei ka jingïakhih jong ki samla pule lane ki nongtrei. Kane ruh ka ktah jur ïa ka jingïaid beit jong ka pule ka dangle bad ka jingai jingnang jingtip. Ka la dei ka por ïa baroh hangthie ha NEHU ba kin ïa khmih bha ïa ki sienjam ba ki shim khnang ba kan ym ktah ïa ka lawei jong ki samla bad ïa ka burom ka i-jot jong ka skulbah baroh kawei. Kumba ka long mynta, ka NEHU kam I don dor shuh bad khlem pep, kan pynbor ïa ki samla ban leit wad jingnang jingtip na kiwei pat ki shlem kiba kham biang ban ïa ka NEHU. Ka jingduhnong kan long ïa ka NEHU hi baroh kawei. Ha kajuh ka por, haba ka NEHU ka long kumne, ngim sngewlyngngoh ba ka sorkar jylla ka kwah ban thaw sa da kawei pat ka skulbah lane ka ‘State University’. Lehse, lada kata ka ‘State University’ ka treikam bha, kan lah ban kham kiew ban ïa ka NEHU. Ka por kan sa batai bha halor kane. Hynrei kumba ka long mynta, la dei shisha ban ïakren, ïathir bad shim ïa ki sienjam bakongsan ban pynkiew biang ïa ka NEHU sha ki kyrdan bahalor.