Pynthaw ‘history’ syndon ki 3 ngut ki MLA Congress ïa ka NPP

Ha ka jingshisha, ka NPP kan kham sngewsuk ban treikam bha naduh mynta ka sngi namar kam donkam ban shaniah shuh ha kiwei pat ki seng ne ki MLA. Haba tang nalade ka la biang...

Ki lai ngut ki MLA ka Congress, u Dr Celestine Lyngdoh, Bah Charles Marngar bad u Bah Gabriel Wahlang, ki la ïarap ban pynthaw ‘history’ syndon ïa ka National People’s Party (NPP) namar kane ka seng ka la ïoh syndon ïa u ‘Magic Number’ lane 31 ngut ki MLA ha ka Dorbar ba don 60 ngut ki dkhot. Ban synshar, kano-kano ka seng saiñpyrthei ne kynhun synrop ki seng saiñpyrthei ka donkam 31 ngut ne palat. Kumba ka long naduh mynta ka sngi, ka NPP kam donkam shuh ïa kiwei pat ki seng saiñpyrthei ban synshar. Ka la lah ban synshar hi dalade. Hynrei ngim tharai pat ba ka NPP kan shu ailad ban khlaiñ ei ka liang pyrshah, bad la khmih lynti ba kan ym weng ïa kiwei pat ki seng saiñpyrthei kiba ïatreilang bad ka kum ka BJP, UDP bad HSPDP lem bad ki arngut ki MLA khlem seng.

Kane ka jingrung jong kitei ki lai ngut ki MLA sha ka Congress, ïa kaba la pynskhem ruh da u Lamphang ka Ïingdorbar Thawaiñ, ka la pynhiar ïa ka jingdon paid ka liang pyrshah sha ka 10 ngut katba ka liang synshar, kynthup lang ïa u Lamphang bad Symbud Lamphang, ka la kiew sha ka 49 ngut. Ban da dei ha ki snem kiba mynshwa ba ym pat don jingteh jingkhum ban buh Myntri, tharai ha kane ka sorkar kin don palat 40 ngut ki Myntri. Hynrei naduh u snem 2004, hadien ba la pyntreikam ïa ka Anti-Defection Law ba la pynkylla, naduh na Sorkar Pdeng bad haduh ki Sorkar Jylla la buh beit thik tang katta ngut ban long Myntri. Kum ha Meghalaya bad kiwei pat ki para jylla barit, ym lah ban don tam palat ïa ka 12 ngut ki Myntri ha ka sorkar kynthup lang ïa u Myntri Rangbah. Namarkata, ki Myntri Rangbah ki shem jingeh tang ïano ban kynthup bad tang ïano ban weng na ka kynhun Myntri.

Ka jingbun paid jong ka NPP kan pynthikna ruh ba kane ka seng bad u Conrad kin lah ban synshar haduh ba kut jong kane ka san snem ba mynta, lada kam don jingkylla da kumwei pat. Kiba bun ki khlem poi pyrkhat ba kitei ki lai ngut ki MLA Congress kin mih noh bad leit rung sha ka sem jong ka NPP khamtam hadien ba la ïohi ïa ka jingshah rem kput jong ka NPP ha ka ilekshon MP ha Shillong bad Tura. Kumba ka long mynta, u MLA ka Mylliem, u Bah Ronnie V Lyngdoh, uba dei ruh u nongïalam ka liang pyrshah, u la shah ieh marwei ha kitei ki lai ngut. Na ka san ngut ki MLA kiba la shah jied dang ha u snem ba la lah, ka Congress mynta ka sah sa tang uwei u MLA! Lehse kane ka pyni ïa ka jingbym ïa beit ha ka rukom treikam hapoh jong kane ka seng khamtam naduh ba u Bah Vincent H Pala u la shah thung kum u President ka Meghalaya Pradesh Congress Committee (MPCC) ha ka All India Congress Committee (AICC) ha u snem 2021. Ka jinghiar jong ka Congress ka la sdang naduh kato ka por, hynrei haduh mynta, ngim pat ïohi ba kita ki heh Congress kiba shong ba sah ha Delhi kin peit mat. Ngim tip lano kin peit mat.

Kane ka jingjia mynta ka sngi ka pynkynmaw ruh ba ka saiñ hima sima ha Meghalaya ka dei kaei-kaei ba ym lah ban ïa batai lypa. Ki jingkylla ki wan ha ki khyllipmat bym poi pyrkhat. Naduh mynnor haduh mynta, ka saiñpyrthei ha Meghalaya ka ju kylla. Kitei ki MLA ki la kam ba ka jingwan pynïasoh sha ka NPP ka long namar ka dawbah ki konstitwensi bad ki paidbah khamtam ha ka liang ban wanrah ïa ka roi ka kiew. Kane ka pyni biang sa shisien ba lehse ka don ka jingleh shiliang khmat na ka liang ka sorkar ïa ki MLA kiba shong ha ka liang pyrshah. Ïa ki, ki skhim pynroi ki duna lane kim ïoh satia lait noh tang kata ka MLA Scheme, hynrei ïa kiba don sha ka liang sorkar, ki ïoh katba ki kwah. Kane kam long satia ka rukom treikam kaba bha namar ha kaba kut, ka sorkar ka dei jong baroh bad ym tang na ka bynta kiba don ha ka liang synshar. Kumba shu pynkynmaw, u Myntri Rangbah barim ka jylla, u Dr Donkupar Roy (Bam Kwai Ha Dwar U Blei), u ju kren bha ïa kane ka mat ha ka por ba u dang long kum u nongïalam ka liang pyrshah bad u Dr Mukul Sangma kum u Myntri Rangbah. Ka dei ban don noh ka jingkylla lym kumta kan sa poi ka por ba ka Ïingdorbar Thawaiñ kan ym don shuh ïa ki MLA ki ban shong sha ka liang pyrshah.

Nangne shakhmat, ngin ïa peit thuh kumno ka sorkar MDA-II hapoh ka jingïalam ka NPP kan synshar. Ka jingsynshar ka lah ban nang bha lane ka lah ban nang sniew. Ka NPP, ha ka jingshisha, ka dei ban shim ïa kane ka kabu ba kan pynbha ïa ka synshar ka khadar ha ki liang baroh bad ban pynduna ïa ki jingeh jong ki paidbah. Kam dei ban pynleit jingmut palat ha kata ka ilekshon ka ban sa long ha u snem 2028, bad leh klet noh ïa ki kamram bad jingkitkhlieh. Ha ka jingshisha, ka NPP kan kham sngewsuk ban treikam bha naduh mynta ka sngi namar kam donkam ban shaniah shuh ha kiwei pat ki seng ne ki MLA. Haba tang nalade ka la biang pura, ka dei ruh ban wanrah ïa kata ka jingsynshar ka ban pynbiang pura ïa ki nongshong shnong ha ki liang bapher-bapher.