Raphael Warjri
Kawei pat ka tyllong ka ïathuh ba u Ryngkew Mawlong Syiem ha Mawsmai hajan Sohra u dei u tnga jong ka Ngaid bad na kine ki shijur la kha laingut ki khun, u Thlen, ka Taro bad ka Shwar. Kine ki laingut shipara ki dei ki jynthaw longksuid kiba bam ïa ka longbriew bad kamai da ka longspah. Lah ban pur khana lyngkot tang kat ban ioh ksai ban snoh sha ka phang, kumta ym da dei eh ban batai bniah ïa ka khanatang. Ha kawei na ki jingjia ha ka jinglong jingman ha ka pyrthei ka la jia ryngkat ba u thlen u shong neh ha madan lum Nongphlang, ka Shwar ka la hiar sha them Riwar bad ka Taro ka la phet sha Ripnar. Na kata ka daw haduh mynta mynne, wat lada ki bynriew ki mad ïa ki jingsniew ba ktah na kine ki borksuid ba phylla ha shityllup ka Ri Khasi, hynrei kaba kynrei hi ka long ba u thlen u dei na ki thaiñ Nongphlang, ka Shwar na ki thaiñ Ri-War bad ka Taro ka kynrei ha ki thaiñ Ri-Pnar. Wat lada kine ki khana ki ïathuh kumba ki long, hynrei ym don kano kano ka syrwet ba bteng ban pynskhem ïa ka tynrai shaphang jong u Thlen ka Shwar bad ka Taro, khlem da ïa kren shaphang u khla lane shaphang kiwei pat ki ‘suid longspah kum ka Bih bad Lasam.
Haba phai pat sha ki khana kiba kdew ïa u saibteng na Rithor, ki long kiba kham sngew skhem bad lah ban pdiang. Na kata ka daw ka dei ban don kano kano ka jingpyrshang ban tih sani ïa kane ka phang ban lap ksai ka jingïasnoh kine ki khana. Katkum kawei ka tyllong ka long ba u thlen u dei uwei na ki khun khatduh na ki khyndai ngut shipara kita ki bseiñ. Kata ka khana ka ïathuh ba u thlen u dei u khun iohmon jong ka kmie uba khatduh bad uba kjeh jyndei. Hynrei ynda u la kham san u la bam briew pathar haduh ba ka la poi sha ka jingtip jong ki blei longkmie kiba ïada ïa ki jynthaw ha pyrthei. Katkum ka khana kita ki blei longkmie ki dei ka Durga bad ka Kali ha ka khanatang Hindu. Ha ba la tian bishar ïa u thlen ka la mih ka rai ba dei ban jylla kharit noh na Rithor na ka daw ba u la triem palat ki kam bymman. Kumta u thlen u la kiew artet sha ki lum Khasi bad poi tiap ha Lawsuidnoh bad shah khang kdong ha u ryngkew basa Suidnoh ha Laitryngew. Jar la katta u thlen u long u jynthaw ba sianti bad buittuh bad u la leh mynleh kum uba bha mynsiem bad kohnguh sneng.Kumta u la kyrpad rit ïa u Suidnoh ban shah ban shong hangta ha khlaw, haduh ba ym banse ban shah da kaba maham artat ban ym marmlien ïa ki kam bymman jongu ha kata ka thaw ba dei khmih u Suidnoh.
U Suidnoh u la shaniah ïa u bseiñ, u thlen, hynrei la shah shet kylla ba u jynthaw uba la mlien ki kam bymman um lah shuh ban kylla bad u la ïai bam klep ïa ki mrad bad ki briew. Kat ka jinglong jingman ka la poi shaduh u pud ba la pynap shangkhawiah da u bynriew ban phon ban pah ïa u thlen haduh ba un da ngop ha ki ktien jali jaum jong u bynriew. Khatduh ïawai u bynriew u la jop ïa u thlen da ka buit haba u la lah ban pynkohnguh ïa u thlen ba un thame ïa ka um-nar ba khluit tar tar na shlem saiñnar kum ka kshong sniang. Kyntang ïawai u thlen u la iap ha ki buit sianti jong u bynriew bad la pynloang ka khawai ban shoh doh ïa uta u thlen u ba thlep ka met naduh thliew ha Lawsiutnoh, Laitryngew kaba pei lyngba shaduh thliew ha madan Daiñthlen hajan Rangjyrteh. Katkum ka khana u thlen u la im biang haba kawei ka tymmen ka la buhriew kawei ka lyngkhot dkhot ha pankhyllong na ka bynta ban tyngkai ïa la u khun. Haba ka la klet ban ai bam ïa la u khun, kata ka lyngkhot dkhot doh thlen ka la khie im biang bad kyrpad ia kata ka tymmen ba kan ri kan sumar da kaba kular katkum kata ka juban ban kamai da ka longspah, khlem pat da khlei ïa ka kyntien ban bam da ka longbriew. Haba ka spah ka sawa ha tyndong shkor jong ki bynriew, bunsien hi kim ju kuman bad ka kupar jong u thlen ka la kup ba un ïeng rasong biang sa shisien. Ka thong ka long hi ban bam da ka longbriew bad kamai da ka longspah.
Naduh na kata ka sien ba la sdang ka Ri Thlen ha ka imlang sahlang Khasi bad na kata ka khep ba la shoh doh ïa u thlen ka la don ka jingïatang ba ym bit da lei lei ban dang sei jingim biang ïa u thlen uba la klun langtylli ïa manla ki jynthaw. Na ka daw ba u thlen u la iap da ka nar kaba la pynum ha shlem, kumta ym dei ban dang kiew ka kynja nar ha ïingsad jong ki syiem kaba kheiñ kum ka ïingblei.Kumta ki syiem la ñiew kum kiba lum ïa ka nap ka bili bad kiba lah ban law ban loit ïa kiba angnud ban lait na ka shrip jong ka kam ri-thlen. Naduh mynnor ka la don kum kata ka khep ba la mih kawei ka longïing ka ba kwah ban law ban loit noh na ka kam ri-thlen ba ki ju mih lyngkhuit na la ïing ban aiti la ki jingdon jingem sha ki syiem namar ba u thlen u shynraiñ ïa ki jait syiem.
