Ka Jingïatylli Ka Long Ka Bor

Hynrei kaba pynjew ïa u, ka long ba ki tang shu ïakynduh shipara, barabor ym ju don jingïasuk, uwei um aili ïa uwei pat.

U Nongsaiñ Hima, 1981

Kine ki long ki kyntien kiba don jingmut shibun eh. Bun na ngi ngim ju pynleit jingmut ïa ka jingut kine ki kynitien. Bunsien ngi ïaleh pyrshah la ka jingstad jong ka jingmut jong kine ki kyntien da kaba pihuiñ, da kaba khwan myntoi shimet, da kaba kren siar da kaba kheiñ kor tang ïalade bad kumta ter ter. Ka ïing ka sem, ka kur ka jaid, ka ïit ka hima kaba ïaleh markynti bad ïapait ïapra kan ym lah neh bad ka jingmih na kata ka long ba yn don ki ban shim kabu ïa kane ka jingïapait ïapra.

Ka jingïapait ïapra ka wanlam ka jingtlot. ïa ka Wah Umkhrah la pyntylli na shaduh weilong bad da kane ka jingpyntylli ïa ka, ïa kata ka um la ïalam ïa ka sha riat Sunapani bad kane ka um ka tuid tylli sha trai riat ban leit shoh ïa ki pynkha kiba pynkhih pat ïa ki kor ban pynmih bor electric. Tharai lah ban ioh electric lada ïa kata ka um na ka wah Umkhrah ym shym la pyntylli ïa ka ? Ha ka sain pyrthei ruh ka long kaba donkam shibun ban don ka jingïatylli.

Na ka bynta kane don kam ka seng kaba la pynïaid bha kaba treikam man la ka sngi bad kaba don ki aiñ ki kanun kiba teh kiba khum ïa ki dkhot jong ka na ka bynta ka jingshakri ïa u paid ka ri. Ban pynshisha ïa katei ka jingong ngi ai hangne ïa ka jingïathuhkhana na ka Phawer u Aesop :- Uwei u briew uba don hynriew ngut ki khun shynrang, u la ai ïa ki ka jinghikai katba u kot la ka bor. U la sngewphuhmat ruh haba u peit ba ki san ki plung. Hynrei kaba pynjew ïa u, ka long ba ki tang shu ïakynduh shipara, barabor ym ju don jingïasuk, uwei um aili ïa uwei pat. Tang ka ïa ka jia bad ka thap ïashoh. U la sneng, u la pyni ïa ki katno katno hynrei kim pei phang eiei.

Ha kaba khadduh ula khot lang ïa ki baroh, bad u la hukum ba kin wanlam mar – mar uwei u dieng. Haba ki la poi baroh, u ai uwei u ding ha uwei – uwei. “Kdiah ïa u, u la ong. Ki la kdiah bad ki la lah. Hadien kata u la phah shim pat sa shisien kumjuh kumba mynshuwa. U la bynrap lang ïa kita ki dieng, bad u la ai ha uwei – pa – uwei na ki ban kdiah, hynrei uwei ruh na ki ym don uba lah. “Kumto keiñ khun” u la ong, “Phi la iohi haba phi ïeng la ka jong, te kum uto u dieng ba mynshuwa phin khein, hynrei lada phi ïatylli kawei ka bor kawei ka buit ha ka khia ka shon baroh mano ban pynwit ïa phi !” – Ka jingïatylli ka long ka bor.