Shillong, Naiwieng 24
Ka Dorbar Tlang jong baroh ar tylli ki Ïingdorbar Thawaiñ ka ri, ka Lok Sabha bad Rajya Sabha kan sdang ha ka Lah Sngi U Blei.
Na ka liang u Myntri ka Sorkar Pdeng uba peit ïa ka tnat Parliamentary Affairs, u Kiren Rijiju u la lum ïa ka jingïakynduh lang ha Parliament House Annexe, New Delhi ha ka janmiet Sngi U Blei jong baroh ki nongïalam jong ki seng saiñ pyrthei kiba lamkhmat ha Ïingdorbar na ka bynta ban ïakren halor ka jingïaid beit ka Dorbar Tlang.
Ïa ka jingïalang la pynïaid da u Myntri ka tnat Ïada Ri, u Rajnath Singh.
Kane ka Dorbar Tlang jong ka Ïingdorbar Thawaiñ kaba 18 jong ka ri, kan don 19 sngi ki sngi shong dorbar bad kut ha ka 20 tarik Nohprah.
Ha ka Sngi Ba-ar ka dorbar kan ym long ha baroh ar tylli ki Ïingdorbar Lok Sabha bad Rajya Sabha namar ka dei ka sngi rakhe ïa ka Riti Synshar jong ka ri (Constitution Day) kaba la ju rakhe man u snem ha ka 26 tarik Naiwieng.
Ha kane ka jingïalang, la ïakren shibun ki mat kiba dei ban ïatai ha Parliament ha kaba ki nongïalam jong ki seng na ka liang pyrshah ki la pynpaw ki jingpynsngew da kaba kdew ruh ïa ki bynta kiba donkam ban tyrwa bad ai jingmut lyngba ki jingïatai ha Parliament.
Na ka liang ki nongïalam kiba don ha ka Sorkar ki la banjur ïa ka jingdonkam ban ai ka jingïatreilang bad sngewthuh lang ha kine ki taïew ban pyntikna ba ki mat bakongsan ha Ïingdorbar kin ïaid beit.
Ki don ki aiñ rew (Bill) kiba donkam ban mynjur da baroh ar tylli ki Ïingdorbar Thawaiñ Lok Sabha bad Rajya Sabha ha kane ka Dorbar Tlang.
Ka jingdonlang ki seng na ka liang synshar bad liang pyrshah ka pyni ïa ka jingkongsan jong ka jingïatreilang ha kaba ïadei bad ki aiñ kiba donkam ban mynjur da baroh ar tylli ki Ïingdorbar Thawaiñ ka ri kynthup ruh ki jingïatai ki ban ïarap ban pynwandur ïa ki rukom treikam jong ka ri.
Ka liang pyrshah ka kwah ruh ban ïatai ha Parliament halor ki jingkynnoh bamsap ka kompani Adani kaba la shah pynngat ha ka jingkynnoh ha United States bad ka jinglong-jingman ha Manipur namar ka jingumsnam kaba dang bteng haduh mynta.
Ka Sorkar NDA kaba ïalam da u Narendra Modi kum u Myntri Rangbahduh ka ri ka la pynap lypa bun tylli ki aiñ rew (bills) kynthup ka Waqf Amendment Bill, 2024 ban mynjur da ka Parliament.
Ka Sorkar ka la thmu ban wanrah 5 tylli ki aiñ rew (bill) kiba thymmai bad 13 tylli ki aiñ rew kiba dang sahteng ha kane ka dorbar tlang.
Napdeng kiba bun ki aiñ rew kiba ka Sorkar Pdeng ka thmu ban wanrah ha kane ka dorbar, hynrei ka aiñ rew kaba ïadei bad ka jingpynkylla ïa ki kyndon ka Khyrnit Hynriew (6th Schedule) kam shym la paw satia ban wanrah ha Ïingdorbar.
Shuh shuh la ong ba wat lada ka mat kaba ïadei bad ka rai ban pynlong ilekshon tang kawei ha baroh kawei ka ri (one nation one election) katkum ka kaiphod u President barim ka ri u Ram Nath Kovind kam shym la paw ha ka thup, hynrei ka Sorkar Pdeng ka lah ban wanrah ïa kane ka mat ha Ïingdorbar Thawaiñ ha kane ka dorbar kaba mynta.