Dang jyllei ka khaïi tuh sha Bangladesh

Ha kine ki khyndiat por, ngi ïohi ba ka jingshalan be-aiñ ïa ka shini, ki masi, bad bun bah kiwei kiwei ki mar na khappud ka jur bha.

Ka jingjyllei ki kam khaïi tuh sha Bangladesh naduh ki masi haduh ka shini bad kiwei kiwei ka pyni ba ka Sorkar Pdeng kam don jubab kumno ban tehlakam. Ha man ki jaka khappud la ka dei sha Meghalaya ne kiwei pat ki jylla, ki kam khaïi be-aiñ ki bun. Don ki khep ba ki Border Security Force (BSF), ki pulit ka Sorkar Pdeng kiba dei ban pahara ïa u pud u sam bad ka Bangladesh, ki ïoh ban kurup ïa ki mar ki mata bad kem ïa kiba donkti, hynrei katkum ka jingsngewthuh, ki kam be-aiñ kiba bun ki ïaid namar ym don satia kiba lah ban pahara baroh 24 kynta lane yn ym lah satia ban ïoh kem ïa kiba donkti ha ki kam be-aiñ ha khappud.

Ha kine ki khyndiat por, ngi ïohi ba ka jingshalan be-aiñ ïa ka shini, ki masi, bad bun bah kiwei kiwei ki mar na khappud ka jur bha. Katkum ki jingkheiñ jingdiah ba la ai da ki BSF, la ong ba ha kine ki snem ba la leit, ka shini ba la kurup na kiba thmu ban khaïi sha Bangladesh na Meghalaya ka la kot shaduh ki phew hajar Quintal. Ha kaba ïadei bad ki masi/muid ba la kurup, ki BSF ki la ong ba ha kine ki khyndiat snem ba la lah, ki la don da ki hajar tylli ki masi/muid ba la ïoh kurup. Ki la don ki seng na Rilum Garo kiba la pynpaw ba ka daw jong ka jingdon kane ka jingleh be-aiñ ka long namar ka dor jong ka shini ha Bangladesh ka long beit T.100 shi kilo lane tam. Ngi la ïohi ba wat la ki BSF na ka por sha ka por, ki pyntip halor ka jingïoh kurup ïa ki mar ki mata bad kem ïa ki briew ba donkti ha kane ka kam, hynrei ngi shem ba kane kam pyntieng satia ïa kiba bun kiba bteng beit ïa kane ka kam.

Kine ki dei ki jingshisha kumba la pynpaw na ka por sha ka por da ki pulit bad ki BSF hi. Kim len ba ka jingkhaïi beaiñ ïa ki mar ki mata ka ïaid ïew ha khappud. Lada ka shini ha Bangladesh ka shongdor haduh T.100 shi kilo, khlem pep kiba bun kin kwah ban ïadon bynta ha kane ka kam khaïi namar ka jingïohnong ka long kaba bun. Kiba kwah ban khaïi kumne, kin wad beit ïa ki lad ki lynti kumno ban poi haduh ha khmut jong ka Bangladesh bad da ka jingïasngewthuh jingmut bad ki nongshong shnong jong kato ka Ri, kin lah beit thik-thik ban pynpoi ïa ki mar beaiñ. Lada kat ïa ki masi bad ki muid dang lah ban pynpoi thik-thik wat lada ki dei ki jingthaw kiba heh, sa ïa ka shini kan eh aïu? Kiba kum kine ki jingjia ki pyni ruh ba ka jingkhaïi tuh ka kham wanrah shibun ka jingïohnong ban ïa ka jingkhaïi da ka lynti jong ka aiñ. Tangba ki ju ong ba kham bang kham shngiam u soh ba shu tuh na kper ki briew ban ïa u soh ba thied hi na ïew!

Kaba ma pat ka long ba lada la jyllei palat ki kam khaïi beaiñ, kaei ka ban jia ïa ki mar ki mata ba ngi hap ban ïa thied man la ka sngi? Ngi la dep mad ïa ki por ba ka la don ka jingkyrduh masi. Katto katne snem mynshwa, kiba bun na ki nongotdoh ki la kynnoh ba ka dei namar ka jingjyllei palat ka jingkhaïi masi sha Bangladesh ba ki hap ban saja bad ha kajuh ka por, kim banse ban pynkiew ïa ka dor ka mur. Ngi shane ngi bang ban bam ïa ka doh masi bad kane ka jait doh ka dei ruh ka tyllong kaba khlaiñ bha bad kaba tad tam ban ïoh ïa ka ‘Protein’. Haduh mynta, ym pat lah ban tehlakam ïa kane ka jingkhaïi masi beaiñ sha Bangladesh bad lehse ka la dei ka por ïa ka Sorkar Pdeng ban shu pynlong aiñ beit noh ïa kane ka kam khnang ba kan ïoh khajna bad ki briew kin ïoh ïa ka jingkamai kaba biang. Kam myntoi ban khang lada ym lah ban teh lakam naduh khlieh haduh kjat.

Ngim tip ha kano ka dur ka Sorkar Pdeng bad ki BSF kin ïakhun pyrshah ïa ka kam khaïi beaiñ. Kan sa poi ka por ba kiba bun na ki nongshong shnong kin sa ïadon bynta ha kine ki kam namar ka jingïohnong wat la kam don ka jingshngaiñ. Ban shu khang sah khlem nongrim ruh kam don jingmut. Ban pyllait sahuh khlem kyndon ruh kan wanrah jingma. Namarkata, imat ka la dei ka por ïa ka Sorkar Pdeng ba kan pyrkhat thymmai. Kan long ruh ka lad ban ai kam ai jam ïa ki nongshong shnong la ki dei kiba shong ba sah ha khappud ne ha kiwei pat ki bynta. Ka sorkar ruh kan ïoh jingmyntoi na ka khajna. Ki BSF ruh kin kham sting ka kam ka jam jong ki lada pyllait ïa ki katto katne ki mar na ka jingshah kheiñ beaiñ bad lada kynthup noh kum ki mar ki mata kiba lah ban khaïi katkum ki kyndon.